Gromady Ludu Polskiego

Ten artykuł od 2013-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Nie mylić z: Związek Ludu Polskiego, Związek Ludu Polskiego (1872–1877) i Socjalistyczne Stowarzyszenie Lud Polski.

Gromady Ludu Polskiego, właśc. Lud Polski – emigracyjna rewolucyjno-demokratyczna organizacja polska działająca w Anglii oraz Wyspach Normandzkich w latach 1835–1846^[1], założona przez chłopów, byłych żołnierzy Powstania Listopadowego. Lud Polski uformował się z dwóch sekcji Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, liczących paruset członków, które występując z TDP utworzyły 30 października 1835 r.^[2] radykalnie demokratyczne Gromady Grudziąż i Humań oraz autonomiczną gromadę Praga. Nazwy te nawiązywały do uwięzienia przez władze pruskie w Grudziądzu weteranów Powstania Listopadowego, rzezi humańskiej i rzezi Pragi. Za początek działalności uważany jest manifest Gromady Grudziąż z 30 października 1835 roku skierowany do TDP, z którego się wyłamała.

Przyczyną wyłamania był odmienny stosunek do kwestii własności. Ludzie ci potępiali zarówno własność feudalną „posiadanie z prawa rodu” tj. dziedziczenia, jak i własność kapitalistyczną: „używanie owoców pracy cudzej, czyli eksploatacje i próżniactwo”. Członkowie Ludu Polskiego nie chcieli zadowolić się hasłem uwłaszczenia włościan, wysuwanym przez TDP. Zmierzali do tego, by w przyszłej wyzwolonej Polsce oprzeć życie na zasadach wspólności posiadania, zniesienia wszelkich, nie tylko stanowych, ale i majątkowych przywilejów^[3].

Członkowie organizacji głosili socjalistyczne poglądy społeczno-polityczne, łączone z hasłami religijno-mistycznymi. Żądali przejęcia przez lud całej ziemi i środków produkcji, zniesienia własności i przywilejów, wprowadzenia wspólnoty majątkowej, odrzucali propagowane przez TDP uwłaszczenie chłopów. Chcieli wyzwolenia Polski poprzez walkę zbrojną ludu. Widzieli Polskę w przedrozbiorowych granicach.

Najważniejsi działacze to:

• Stanisław Worcell,
• Tadeusz Krępowiecki,
• Zenon Bolesław Świętosławski.

Działalność:

• akcje samopomocowe dla emigrantów,
• współpraca z europejskim ruchem rewolucyjnym.

Lud Polski blisko współpracował z angielskimi rewolucjonistami (czartystami). Istniał do 1846, ale po 1840 podupadł; zaostrzyły się wówczas spory wewnętrzne, narastały tendencje religijno-mistyczne^[2].

Część członków powróciła do TDP. Z inicjatywy innych w 1856 r. powstała tajna Gromada Rewolucyjna Londyn.

Zobacz kolekcję cytatów Gromady Ludu Polskiego w Wikicytatach

 Zobacz też kategorię: Członkowie Gromad Ludu Polskiego.

Przypisy

Bibliografia

• Václav Žáček: František A. Zach: Život a činnost čes. vlastence, pol. emigranta, slov. dobrovolníka a srbského generála. Praga: Melantrich, 1977, seria: Odkazy pokrokových osobností naší minulosti.

Linki zewnętrzne

• Lud Polski Gromada Grudziąż do emigracji polskiej – pismo z 30 października 1835 r.. naszahistoria.fm.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu].
• Witold Jodko-Narkiewicz, Polski socyalizm utopijny na emigracyi; dwie rozprawy. Kraków 1904