Baszszar al-Asad

Baszszar al-Asad

Baszszar al-Asad (2022)
Data i miejsce urodzenia	11 września 1965 Damaszek
Prezydent Syryjskiej Republiki Arabskiej
Okres	od 17 lipca 2000
Przynależność polityczna	Partia Baas
Pierwsza dama	Asma al-Asad
Wiceprezydent	Faruk asz-Szara
Poprzednik	Abd al-Halim Chaddam (p.o.)
Sekretarz Generalny Przywództwa Regionalnego Syryjskiej Partii Baas
Okres	od 24 czerwca 2000
Poprzednik	Hafiz al-Asad
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Baszszar al-Asad

‏بشار حافظ الأسد‎

Marszałek
Data i miejsce urodzenia	11 września 1965 Damaszek
Przebieg służby
Lata służby	od 1988
Siły zbrojne	Siły Zbrojne Syrii
Główne wojny i bitwy	wojna domowa w Syrii

Baszszar Hafiz al-Asad, arab. بشار حافظ الأسد, Baššār Ḥāfiẓ al-ʾAsad (ur. 11 września 1965 w Damaszku) – syryjski lekarz, polityk i wojskowy, od 2000 roku prezydent Syrii i przywódca Partii Baas. Syn Hafiza al-Asada, będącego prezydentem Syrii w latach 1971–2000.

Życiorys

W 1988 roku ukończył studia na Wydziale Medycyny Uniwersytetu Damasceńskiego. Po otrzymaniu dyplomu ukończenia studiów w stopniu doktora rozpoczął pracę w armii. Podyplomową praktykę odbył w szpitalu wojskowym w Tischrin^[1]. Cztery lata później przeniósł się na studia podyplomowe w Londynie (Western Eye Hospital) ze specjalizacją okulistyczną. W 1994 roku w wypadku samochodowym zginął jego starszy brat Basil, mający być następcą ojca jako prezydent Syrii. W związku ze śmiercią brata Baszszar został zmuszony do powrotu i wstąpienia do akademii wojskowej. Od 1998 roku nadzorował politykę Syrii w Libanie w czasie trwania okupacji. Po śmierci ojca 10 czerwca 2000 został wybrany na prezydenta Syrii. W grudniu tego samego roku wziął ślub z Asmą Achras. W 2007 został ponownie wybrany na prezydenta.

Prezydentura

Po śmierci ojca Hafiza al-Asada w 2000 roku Baszszar został przywódcą Partii Baas i armii. Wybrany na prezydenta w wyniku przeprowadzonego referendum (był jedynym kandydatem) otrzymał wg oficjalnych danych 99,7% głosów przy frekwencji 94,6%^[2]. W związku z wyborem na prezydenta Madżlis asz-Szab (parlament syryjski) obniżył minimalny wiek dla kandydata na prezydenta z 40 na 34 lata (wiek Asada, kiedy został wybrany), po wyborze Asad otrzymał także stopień generała. 27 maja 2007 roku Baszszar został ponownie wybrany jako prezydent na kolejną kadencję siedmiu lat, z oficjalnym wynikiem 97,6% głosów w referendum (brak innego kandydata)^[3].

W swojej polityce wewnętrznej jest znany z lekceważenia praw człowieka^[4][5], częstych zaburzeń gospodarczych spowodowanych nakładanymi sankcjami^[6][7] i wszechobecnej korupcji^[8]. Po wyborze na prezydenta miał przyjąć bardziej liberalne podejście niż jego ojciec. W jednym z wywiadów stwierdził, że widzi demokrację w Syrii jako „narzędzie dla lepszego jutra”.

W swojej polityce zagranicznej al-Asad jest zdeklarowanym krytykiem Stanów Zjednoczonych i Izraela^[9]. Asad prowadzi politykę zbliżenia z Rosją. Asad podjął też decyzję o wycofaniu wojsk z Libanu po 29-letniej okupacji tego kraju.

W czasie wojny domowej w Syrii zdecydował o tłumieniu protestów skierowanych przeciw niemu, co spowodowało eskalację konfliktu i w efekcie śmierć tysięcy osób oraz olbrzymie straty materialne. Oskarżany o wydawanie rozkazów dokonywania zbrodni przeciwko ludzkości^[10].

W pierwszych wielopartyjnych wyborach prezydenckich, które zostały przeprowadzone 3 czerwca 2014, odniósł zwycięstwo uzyskując 88,7% głosów przy 73-procentowej frekwencji. Tym samym prezydent zapewnił sobie trzecią, 7-letnią kadencję na stanowisku^[11].

Stosunki z innymi przywódcami

Z pierwszą oficjalną wizytą jako głowa państwa Baszszar al-Asad udał się do Francji na spotkanie z ówczesnym prezydentem Jacquesem Chiracem. W 2003 roku Asad był przeciwny inwazji na Irak, mimo wieloletniej wrogości pomiędzy tymi państwami. W celu zapobiegnięcia inwazji próbował wykorzystać swoje czasowe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, aby zablokować rezolucję w tej sprawie. Po inwazji został oskarżony przez Amerykanów o wspieranie rebelii szyitów w Iraku. Jeden z amerykańskich generałów oskarżył go o zapewnienie finansowania, logistyki i szkolenia irackich i zagranicznych fundamentalistów szyickich do ataków przeciwko wojskom USA^[12].

Kiedy w lutym 2005 roku w wyniku zamachu bombowego w Bejrucie zginął były premier Libanu Rafik al-Hariri, o udział w zamachu oskarżono Syrię. Wydarzenie to spowodowało kryzys w stosunkach ze Stanami Zjednoczonymi. Asad był także krytykowany za obecność Syrii w Libanie, którą ostatecznie zakończył w 2005 roku; dzięki temu Stany Zjednoczone zniosły część sankcji nałożonych na Syrię za wkroczenie do tego państwa. Na pogrzebie papieża Jana Pawła II w 2005 roku Asad uścisnął dłoń izraelskiego prezydenta Mosze Kacawa.

Odznaczenia

• Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej – Francja, 2001^[13]

Życie prywatne

Podobnie jak większość klasy rządzącej w Syrii Asad jest alawitą. Mówi płynnie po angielsku, zna także język francuski w stopniu komunikatywnym. Jego żona Asma al-Asad jest Brytyjką syryjskiego pochodzenia. Ma troje dzieci: Hafiza (imię nadane po dziadku), Zajn i Karima.

Przypisy

Bibliografia

• Robert Zając: Lekarze i polityka na przestrzeni dziejów. Wyd. 1. Białystok: Robert Zając, 2014. ISBN 978-83-928268-0-4.