Fosfatidiletanolamina

Fosfatidiletanolamina

Fosfatidiletanolamina edo zefalina zelula mintzetan agertzen den fosfolipido bat da. Giza ehunetan fosfolipido ugarienetakoa da, %25a izatera iristen baita[1].

Egitura

Fosfoglizeridoa da, beraz bi gantz-azido, glizerina molekula bat, fosfato taldea eta etanolamina izeneko aminoalkohola ditu. Glizerolaren lehen karbonari lotuta gantz azdo asea izan ohi du eta bigarren karbonoari gantz azido asegabea lotzen zaio. Molekula anfipatikoa da.

Biosintesia

Fosfatidiletanolamina erretikulu endoplasmatikoan ekoizte da eta hainbat urrats jarraitzen ditu:

  • Etanolamina kinasa entzimak etanolamina fosforilatzen du.
  • Fosfoetanolamina zitidiltransferasa entzimak CTP bat erabiliz CDP-etanolamina sortzen du.
  • Aurreko entzima berak diglizeridoa eta CDP-etanolamina lotu eta CMP bat askatzen da.

Gibeleko hepatozitoetako mitokondrioetan beste bide metaboliko bat jarraitzen da. Fosfatidilserina deskarboxilatzen da fosfatidiletanolamina sortzeko.

Garrantzi biologikoa

Giza zeluletako mintzetan dagoen fosfolipido ugarienetakoa da. Materia zuria osatzen duten neuronetan fosfolipidoen %45a ere har dezake[2]. Mintzaren inbaginazioan kurbatura erregulatzen du eta bereziki garrantzitsua da zelula zatiketa prozesuetako zitokinesian[3].

Erreferentziak

  1. Devlin, T. M.. (2004). Bioquímica. Reverté, Barcelona ISBN 84-291-7208-4..
  2. (Ingelesez) «Formation and function of phosphatidylserine and phosphatidylethanolamine in mammalian cells» Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular and Cell Biology of Lipids 1831 (3): 543–554. 2013-03-01  doi:10.1016/j.bbalip.2012.08.016. ISSN 1388-1981. (Noiz kontsultatua: 2018-12-06).
  3. (Ingelesez) Umeda, Masato; Inoue, Keizo; Yahara, Ichiro; Aizawa, Hiroyuki; Yamaji, Akiko; Kobayashi, Toshihide; Emoto, Kazuo. (1996-11-12). «Redistribution of phosphatidylethanolamine at the cleavage furrow of dividing cells during cytokinesis» Proceedings of the National Academy of Sciences 93 (23): 12867–12872.  doi:10.1073/pnas.93.23.12867. ISSN 1091-6490. PMID 8917511. (Noiz kontsultatua: 2018-12-06).

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q426095
  • Commonscat Multimedia: Phosphatidylethanolamines / Q426095

  • Medikuntzako identifikadoreak
  • MeSH: D010714
  • FMA: 82781
  • Kimikako identifikadoreak
  • ChEBI: 16038
  • DrugBank: 04327
  • SMILES: ID
  • Wd Datuak: Q426095
  • Commonscat Multimedia: Phosphatidylethanolamines / Q426095


Lipidoak
Osagaiak
Aseak: butirikoa (4:0) • kaprikoa (10:0) • laurikoa (12:0) • miristikoa (14:0) • palmitikoa (16:0) • estearikoa (18:0) • arakidikoa (20:0)
Asegabeak: miristoleikoa (14:1) • palmitoleikoa (16:1) • oleikoa (18:1) • linoleikoa (18:2) • linolenikoa (18:3), (α eta γ) • punizikoa (18:3) • arakidonikoa (20:4)
Beste batzuk
Lipido
saponifikagarriak
Lipido
saponifikaezinak
Terpenoak
(+ terpenoideak)