Arturs Krišjānis Kariņš

Arturs Krišjānis Kariņš

Data i miejsce urodzenia	13 grudnia 1964 Wilmington
Premier Łotwy
Okres	od 23 stycznia 2019 do 15 września 2023
Przynależność polityczna	Nowa Jedność
Poprzednik	Māris Kučinskis
Następca	Evika Siliņa
Multimedia w Wikimedia Commons

Arturs Krišjānis Kariņš (wym. [ˈar.turs kriʃ.ˈjaː.nis ka.ˈriɲʃ]; ur. 13 grudnia 1964 w Wilmington) – łotewski przedsiębiorca, filolog i polityk, posiadający również obywatelstwo amerykańskie^[1]. Minister gospodarki (2004–2006), poseł do Parlamentu Europejskiego VII i VIII kadencji, deputowany krajowy, lider ugrupowania Nowa Jedność, w latach 2019–2023 premier Łotwy, od 2023 do 2024 minister spraw zagranicznych.

Życiorys

Urodził i wychował się w Stanach Zjednoczonych w rodzinie łotewskich emigrantów, którzy opuścili kraj w 1944 w ucieczce przed sowiecką okupacją. Poznali i pobrali się w Szwecji, po czym razem wyemigrowali do miasta Wilmington w amerykańskim stanie Delaware^[2]. Uczył się w łotewskiej szkole średniej w Niemczech, gdzie jego nauczycielem był późniejszy prezydent Łotwy Egils Levits^[3].

Arturs Krišjānis Kariņš kształcił się w St. John's College w Annapolis (1984–1986), następnie studiował lingwistykę na Uniwersytecie Pensylwanii, uzyskując w 1996 doktorat z tej dziedziny^[4]. Wkrótce po jego obronie przeprowadził się na Łotwę, gdzie w 1994 założył spółkę „Lāču ledus” zajmującą się produkcją oraz dystrybucją lodu i mrożonej żywności (do 2002 był jej prezesem).

W 2001 należał do założycieli partii Nowa Era. Został wybrany do łotewskiego parlamentu w 2002 i ponownie w 2006 (z okręgu Vidzeme). Był zastępcą delegata łotewskiego Sejmu do Konwentu Europejskiego. Sprawował funkcję prezesa frakcji parlamentarnej Nowej Ery (2002–2004) oraz ministra gospodarki w rządzie Aigarsa Kalvītisa (2004–2006). W 2007 wzostał wybrany na przewodniczącego partii, funkcję tę pełnił do 2008. W wyborach w 2009 ubiegał się o mandat w Parlamencie Europejskim z pierwszego miejsca listy Nowej Ery, jako jej jedyny przedstawiciel został wybrany. Został członkiem prezydium grupy Europejskiej Partii Ludowej, zasiadał w Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii. W wyborach parlamentarnych w 2014 uzyskał reelekcję jako jeden z czterech kandydatów Jedności^[5].

W kwietniu 2018 został liderem Nowej Jedności (zrzeszenia partii Jedność i kilku ugrupowań regionalnych) oraz jej kandydatem na stanowisko premiera Łotwy po wyborach w 2018^[6][7].

W styczniu 2019 prezydent Łotwy desygnował go na ten urząd, powierzając misję stworzenia nowego rządu^[1]. 23 stycznia 2019 Arturs Krišjānis Kariņš został przez Sejm zatwierdzony na stanowisku premiera (poparło go 61 na 100 deputowanych). Tego samego dnia jego wielopartyjny gabinet rozpoczął urzędowanie^[8]. Jego rząd przeprowadził reformę administracyjną, która zmniejszyła liczbę regionów i miast wydzielonych^[9].

W wyborach w 2022 z ramienia Nowej Jedności został wybrany do Sejmu XIV kadencji; jego ugrupowanie uzyskało wówczas największą reprezentację poselską^[10]. Z upoważnienia prezydenta prowadził rozmowy nad powołaniem nowej koalicji^[11]. 14 grudnia 2022 Arturs Krišjānis Kariņš został przez Sejm po raz drugi zatwierdzony na stanowisku premiera („za” zagłosowało 54 deputowanych)^[12]. 7 lipca 2023 przejął także czasowo obowiązki ministra spraw zagranicznych^[13]. 14 sierpnia 2023 po nieudanej próbie rekonstrukcji rządu i poszerzenia koalicji podał się do dymisji^[14][15].

15 września 2023 zakończył pełnienie funkcji premiera^[15]. W utworzonym tegoż dnia gabinecie Eviki Siliņi objął stanowisko ministra spraw zagranicznych^[16]. Złożył rezygnację w marcu 2024 po tym, jak prokurator wszczął postępowanie w sprawie kosztów lotów czarterowych podczas podróży służbowych z okresu pełnienia przez polityka funkcji premiera^[17][18]. Zakończył urzędowanie w kwietniu tego samego roku.

Życie prywatne

Jest żonaty, ma czworo dzieci.

Zobacz też

• Pierwszy rząd Artursa Krišjānisa Kariņša
• Drugi rząd Artursa Krišjānisa Kariņša

Przypisy

Bibliografia

• Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2023-07-07].
• Curriculum Vitae. karins.lv. [dostęp 2023-07-07]. (łot.).