Dorylinae

Dorylinae[1]
Leach, 1815
Okres istnienia: kreda późna–dziś
PreꞒ
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Q
100.5/0
100.5/0
Ilustracja
Robotnica Dorylus nigricans
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Infrarząd

żądłówki

Nadrodzina

osy

Rodzina

mrówkowate

Podrodzina

Dorylinae

Synonimy
  • Dorylida
  • Dorylidae
  • Acanthostichini
  • Aenictinae
  • Aenictogitoninae
  • Cerapachyinae
  • Eusphinctinae
  • Lioponerini
  • Cheliomyrmecini
  • Cylindromyrmecini
  • Ecitoninae
  • Leptanilloidinae
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Dorylinae – podrodzina błonkówek z rodziny mrówek. Obejmuje blisko 700 znanych gatunków. Zasiedla strefę tropikalną i subtropikalną.

Taksonomia

Takson ten został wprowadzony w 1815 roku przez Williama Elforda Leacha jako Dorylida. Później część systematyków traktowała go jako niezależną rodzinę Dorylidae, a część jako podrodzinę mrówkowatych[2]. W 2014 roku na podstawie analiz filogenetycznych S.G. Brady i współpracownicy redefiniowali Dorylinae jako monofiletyczną podrodzinę mrówek. Wiązało się to ze zsynonimizowaniem wcześniej wyróżnianych podrodzin Aenictinae, Aenictogitoninae, Cerapachyinae, Ecitoninae i Leptanilloidinae oraz kilku plemion[3]. Dorylinae w nowym sensie obejmują 685 opisanych gatunków (stan na 2016), sklasyfikowanych w 19 rodzajach[4]:

  • Acanthostichus Mayr, 1887
  • Aenictogiton Emery, 1901
  • Aenictus Shuckard, 1840
  • Amyrmex Kusnezov, 1953
  • Asphinctanilloides Brandão, Diniz, Agosti et Delabie, 1999
  • Cerapachys Smith, 1857
  • Cheliomyrmex Mayr, 1870
  • Cylindromyrmex Mayr, 1870
  • Dorylus Fabricius, 1793
  • Eciton Latreille, 1804
  • Labidus Jurine, 1807
  • Leptanilloides Mann, 1923
  • Neivamyrmex Borgmeier, 1940
  • Nomamyrmex Borgmeier, 1936
  • Procerapachys Wheeler, 1915
  • Simopone Forel, 1891
  • Sphinctomyrmex Mayr, 1866
  • Tanipone Bolton et Fisher, 2012
  • Vicinopone Bolton et Fisher, 2012

Wiek pojawienia się tej podrodziny oszacowano na około 87 milionów lat temu[3].

Opis

Robotnice i żołnierze mają głowy z najwyżej trójczłonowymi głaszczkami, czułki często mniej niż 12 członach i osadzone blisko siebie, poziomymi i nieprzykrywającymi panewek czułkowych krawędziami czołowymi, a nadustkiem z reguły bardzo krótkim i nieodgraniczonym szwem. Tylko afrykańskie rodzaje mają narządy wzroku, pozostałe są pozbawione zarówno oczy jak i przyoczek. Ich tułów ma mniej lub więcej zanikłe szwy, a odwłok zaopatrzony jest w żądło[2].

Samice mają oczy i nadustek rozwinięte jak robotnice, mniej lub więcej odseparowane krawędzie czołowe, szczątkową segmentację tułowia, jednoczłonowy pomostek, postpetiolus złączony z trzecim segmentem odwłoka oraz długi i nabrzmiały gaster. Są trwale bezskrzydłe i pozbawione przyoczek[2].

Samce mają głowę wyposażoną w oczy, przyoczka i 13-członowe czułki o długich trzonkach. Budowa nadustka, krawędzi czołowych, pomostka i postpetiolusa jest podobna jak u samic. Skrzydła są u nich w pełni rozwinięte, segmentacja tułowia niezatarta, a żuwaczki z reguły duże[2].

Występowanie

Przedstawiciele rodziny zasiedlają strefę tropikalną i subtropikalną, gdzie są dominującymi drapieżnymi bezkręgowcami ekosystemów lądowych[3].

Przypisy

  1. Dorylinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b c d Subfamily: Dorylinae. [w:] AntWeb [on-line]. [dostęp 2016-04-14].
  3. a b c S.G. Brady, B.L. Fisher, T.R. Schultz, P.S. Ward. The rise of army ants and their relatives: diversification of specialized predatory doryline ants. „BMC Evolutionary Biology”. 14 (93), 2014. DOI: 10.1186/1471-2148-14-93. 
  4. Barry Bolton: Dorylinae. [w:] An Online Catalog of the Ants of the World [on-line]. [dostęp 2016-04-14].
Encyklopedia internetowa:
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator iNaturalist: 428216
  • ITIS: 573821
  • NCBI: 213859
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 228148