Cemal Gürsel

Data i miejsce urodzenia

13 października 1895
Erzurum

Data i miejsce śmierci

14 września 1966
Ankara

Prezydent Turcji

Okres

od 27 maja 1960
do 28 marca 1966

Poprzednik

Celâl Bayar

Następca

Cevdet Sunay

Premier Turcji

Okres

od 27 maja 1960
do 27 października 1961

Poprzednik

Adnan Menderes

Następca

İsmet İnönü

Multimedia w Wikimedia Commons

Cemal Gürsel (ur. 13 października 1895 w Erzurum, zm. 14 września 1966 w Ankarze) – turecki generał i polityk, prezydent Turcji (1961–1966).

W latach 1921–1922 u boku Atatürka brał udział w wojnie grecko-tureckiej, co zapoczątkowało jego karierę wojskową i polityczną. W 1958 został dowódcą tureckich wojsk lądowych, 27 maja 1960 stanął na czele puczu wojskowego, w którym obalił rządy premiera Adnana Menderesa, skazanego następnie na śmierć i straconego. Założył Komitet Jedności Narodowej i został jego szefem (do 26 października 1961), pełnił jednocześnie funkcje tymczasowego prezydenta, premiera i ministra obrony, następnie został wybrany na prezydenta; urząd sprawował do 28 marca 1966, gdy zrezygnował z powodu ciężkiej choroby. W 1962 przyczynił się do ogłoszenia nowej konstytucji Turcji wprowadzającej pewne demokratyczne elementy.

Bibliografia, linki

Cemal Gürsel
Wielka Encyklopedia PWN red. Jan Wojnowski, Warszawa 2002, t. 11, s. 12.
Jan Reychman, Historia Turcji, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973.

Prezydenci Turcji

Mustafa Kemal Atatürk (1923–1938)
Abdülhalik Renda (p.o., 1938)
İsmet İnönü (1938–1950)
Celâl Bayar (1950–1960)
Cemal Gürsel (1960–1961)^[A]
Cemal Gürsel (1961–1966)
İbrahim Şevki Atasagun (p.o., 1966)
Cevdet Sunay (1966–1973)
Tekin Arıburun (p.o., 1973)
Fahri Korutürk (1973–1980)
İhsan Sabri Çağlayangil (p.o., 1980)
Kenan Evren (1980–1982)^[B]
Kenan Evren (1982–1989)
Turgut Özal (1989–1993)
Hüsamettin Cindoruk (p.o., 1993)
Süleyman Demirel (1993–2000)
Ahmet Necdet Sezer (2000–2007)
Abdullah Gül (2007–2014)
Recep Tayyip Erdoğan (od 2014)

↑ Głowa państwa jako Przewodniczący Komitetu Jedności Narodowej
↑ Głowa państwa jako Przewodniczący Rady Bezpieczeństwa Narodowego

Premierzy Turcji

Szefowie Rządu Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji (1920–1923)	Mustafa Kemal Atatürk (1920–1921) Fevzi Çakmak (1921–1922) Rauf Orbay (1922–1923) Fethi Okyar (1923)
Premierzy Republiki Turcji (1923–2018)	İsmet İnönü (1923–1924) Fethi Okyar (1924–1925) İsmet İnönü (1925–1937) Celâl Bayar (1937–1939) Refik Saydam (1939–1942) Ahmet Fikri Tüzer (p.o., 1942) Şükrü Saracoğlu (1942–1946) Recep Peker (1946–1947) Hasan Saka (1947–1949) Şemsettin Günaltay (1949–1950) Adnan Menderes (1950–1960) Cemal Gürsel (1960–1961) Fahrettin Özdilek (p.o., 1961) İsmet İnönü (1961–1965) Suat Hayri Ürgüplü (1965) Süleyman Demirel (1965–1971) Nihat Erim (1971–1972) Ferit Melen (1972–1973) Naim Talu (1973–1974) Bülent Ecevit (1974) Sadi Irmak (1974–1975) Süleyman Demirel (1975–1977) Bülent Ecevit (1977) Süleyman Demirel (1977–1978) Bülent Ecevit (1978–1979) Süleyman Demirel (1979–1980) Bülend Ulusu (1980–1983) Turgut Özal (1983–1989) Ali Bozer (p.o., 1989) Yıldırım Akbulut (1989–1991) Mesut Yılmaz (1991) Süleyman Demirel (1991–1993) Erdal İnönü (p.o., 1993) Tansu Çiller (1993–1996) Mesut Yılmaz (1996) Necmettin Erbakan (1996–1997) Mesut Yılmaz (1997–1999) Bülent Ecevit (1999–2002) Abdullah Gül (2002–2003) Recep Tayyip Erdoğan (2003–2014) Ahmet Davutoğlu (2014–2016) Binali Yıldırım (2016–2018)

Szefowie Rządu Wielkiego
Zgromadzenia Narodowego Turcji
(1920–1923)