Wyczyniec

Wyczyniec
Ilustracja
Wyczyniec łąkowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

wyczyniec

Nazwa systematyczna
Alopecurus L.
Sp. Pl. 60. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Alopecurus pratensis L.[3]

Synonimy
  • Alopecuropsis Opiz
  • Cerdosurus Ehrh.
  • Colobachne P.Beauv.
  • Tozzettia Savi[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Wyczyniec (Alopecurus L.) – rodzaj wieloletnich lub jednorocznych traw należących do rodziny wiechlinowatych. Rodzaj obejmuje 40 gatunków[4]. Występują one głównie w umiarkowanych i chłodnych strefach klimatycznych półkuli północnej, ale sięgają też strefy międzyzwrotnikowej, a wzdłuż Andów zasięg rodzaju sięga także strefy umiarkowanej w Ameryce Południowej[4]. W Polsce występują cztery gatunki rodzime (wyczyniec trzcinowaty A. arundinaceaus, kolankowy A. geniculatus, czerwonożółty A. aequalis i łąkowy A. pratensis), jeden zadomowiony antropofitwyczyniec polny A. myosuroides i jeden gatunek zawlekany przejściowo – wyczyniec pęcherzykowaty A. urticulatus[5].

Morfologia

Pokrój
Trawy rozłogowe tworzące luźne kępy.
Kwiatostan
Kłosokształtna wiecha (kłos pozorny wiechowaty), kłoski jednokwiatowe.

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), w obrębie której zaliczany jest do podplemienia Poinae, plemienia Poeae i podrodziny Pooideae[6].

Wykaz gatunków[4]
  • Alopecurus aequalis Sobol.wyczyniec czerwonożółty
  • Alopecurus albovii Tzvelev
  • Alopecurus anatolicus Dogan
  • Alopecurus apiatus Ovcz.
  • Alopecurus arundinaceus Poir.wyczyniec trzcinowaty[5], w. pęcherzykowaty[7][8]
  • Alopecurus aucheri Boiss.
  • Alopecurus baptarrhenius S.M.Phillips
  • Alopecurus bonariensis Parodi & Thell.
  • Alopecurus borii Tzvelev
  • Alopecurus bornmuelleri Domin
  • Alopecurus brachystachyus M.Bieb.
  • Alopecurus × brachystylus Peterm.
  • Alopecurus bulbosus Gouan
  • Alopecurus carolinianus Walter
  • Alopecurus creticus Trin.
  • Alopecurus dasyanthus Trautv.
  • Alopecurus davisii Bor
  • Alopecurus geniculatus L.wyczyniec kolankowy
  • Alopecurus gerardii (All.) Vill.
  • Alopecurus glacialis K.Koch
  • Alopecurus goekyigitianus Cabi & Soreng
  • Alopecurus × haussknechtianus Asch. & Graebn.
  • Alopecurus heleochloides Hack.
  • Alopecurus himalaicus Hook.f.
  • Alopecurus hitchcockii Parodi
  • Alopecurus japonicus Steud.
  • Alopecurus laguroides Balansa
  • Alopecurus lanatus Sm. – wyczyniec wełnisty[8]
  • Alopecurus longiaristatus Maxim.
  • Alopecurus magellanicus Lam.
  • Alopecurus × marssonii Hausskn.
  • Alopecurus mucronatus Hack.
  • Alopecurus myosuroides Huds.wyczyniec polny
  • Alopecurus nepalensis Trin. ex Steud.
  • Alopecurus × plettkei Mattf.
  • Alopecurus ponticus K.Koch
  • Alopecurus pratensis L.wyczyniec łąkowy
  • Alopecurus rendlei Eig – wyczyniec Rendlego[8]
  • Alopecurus saccatus Vasey
  • Alopecurus setarioides Gren.
  • Alopecurus textilis Boiss.
  • Alopecurus turczaninovii O.D.Nikif.
  • Alopecurus × turicensis Brügger
  • Alopecurus utriculatus Banks & Sol. – wyczyniec pęcherzykowaty[5], w. rozdęty[8]
  • Alopecurus vaginatus (Willd.) Pall. ex Kunth
  • Alopecurus × winklerianus Asch. & Graebn.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-21]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2022-04-15].
  4. a b c d Alopecurus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].
  5. a b c ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 30, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  6. Genus Alopecurus L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-04-15].
  7. Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.
  8. a b c d Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: officina botanica, 2009, s. 22. ISBN 978-83-925110-5-2.
Encyklopedia internetowa (takson):
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42626
  • EoL: 108014
  • Flora of China: 101178
  • Flora of North America: 101178
  • GBIF: 2705236
  • identyfikator iNaturalist: 58365
  • IPNI: 17424-1
  • ITIS: 40431
  • NCBI: 15303
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:17424-1
  • Tela Botanica: 85843
  • identyfikator Tropicos: 40010701
  • USDA PLANTS: ALOPE