Wybory do Izby Poselskiej Republiki Czeskiej w 2021 roku

Wybory do Izby Poselskiej Republiki Czeskiej w 2021 roku

Państwo	Czechy
Rodzaj	wybory parlamentarne
Data przeprowadzenia	8–9 października 2021
Głosowanie
Wyniki wyborów do Izby Poselskiej: ANO 29,64% Spolu 22,44% PirStan 18,96% SPD 10,64% Přísaha 4,68% ČSSD 4,66% KSČM 3,61% Inne 5,37%
Frekwencja: 65,39%
poprzednie: 2017 następne: 2025
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wybory parlamentarne w Czechach w 2021 roku – odbyły się w Czechach 8 i 9 października 2021. W ich wyniku wybrano 200 członków Izby Poselskiej IX Kadencji.

Tło

Po wyborach parlamentarnych w Czechach w 2017 krajem rządził mniejszościowy rząd składający się z ANO 2011 (ANO) kierowanego przez ówczesnego premiera Andreja Babiša oraz Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej (ČSSD), kierowanej przez ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Jana Hamáčka, wraz ze wsparciem Komunistycznej Partii Czech i Moraw (KSČM) do kwietnia 2021. Największą partią opozycyjną była Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS), zaraz za nią uplasowała się Czeska Partia Piratów. Inne partie w Izbie Poselskiej to SPD, TOP 09, STAN i KDU-ČSL.

Babiš ponownie kandydował, jako lider ANO, na kandydata na premiera, a główne partie parlamentarnej opozycji utworzyły dwa sojusze wyborcze, SPOLU(inne języki) oraz PirStan (sojusz Czeskiej Partii Piratów oraz STAN). ANO prowadziło w sondażach przedwyborczych, na kolejnych miejscach było kolejno SPOLU oraz PirStan^[1][2][3]. W wyborach było jednak doszło do niespodziewanego zwycięstwa liberalno-konserwatywnego sojuszu SPOLU, który otrzymał najwięcej głosów, podczas gdy populistyczne ANO uzyskało najwięcej mandatów.^[4] Żaden sondaż nie umieścił SPOLU na pierwszym miejscu przed głosowaniem^[5].

Partie opozycyjne zdobyły większość w Izbie Poselskiej i zgodziły się na utworzenie koalicyjnego rządu z liderem SPOLU Petrem Fialą jako nowym premierem^[6]. Lewicowe ČSSD i KSČM po raz pierwszy od rozpadu Czechosłowacji w 1993 nie przekroczyły progu wyborczego, przez co nie przysługiwały im żadne mandaty w Izbie Poselskiej^[7]. Piraci, będący jedną z czołowych partii opozycyjnych, ponieśli poważną klęskę w wyniku, stosowanej dopiero od tych wyborów, nowej ordynacji wyborczej – głosowania preferencyjnego i zdobyli zaledwie 4 mandaty w Izbie Poselskiej^[8]. Petr Fiala został mianowany nowym premierem 28 listopada 2021, a reszta nowego gabinetu została powołana 17 grudnia 2021.

System wyborczy

W wyborach parlamentarnych w 2017, 200 posłów do Izby Deputowanych zostało wybranych z 14 okręgów wielomandatowych w drodze proporcjonalnej reprezentacji z progiem wyborczym wynoszącym 5% dla partii, 10% dla sojuszy dwupartyjnych, 15% dla sojuszy trójpartyjnych oraz 20% dla sojuszy czterech lub więcej partii. Przydzielanie miejsc odbywało się za pomocą metody D'Hondta. Głosujący mogli oddać głos preferencyjny maksymalnie czterem kandydatom z listy. Kandydaci, którzy otrzymają głosy preferencyjne od ponad 5% wyborców, są przenoszeni na początek swojej listy; w przypadku, gdy więcej niż jeden kandydat otrzyma więcej niż 5% głosów preferencyjnych, są oni klasyfikowani według otrzymanych głosów^[9].

Początkowo spodziewano się, że wybory parlamentarne w 2021 odbędą się przy użyciu tego samego systemu wyborczego, Trybunał Konstytucyjny orzekł jednak, na podstawie skargi złożonej przez grupę senatorów z Burmistrzów i Niezależnych, KDU-ČSL i TOP 09, że system wyborczy był nieproporcjonalny i preferował większe partie. Decyzja Trybunału Konstytucyjnego, opublikowana 3 lutego 2021, ustaliła próg dla sojuszy na poziomie 5% i usunęła niektóre przepisy dotyczące podziału mandatów^[10]. Przed wyborami weszły w życie nowe przepisy, ustanawiające próg 5% dla pojedynczych partii, 8% dla koalicji dwóch partii i 11% dla koalicji trzech lub więcej partii^[11].

Partie polityczne

Tabela przedstawia listę partii politycznych reprezentowanych w Izbie Poselskiej po przeprowadzonych w 2017 wyborach parlamentarnych.

Wyniki

Podział miejsc dla poszczególnych partii

Wyniki według partii^[12][13]

Partia		Miejsca	+/–
	ANO 2011	72	–6
	Obywatelska Partia Demokratyczna	34	+9
	Burmistrzowie i Niezależni	33	+27
	KDU-ČSL	23	+13
	Wolność i Demokracja Bezpośrednia	20	–2
	TOP 09	14	+7
	Czeska Partia Piratów	4	–18

Przypisy

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona