Dragon 2

Dragon 2
Ilustracja
Statek kosmiczny Crew Dragon podczas misji Demo-1 w marcu 2019 roku
Producent

SpaceX

Operator

SpaceX

Państwo pochodzenia

Stany Zjednoczone

Zastosowanie

Transport załogi i ładunków na Międzynarodową Stację Kosmiczną

Poprzednik

SpaceX Dragon 1

Produkcja
Stan obecny

Aktywny

Liczba wszystkich lotów

Cargo Dragon: 10
Crew Dragon: 13

Liczba udanych lotów

23

Liczba nieudanych lotów

0

Pierwszy lot

6 marca 2019
SpaceX DM-1

Ostatni lot

21 marca 2024
SpaceX CRS-30

Dane techniczne
Masa

12519 kg

Objętość

12,1 m3

Multimedia w Wikimedia Commons

Dragon 2 – seria statków kosmicznych częściowo wielokrotnego użytku, opracowanych, wyprodukowanych i obsługiwanych przez amerykańskie przedsiębiorstwo kosmiczne SpaceX, głównie do lotów na Międzynarodową Stację Kosmiczną. SpaceX dzięki wykorzystaniu Dragon 2 umożliwia również organizację prywatnych misji kosmicznych, takich jak Inspiration4 i misji fundowanych przez firmę Axiom Space. Istnieją dwa warianty statku kosmicznego Dragon: Crew Dragon, który umożliwia przetransportowanie do czterech astronautów oraz Cargo Dragon, następca Dragona 1, który służy do kosmicznego transportu ładunków użytecznych oraz zaopatrzenia na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Statek Dragon składa się z kapsuły wielokrotnego użytku i zużywalnego modułu bagażowego[1][2].

Statek kosmiczny Cargo Dragon dostarcza zaopatrzenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną w ramach kontraktu Commercial Resupply Services z NASA, a pierwszy lot Cargo Dragon odbył się w grudniu 2020 roku[3].

Od lipca 2023 roku statek kosmiczny Crew Dragon jest jedynym amerykańskim statkiem kosmicznym umożliwiającym transport astronautów. Podstawowym celem statku Crew Dragon jest transportowanie załóg na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach programu Commercial Crew Program organizowanego przez NASA[4][5].

Crew Dragon

Statek kosmiczny Crew Dragon ma wbudowany system ucieczki, składający się z ośmiu silników SuperDraco, zdolnych do oddalenia się kapsuły Dragon z dala od rakiety nośnej w sytuacji awaryjnej. SpaceX pierwotnie zamierzało wykorzystać silniki SuperDraco do lądowania statku kosmicznego Crew Dragon na lądzie, jednak NASA zaproponowała wodowanie statku Crew Dragon aniżeli jego lądowanie[6].

W 2012 roku SpaceX prowadziło rozmowy z firmą Orbital Outfitters na temat opracowania skafandrów kosmicznych, które miałyby być noszone podczas startu statku Dragon 2 i ponownego wejścia w atmosferę[7]. Skafander jest przeznaczony głównie do użytku wewnątrz statku Dragon, jednak w przypadku gwałtownej dekompresji statku, skafander może uchronić życie astronautów[8].

Projekt statku kosmicznego Crew Dragon został zaprezentowany 29 maja 2014 roku podczas konferencji prasowej w siedzibie SpaceX w Hawthorne w Kalifornii[9][10]. W październiku 2014 roku NASA wybrała statek kosmiczny Dragon 2 jako jednego z kandydatów do lotu amerykańskich astronautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną w ramach programu Commercial Crew Program[11][12].

Cargo Dragon

W swoich pierwotnych założeniach statek Dragon 2 od samego początku miał przewozić załogę lub przy mniejszej liczbie miejsc móc przewozić zarówno załogę jak i zaopatrzenie dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W 2014 roku NASA przygotowało drugą rundę wieloletnich kontraktów Commercial Resupply Services, których celem było zaopatrywanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w latach 2020-2024. Doprowadziło to do zaproponowania przez SpaceX nowego modelu statku Dragon 2 nazwanego Cargo Dragon[13].

Statek kosmiczny Cargo Dragon różni się od Crew Dragon tym, że Cargo Dragon startuje bez foteli dla astronautów oraz bez żadnych systemów podtrzymywania życia czy silników SuperDraco[14][15].

Kampania testowa

SpaceX zaplanowało serię czterech testów lotu dla statku kosmicznego Dragon 2. Zaplanowano test pokładowego systemu Launch Abort System, bezzałogowy lot na Międzynarodową Stację Kosmiczną, test systemu przerywania lotu w locie, a na koniec 14-dniową załogową misję demonstracyjną na Międzynarodową Stację Kosmiczną, która początkowo była planowana na lipiec 2019 roku, ale po eksplozji kapsuły Dragon została opóźniona do maja 2020 roku[16][17][18].

Test statku kosmicznego Dragon 2 przeprowadzony 6 maja 2015 roku

Crew Dragon Pad Abort Test

Crew Dragon Pad Abort Test był testem pokładowego systemu przerwania lotu został przeprowadzony 6 maja 2015 roku[19]. Kapsuła statku kosmicznego Dragon 2 wodował bezpiecznie na wodach Oceanu Atlantyckiego 99 sekund po zapłonie silników SuperDraco[20]. Wewnątrz kapsuły podczas testu znajdował się manekin wyposażony w zestaw czujników, które rejestrowały przeciążenia działające na manekina[21][22]. Po zakończeniu lotu w jednym z ośmiu silników SuperDraco wykryto problem z mieszanką paliwową, co spowodowało słabsze działanie owego silnika, jednak nie miało to istotnego wpływu na test.[23][24][20]

SpaceX DM-1

 Główny artykuł: SpaceX DM-1.

W 2015 roku NASA powołała pierwszą kadrę astronautów należących do programu Commercial Crew Program współpracujących ze SpaceX i Boeingiem. Należeli do nich Robert Behnken, Eric Boe, Sunita Williams i Douglas Hurley[25]. Pierwszym testem orbitalnym statku kosmicznego Dragon 2 bezzałogowa misja SpaceX DM-1, która została wystrzelona 2 marca 2019 roku[17][26]. Podczas misji statek Dragon 2 przetestował automatyczny system dokowania z Międzynarodową Stacją Kosmiczną do której pozostawał zadokowany do 8 marca 2019 roku, by następnie powrócić z powrotem na Ziemię[27][28].

Eksplozja podczas testów

20 kwietnia 2019 roku kapsuła statku kosmicznego Crew Dragon, która została użyta w misji SpaceX DM-1 została zniszczona w wyniku eksplozji podczas testu static-fire, który został przeprowadzony na Landing Zone 1. W dniu eksplozji wstępne testy silników SuperDraco zakończyły się powodzeniem, a anomalia wystąpiła podczas testu całego systemu przerwania lotu[29][30]. Telemetria oraz nagranie z kamery i analiza odzyskanych szczątków kapsuły wskazują, że problem wystąpił, gdy niewielka ilość tetratlenku diazotu dostała się do helu używanego do zwiększania ciśnienia w zbiornikach paliwa. W rezultacie nastąpił wzrost ciśnienia w kapsule na 100ms przed odpaleniem silników, uszkadzając zawór zwrotny i doprowadzając w ten sposób do eksplozji[30][31].

Test przerwania lotu statku kosmicznego Crew Dragon

Test przerwania lotu Crew Dragon

19 stycznia 2020 roku o godzinie 15:30 UTC z LC-39A wystartowała rakieta Falcon 9 wraz ze statkiem Dragon 2 na swoim pokładzie. Na trajektorii suborbitalnej przy prędkościach transonicznych doszło do zaplanowanego przerwania lotu tuż po przejściu przez punkt Max-Q. Statek Dragon 2 wykorzystał silniki SuperDraco do odepchnięcia się od rakiety Falcon 9. Potem nastąpiło rozłożenie spadochronu i ostateczne wodowanie na Oceanie Atlantyckim[32]. Celem testu było zademonstrowanie systemu przerywania lotu w faktycznym locie statku Dragon 2. Przerwanie lotu nastąpiło w najtrudniejszych warunkach będących na trajektorii lotu, nakładając dodatkowo na rakietę Falcon 9 i statek Dragon 2 największe przeciążenia[19].

SpaceX DM-2

 Główny artykuł: SpaceX DM-2.

Załogę misji SpaceX DM-2 stanowili astronauci Bob Behnken i Doug Hurley, dla których był to pierwszy lot na Międzynarodową Stację Kosmiczną z terytorium Stanów Zjednoczonych od czasu misji STS-135, która wystartowała w lipcu 2011 roku. Pierwotna data startu misji SpaceX DM-2 został przełożony na 30 maja 2020 roku ze względu na złe warunki pogodowe panujące w miejscu startu[33][34][35]. Druga próba startu zakończyła się sukcesem, a statek kosmiczny Crew Dragon, nazwana później przez załogę Endeavour, wystartował 30 maja 2020 roku o 19:22 UTC[36][37]. Statek pomyślnie zadokował do modułu Harmony znajdującego się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej 31 maja 2020 roku o godzinie 14:27 UTC[38][39]. 2 sierpnia 2020 roku statek kosmiczny Crew Dragon odłączył się od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i z powodzeniem wrócił na Ziemię wodując na wodach Oceanu Atlantyckiego[40].

Lista lotów

Loty statku Crew Dragon

Nazwa misji Statek kosmiczny Data startu Data powrotu Załoga Status
SpaceX DM-1 Dragon 2 DragonFly 2 marca 2019 8 marca 2019 – Sukces
SpaceX DM-2

Crew Dragon Endeavour 30 maja 2020 2 sierpnia 2020
Stany Zjednoczone Bob Behnken
 Sukces
Crew-1

Crew Dragon Resilience 16 listopada 2020 2 maja 2021 Sukces
Crew-2

Crew Dragon Endeavour 23 kwietnia 2021 9 listopada 2021 Sukces
Inspiration4

Crew Dragon Resilience 16 września 2021 18 września 2021
Stany Zjednoczone Jared Isaacman

Stany Zjednoczone Sian Proctor

Stany Zjednoczone Hayley Arceneaux

Stany Zjednoczone Christopher Sembroski
 Sukces
Crew-3

Crew Dragon Endurance 11 listopada 2021 6 maja 2022 Stany Zjednoczone Raja Chari

Stany Zjednoczone Thomas Marshburn

Niemcy Matthias Maurer

Stany Zjednoczone Kayla Barron

Sukces
Axiom Mission 1 Crew Dragon Endeavour 8 kwietnia 2022 25 kwietnia 2022 Stany Zjednoczone / Hiszpania Michael Lopez-Alegria

Stany Zjednoczone Larry Connor

Izrael Eytan Stibbe

Kanada Mark Pathy

Sukces
Crew-4

Crew Dragon Freedom 27 kwietnia 2022 14 października 2022 Stany Zjednoczone Kjell Lindgren

Stany Zjednoczone Robert Hines

Włochy Samantha Cristoforetti

Stany Zjednoczone Jessica Watkins

Sukces
Crew-5

Crew Dragon Endurance 5 października 2022 12 marca 2023 Stany Zjednoczone Nicole Mann

Stany Zjednoczone Josh Cassada

Japonia Koichi Wakata

Rosja Anna Kikina

Sukces
Crew-6

Crew Dragon Endeavour 2 marca 2023 4 września 2023 Stany Zjednoczone Stephen Bowen

Stany Zjednoczone Warren Hoburg

Zjednoczone Emiraty Arabskie Sultan Al Neyadi

Rosja Andriej Fiediajew

Sukces
Axiom Mission 2 Crew Dragon Freedom 21 maja 2023 31 maja 2023 Stany Zjednoczone Peggy Whitson

Stany Zjednoczone John Shoffner

Arabia Saudyjska Ali AlQarni

Arabia Saudyjska Rayyanah Barnawi

Sukces
Crew-7

Crew Dragon Endurance 26 sierpnia 2023 12 marca 2024 Stany Zjednoczone Jasmin Moghbeli

Dania Andreas Mogensen

Japonia Satoshi Furukawa

Rosja Konstantin Borisov

Sukces
Axiom Mission 3 Crew Dragon Freedom 18 stycznia 2024 9 lutego 2024 Stany Zjednoczone / Hiszpania Michael Lopez-Alegria

Włochy Walter Villadei

Turcja Alper Gezeravcı

Szwecja Marcus Wandt

Sukces
Crew-8

Crew Dragon Endeavour 4 marca 2024 Koniec 2024 Stany Zjednoczone Matthew Dominick

Stany Zjednoczone Michael Barratt

Stany Zjednoczone Jeanette Epps

Rosja Aleksander Grebenkin

W trakcie
Polaris Dawn

Crew Dragon Resilience Lato 2024 2024
Stany Zjednoczone Jared Isaacman

Stany Zjednoczone Scott Poteet

Stany Zjednoczone Sarah Gillis

Stany Zjednoczone Anna Menon
 Planowane

Loty statku Cargo Dragon

Nazwa misji Statek kosmiczny Data startu Data powrotu Status
CRS-21

Cargo Dragon C208 6 grudnia 2020 14 stycznia 2021 Sukces
CRS-22

Cargo Dragon C209 3 czerwca 2021 10 lipca 2021 Sukces
CRS-23

Cargo Dragon C208 29 sierpnia 2021 1 października 2021 Sukces
CRS-24

Cargo Dragon C209 21 grudnia 2021 24 stycznia 2022 Sukces
CRS-25

Cargo Dragon C208 15 lipca 2022 20 sierpnia 2022 Sukces
CRS-26

Cargo Dragon C211 26 listopada 2022 11 stycznia 2023 Sukces
CRS-27

Cargo Dragon C209 15 marca 2023 15 kwietnia 2023 Sukces
CRS-28

Cargo Dragon C208 5 czerwca 2023 30 czerwca 2023 Sukces
CRS-29

Cargo Dragon C211 10 listopada 2023 22 grudnia 2023 Sukces
CRS-30

Cargo Dragon C209 21 marca 2024 W trakcie W trakcie
CRS-31

Cargo Dragon C208 Czerwiec 2024 (planowane) Nie określono Planowane

Zobacz też

Bibliografia

  1. ↑ After redesigns, the finish line is in sight for SpaceX’s Crew Dragon spaceship – Spaceflight Now [online] [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  2. ↑ What is the SpaceX Crew Dragon? [online], 31 maja 2020 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  3. ↑ HannekeH. Weitering HannekeH., SpaceX's 1st upgraded Dragon cargo ship docks itself at space station with science, goodies and new airlock [online], Space.com, 7 grudnia 2020 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  4. ↑ JackieJ. Wattles JackieJ., EliseE. Hammond EliseE., AditiA. Sangal AditiA., Meet the astronauts on board the SpaceX Crew Dragon spacecraft [online], CNN, 5 października 2022 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  5. ↑ NASA and SpaceX Complete Certification of First Human-Rated Commercial Space System - NASA [online], 10 listopada 2020 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  6. ↑ GarrettG. Reisman GarrettG., STATEMENT OF GARRETT REISMAN DIRECTOR OF CREW OPERATIONS SPACE EXPLORATION TECHNOLOGIES CORP. (SPACEX) BEFORE THE SUBCOMMITTEE ON SPACE COMMITTEE ON SCIENCE, SPACE, AND TECHNOLOGY U.S. HOUSE OF REPRESENTATIVES [online], science.house.gov, 27 lutego 2015 [dostęp 2024-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-05]  (ang.).
  7. ↑ EricE. Sofge EricE., The Deep-Space Suit [online], Popular Science, 19 listopada 2012 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  8. ↑ SarahS. Gibbens SarahS., A First Look at the Spacesuits of the Future | Space | National Geographic Australia [online], web.archive.org, 23 sierpnia 2017 [dostęp 2024-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06]  (ang.).
  9. ↑ MiriamM. Kramer MiriamM., SpaceX Unveils Dragon V2 Spaceship, a Manned Space Taxi for Astronauts (Video, Photos) [online], Space.com, 30 maja 2014 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  10. ↑ ChrisCh. Bergin ChrisCh., SpaceX lifts the lid on the Dragon V2 crew spacecraft [online], NASASpaceFlight.com, 30 maja 2014 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  11. ↑ EricE. Berger EricE., So SpaceX is having quite a year [online], Ars Technica, 9 czerwca 2017 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  12. ↑ GuyG. Norris GuyG., Why NASA Rejected Sierra Nevada's Commercial Crew Vehicle [online], aviationweek.com, 11 października 2014 [dostęp 2024-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-27]  (ang.).
  13. ↑ ChrisCh. Bergin ChrisCh., NASA lines up four additional CRS missions for Dragon and Cygnus [online], NASASpaceFlight.com, 4 marca 2015 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  14. ↑ Cargo Dragon 2 required modifications [online], TESLARATI [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  15. ↑ AUDIT OF COMMERCIAL RESUPPLY SERVICES TO THE INTERNATIONAL SPACE STATION [online], oig.nasa.gov, 26 kwietnia 2018 [dostęp 2024-04-18]  (ang.).
  16. ↑ S.S. John Glenn freighter departs space station after successful cargo delivery – Spaceflight Now [online] [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  17. ↑ a b February 6, 2019 – Commercial Crew Program [online], blogs.nasa.gov, 6 lutego 2019 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  18. ↑ NASA sets tentative date for launching astronauts in SpaceX ship [online], Futurism [dostęp 2024-04-19] .
  19. ↑ a b ChrisCh. Bergin ChrisCh., Dragon V2 will initially rely on parachute landings [online], NASASpaceFlight.com, 28 sierpnia 2014 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  20. ↑ a b SpaceX crew capsule completes dramatic abort test – Spaceflight Now [online] [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  21. ↑ ChrisCh. Bergin ChrisCh., Commercial crew demo missions manifested for Dragon 2 and CST-100 [online], NASASpaceFlight.com, 5 marca 2015 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  22. ↑ ChrisCh. Bergin ChrisCh., SpaceX preparing for a busy season of missions and test milestones [online], NASASpaceFlight.com, 3 kwietnia 2015 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  23. ↑ SpaceX Crew Dragon pad abort: Test flight demos launch escape system | collectSPACE [online], collectSPACE.com [dostęp 2024-04-19] .
  24. ↑ ChrisCh. Bergin ChrisCh., Dragon 2 conducts Pad Abort leap in key SpaceX test [online], NASASpaceFlight.com, 5 maja 2015 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  25. ↑ NASA assigns 4 astronauts to commercial Boeing, SpaceX test flights | collectSPACE [online], collectSPACE.com [dostęp 2024-04-19] .
  26. ↑ Crew Demo-1 | Launch. [dostęp 2024-04-19].
  27. ↑ SpaceX Crew Dragon Hatch Open – Space Station [online], blogs.nasa.gov, 3 marca 2019 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  28. ↑ SpaceX #CrewDragon Demonstration Flight Return to Earth. [dostęp 2024-04-19].
  29. ↑ DaveD. Mosher DaveD., Crew Dragon ship destroyed itself during failed test, SpaceX confirms [online], businessinsider.com, 2 maja 2019 [dostęp 2024-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-07] .
  30. ↑ a b 2019-07-15, UPDATE: IN-FLIGHT ABORT STATIC FIRE TEST ANOMALY INVESTIGATION [online], SpaceX [dostęp 2024-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-13]  (ang.).
  31. ↑ WilliamW. Harwood WilliamW., SpaceX: Explosion that destroyed Crew Dragon spacecraft in April was caused by leaking valve - CBS News [online], www.cbsnews.com, 15 lipca 2019 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  32. ↑ NASA, SpaceX Complete Final Major Flight Test of Crew Spacecraft - NASA [online] [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  33. ↑ SpaceX and NASA scrub historic Demo-2 launch due to poor weather [online], CNET [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  34. ↑ MeghanM. Bartels MeghanM., NASA and SpaceX eye weather for historic Demo-2 astronaut launch Saturday [online], Space.com, 30 maja 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  35. ↑ SpaceX Demo-2: Astronauts Exit Crew Dragon after Scrub, NASA Administrator Remarks on NASA TV – Commercial Crew Program [online], blogs.nasa.gov, 27 maja 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  36. ↑ AmyA. Thompson AmyA., Liftoff! SpaceX launches 1st astronauts for NASA on historic test flight [online], Space.com, 30 maja 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  37. ↑ SpaceX launches new era of spaceflight with company's first crewed mission [online], Science, 30 maja 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  38. ↑ MeghanM. Bartels MeghanM., SpaceX's 1st Crew Dragon with astronauts docks at space station in historic rendezvous [online], Space.com, 31 maja 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  39. ↑ SpaceX's historic Demo-2 delivers NASA astronauts to ISS [online], CNET [dostęp 2024-04-19]  (ang.).
  40. ↑ MikeM. Wall MikeM., SpaceX Crew Dragon makes historic 1st splashdown to return NASA astronauts home [online], Space.com, 2 sierpnia 2020 [dostęp 2024-04-19]  (ang.).