Zadziorkowate

Zadziorkowate
Gasteruptiidae[1]
Ashmead, 1900
Ilustracja
G. assectator
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Infrarząd

owadziarki

Nadrodzina

skrócienie

Rodzina

zadziorkowate

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zadziorkowate (Gasteruptiidae) – rodzina błonkówek z podrzędu trzonkówek, infrarzędu owadziarek i nadrodziny skrócieni.

Opis

Błonkówki o smukłym ciele[2], długości od 5 do 20 mm[3]. Biczyki czułków samców złożone z 11, a samic z 12 członów[2]. Stosunkowo długie oczy sięgają prawie do żuwaczek. Głaszczki szczękowe sześcioczłonowe, a wargowe czteroczłonowe[3]. Głowa i przedplecze wyraźnie oddzielone przez wydłużony, szyjopodobny propleuron. Metasoma osadzona na pozatułowiu na tyle wysoko, że wydaje się stykać z zatułowiem. Obie płcie cechują silnie maczugowate golenie odnóży tylnej pary, które charakterystycznie zwisają w trakcie lotu. Większość gatunków odznacza się umiarkowanie długim lub długim pokładełkiem[2], ale są też takie o pokładełku niewidocznym[3].

Biologia i rozmieszczenie

Zadziorkowate są inkwilinistycznymi drapieżnikami lub kleptopasożytami społecznych pszczołowatych[4][3]. Możliwe też, że do ich gospodarzy należą społeczne osowate. Larwy zadziorkowatych odżywiają się najpierw jajami lub larwami gospodarzy, a potem zgromadzonymi w gnieździe zapasami pokarmu[4].

Rodzina kosmopolityczna[3]. W Polsce występuje co najmniej 8 gatunków[5] z rodzaju Gasteruption m.in.: G. assectator, G. jaculator, G. opacum, G. undulatum[6].

Systematyka

Opisano dotąd kilkaset gatunków (około 500 do 1993 roku[2]), z których większość (ponad 400) należy do podrodzaju nominatywnego[4][3]. Rodzinę dzieli się na dwie podrodziny[4]:

Przypisy

  1. Gasteruptiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b c d William R. M. Manson: Chapter 11. Superfamilies Evanioidea, Stephanoidea, Megalyroidea and Trigonalyoidea. W: Hymenoptera of the world: An identification guide to famihes. Henri Goulet, John T. Huber (red.). Ottawa: Minister of Supply and Services Canada, 1993. ISBN 0-660-14933-8.
  3. a b c d e f Ke-xin Zhao, Cornelis van Achterberg, Zai-fu Xu. A revision of the Chinese Gasteruptiidae (Hymenoptera, Evanioidea). „ZooKeys”. 237, s. 1-123, 2012. 
  4. a b c d John T. Jennings, Ben Parslow. asteruption youngi sp. nov. (Hymenoptera: Evanioidea: Gasteruptiidae) from South Australia; an unusual species with trichoid sensilla on the ovipositor sheaths. „Zootaxa”. 3872 (1), s. 095 – 100, 2014. 
  5. Mapa Bioróżnorodności: Taksony: Filtry: Fragment nazwy [online], baza.biomap.pl [dostęp 2022-08-10] .
  6. Gasteruptiidae. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-09-23].
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007543936605171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 2718837
  • GBIF: 2789
  • identyfikator iNaturalist: 244996
  • ITIS: 154050
  • NCBI: 32401
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 203472