Aminofenazon

Aminofenazon
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
4-(dimetyloamino)-1,2-dihydro-1,5-dimetylo-2-fenylo-3H-pirazol-3-on
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. aminophenazonum, pyramidonum, amidopyrinum, pyrazolonum dimethylaminophenyldimethylicum

inne

piramidon

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C13H17N3O

Masa molowa

231,29 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy[1]

Identyfikacja
Numer CAS

58-15-1

PubChem

6009

DrugBank

DB01424

SMILES
CC1=C(C(=O)N(N1C)C2=CC=CC=C2)N(C)C
InChI
InChI=1S/C13H17N3O/c1-10-12(14(2)3)13(17)16(15(10)4)11-8-6-5-7-9-11/h5-9H,1-4H3
InChIKey
RMMXTBMQSGEXHJ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
rozpuszczalny[1]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalny w benzenie, eterze
chloroform: łatwo
etanol: łatwo[1]
Temperatura topnienia

107–109 °C[2][1]

logP

1,0

Kwasowość (pKa)

5,0

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Czaszka i skrzyżowane piszczele
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H301, H315, H319, H335

Zwroty P

P261, P301+P310, P305+P351+P338

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Szkodliwy
Szkodliwy
(Xn)
Zwroty R

R22, R36/37/38

Zwroty S

S26, S36

Temperatura zapłonu

330 °C[4]

Numer RTECS

CD2625000

Dawka śmiertelna

LD50 285 mg/kg (szczur, doustnie)[3]

Podobne związki
Podobne związki

dipyron, antypiryna

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N02BB03, N02BB53, N02BB73

Farmakokinetyka
Działanie

przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe

Multimedia w Wikimedia Commons

Aminofenazon, amidopiryna[5]organiczny związek chemiczny, niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy pochodnych pirazolonów o budowie chemicznej zbliżonej do metamizolu, wprowadzony do lecznictwa w 1896. Po raz pierwszy zsyntetyzowany przez Friedricha Stolza w 1893. Ostatnia polska monografia surowca farmaceutycznego znajduje się w Farmakopei Polskiej IV.

Właściwości

Biały, bezwonny proszek o nieco gorzkim, lecz słabym smaku[5]. Działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo (silniej od soli sodowej metamizolu), słabo przeciwzapalnie, przeciwreumatycznie, przeciwwysiękowo i bardzo słabo uspokajająco. Rozszerza naczynia krwionośne mózgu.

Działania niepożądane

Silnie toksyczny, uszkadza wątrobę, nerki oraz szpik kostny, wywołując leukopenię i agranulocytozę[6].

Dawkowanie

Podawany doustnie w dawce 300–500 mg 2 lub 3 razy dziennie. Najwyższa dawka dobowa wynosi 1500 mg.

Preparaty

Polska

Spośród wielu preparatów zawierających aminofenazon dostępnych dawniej w Polsce ostatnio dostępnymi były:

  • Pyramidonum subst. do receptury aptecznej – 200 g oraz tabl. 0,1 g ; 0,3 g i czopki 0,1 g
  • Pabialgin subst. do receptury aptecznej – 100 g ; 500 g oraz tabl. 0,25 g, czopki 0,25 g, 0,5 g oraz ampułki z roztworem do wstrzyknięć 0,5 g/2 ml
  • Veramid subst. do receptury aptecznej 20 g oraz tabl. 0,4 g (preparat stanowił połączenie aminofenazonu z weronalem, czyli kwasem dietylobarbiturowym).

Produkcja produktów leczniczych Pyramidonum tabl., czopki; Pabialgin tabl., czopki oraz amp.; Veramid tabl. oraz surowców farmaceutycznych do receptury aptecznej Pabialginum subst., Pyramidonum subst. oraz Veramid subst. została zakończona, a wytwórcy poinformowali, że nie będzie kontynuowana.

Świat

  • Aminophenazonum subst. do receptury aptecznej – A.C.E.F. Sp.a. – Włochy
  • Demalgon tabl. (0,27 g aminofenazonu + 0,18 g karbromalu) – Extractum Pharma Rt. – Węgry
  • Dolor tabl. (0,15 g aminofenazonu + 0,15 g fenacetyny + 0,01 g dioniny) – Extractum Pharma Rt. – Węgry

Przypisy

  1. a b c d Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
  2. Aminofenazon (nr D8015) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  3. Aminopyrine, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2010-08-26]  (ang.).
  4. 4-Dimethylaminoantipyrine, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 14110 [dostęp 2010-08-26]  (niem. • ang.).
  5. a b Encyklopedia powszechna PWN. T. 1. A-F. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 80.
  6. aminofenazon, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-11-21] .

Bibliografia

Ta sekcja od 2020-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
  • Informacja o zakończeniu produkcji – Pabianickie Zakłady Farmaceutycze Polfa, Glaxo SmithKline Poznań, Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa
  • Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych i Materiałów Medycznych. Preparaty nie są już ujęte w aktualnie obowiązującym wydaniu (2009)
  • Poradnik Terapeutyczny, red. Piotr Kubikowski, wyd. II – PZWL 1969, wyd. III – PZWL 1975
  • Vademecum Polfa – wyd. IV – PZWL 1972
  • Farmakopea Polska III – 1954
  • Farmakopea Polska IV, t. 1 – 1965

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
N02: Leki przeciwbólowe
N02A – Opioidy
N02AA – Naturalne alkaloidy opium
N02AB – Pochodne fenylopiperydyny
N02AC – Pochodne difenylpropylaminy
N02AD – Pochodne benzomorfanu
N02AE – Pochodne orypawiny
N02AF – Pochodne morfinanu
N02AX – Inne
N02B – Inne leki przeciwbólowe
i przeciwgorączkowe
N02BA – Kwas salicylowy
i jego pochodne
N02BB – Pirazolony
N02BE – Anilidy
N02BF – Gabapentynoidy
N02BG – Inne
  • rymazolium
  • glafenina
  • floktafenina
  • wiminol
  • nefopam
  • flupirtyna
  • zykonotyd
  • metoksyfluran
  • nabiksimols
  • tanezumab
N02C – Leki przeciwmigrenowe
N02CA – Alkaloidy sporyszu
N02CB – Pochodne kortykosteroidów
  • flumedrokson
N02CC – Selektywne agonisty
receptora 5-HT1
N02CD – Agonisty peptydu pochodnego
genu kalcytoniny (CGRP)
  • erenumab
  • galkanezumab
  • fremanezumab
  • ubrogepant
  • eptinezumab
  • rimegepant
  • atogepant
N02CX – Inne
Encyklopedia internetowa (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • PWN: 3868746