Achariaceae
 Pangium edule | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | malpigiowce | ||
| Rodzina | Achariaceae | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Achariaceae Harms H.G.A. Engler & K.A.E. Prantl, Nat. Pflanzenfam. Nachtr.: 256. 4 Oct 1897[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Acharia Thunb. (1794)[3] | |||
| |||
| |||
Achariaceae – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje 170 gatunków łączonych w 32 rodzaje[4]. Zasięg tych roślin obejmuje wszystkie kontynenty w strefie tropikalnej oraz Afrykę południową[2].
Liczne gatunki wykorzystywane są jako rośliny lecznicze (zwłaszcza do leczenia trądu), m.in. z rodzajów: Caloncoba, Carpotroche, Gynocardia i Hydnocarpus. Drzewa z rodzaju Kiggelaria są ważnym źródłem surowca drzewnego[4].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa lub krzewy, rzadko wspinające się lub posiadające skrócony pęd byliny[4].
- Liście
- Skrętoległe, czasem dwurzędowe[4], ogonkowe z przylistkami[2]. Pojedyncze, często dłoniasto klapowane[4], zwykle całobrzegie[2].
- Kwiaty
- Pojedyncze lub skupione w kłosokształtne lub groniaste kwiatostany[2][4]. Działek kielicha jest od 2 do 5, płatków korony jest od 4 do 15, często w dwóch okółkach lub wyrastających spiralnie. Pręcików jest 5 lub więcej, zwykle są znacznie wydłużone[2]. Zalążnia górna, jednokomorowa, z dwóch lub większej liczby (do 10) owocolistków. Szyjka słupka z mocno wcinanym znamieniem[4].
- Owoce
- Jagoda, u wielu gatunków okazała[2]. Nasiona czasem z osnówką, z prostym zarodkiem i obfitym bielmem[4].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Jedna z dwóch rodzin bazalnych kladu obejmującego m.in. fiołkowate, męczennicowate i wierzbowate w rzędzie malpigiowców (Malpighiales) należących do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2]. W dawniejszych systemach liczne rodzaje tu zaliczane włączane były zwykle do rodziny strzeligłowatych Flacourtiaceae[4].
| ← |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Acharia Thunb.
- Ahernia Merr.
- Baileyoxylon C.T.White
- Buchnerodendron Gürke
- Caloncoba Gilg
- Camptostylus Gilg
- Carpotroche Endl.
- Ceratiosicyos Nees
- Chiangiodendron Wendt
- Chlorocarpa Alston
- Dasylepis Oliv.
- Eleutherandra Slooten
- Erythrospermum Lam.
- Grandidiera Jaub.
- Guthriea Bolus
- Gynocardia R.Br.
- Hydnocarpus Gaertn. – uśpian[7]
- Kiggelaria L.
- Kuhlmanniodendron Fiaschi & Groppo
- Lindackeria C.Presl
- Mayna Aubl.
- Pangium Reinw.
- Peterodendron Sleumer
- Poggea Gürke
- Prockiopsis Baill.
- Rawsonia Harv. & Sond.
- Ryparosa Blume
- Scaphocalyx Ridl.
- Scottellia Oliv.
- Trichadenia Thwaites
- Xylotheca Hochst.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 7, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ Genera of Achariaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
- ↑ Achariaceae Harms. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-09].
- ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 46.
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: plant/Achariaceae
