Cerkiew Świętego Jerzego we Lwowie

cerkiew Świętego Jerzego

Свято-Георгіївська церква

46-101-0712
cerkiew parafialna
Cerkiew św. Jerzego – fasada zachodnia
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Miejscowość	Lwów
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Kościół Prawosławny Ukrainy
Wezwanie	św. Jerzego
Wspomnienie liturgiczne	23 kwietnia/6 maja
Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie	św. Barbary[1]
Historia Data rozpoczęcia budowy 1897 Data zakończenia budowy 1899 Data poświęcenia 27 października 1901 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Styl bizantyjsko-neoromański Architekt Gustaw Sachs (projekt), Witold Rawski junior (budowa) Świątynia • materiał bud. • cegła, ciosy kamienne Kopuła • liczba kopuł 5 Liczba ikonostasów 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 1 Liczba naw 1
Położenie na mapie Lwowa cerkiew Świętego Jerzego
Położenie na mapie Ukrainy cerkiew Świętego Jerzego
Położenie na mapie obwodu lwowskiego cerkiew Świętego Jerzego
49°50′30,8″N 24°02′26,2″E/49,841889 24,040611
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Świętego Jerzego^[2] (ukr. Свято-Георгіївська церква) – cerkiew prawosławna we Lwowie, w dzielnicy Łyczaków (ukr. Личаків), przy ul. Bobanycza 3 (ukr. Бобанича, 3); przed 1945 – Franciszkańskiej.

Cerkiew św. Jerzego należała do 2023 r.^[3] do eparchii lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego; od 1992 pełniąc, z założenia tymczasowo, funkcje soboru katedralnego^[4]. W 2023 r. przeszła do Kościoła Prawosławnego Ukrainy^[3].

Historia

Z inicjatywą budowy cerkwi wystąpił w 1887 Emanuel Worobkiewicz przy wsparciu konsula rosyjskiego we Lwowie, K. P. Pustoszkina.

W 1895 wiedeński architekt Gustaw Sachs sporządził projekt cerkwi.

4 października 1897 rozpoczęto budowę cerkwi pod wezwaniem Świętej Trójcy, później jednak, z polecenia władz austriackich, zmieniono je na św. Jerzego, ponieważ już wcześniej istniała we Lwowie cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem Świętej Trójcy.

Jeszcze w tym samym roku zawiązał się komitet budowlany w składzie: Mychajło Hruszewski, ukraiński historyk i polityk i Osip Monczanowski – moskalofilski historyk i dziennikarz.

Cerkiew św. Jerzego została wzniesiona w latach 1897–1899 w stylu bizantyjsko-neoromańskim przez Witolda Rawskiego juniora. Jest zbudowana na planie kwadratu. Dach wieńczy duża, centralna kopuła oparta na ośmiobocznym bębnie oraz cztery mniejsze kopuły w narożnikach. Każda z czterech elewacji świątyni jest zwieńczona trójkątnym tympanonem.

Podstawowym budulcem cerkwi była czerwona cegła, natomiast elementy dekoracyjne wykonano z białego kamienia.

Wyposażenie cerkwi (m.in. ikonostas) pochodzi z początku XX w. i jest dziełem artystów wiedeńskich.

W 2023 r. miejscowa parafia ogłosiła przejście w jurysdykcję Kościoła Prawosławnego Ukrainy^[3]. Część parafian nie zgodziła się z tą decyzją, również służący na stałe w cerkwi biskup lwowski i halicki Filaret odmówił zmiany jurysdykcji. Na terenie świątyni doszło do sporów i przepychanek, wskutek czego interweniowała policja^[5].

Przypisy

Bibliografia

• GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., LWÓW. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część IV, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, ISBN 978-83-89188-70-0, OCLC 297704281 .brak strony (książka)

Linki zewnętrzne

• Archiwalne widoki cerkwi w bibliotece Polona