Druga Międzynarodówka

Druga Międzynarodówka

Utworzenie	14 lipca 1889
Rozwiązanie	1916
Multimedia w Wikimedia Commons

Druga Międzynarodówka była międzynarodowym stowarzyszeniem partii i organizacji socjalistycznych. Organizacja powstała 14 lipca 1889 roku w Paryżu. Została założona przez partie socjaldemokratyczne z Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i Belgii. Kontynuowała pracę rozwiązanej Pierwszej Międzynarodówki, z której wykluczono zwolenników silnego ruchu anarchosyndykalistycznego.

Podobnie jak I Międzynarodówka stawiała sobie za cel walkę o prawa robotnicze i dążenie do przekształcenia stosunków społecznych zgodnie z założeniami socjalizmu. Zakres zmian, postulowanych przez partie socjalistyczne i socjaldemokratyczne był obszarem dyskusji i ścierania się poglądów w ramach 3 głównych nurtów ideologicznych II Międzynarodówki: marksistowskiego (późniejsi komuniści, syndykaliści, radykalna lewica antybolszewicka), centrowego (demokratyczny socjalizm) i reformistycznego (zwolennicy Eduarda Bernsteina).

Do wybuchu I wojny światowej odbyło się 9 zjazdów II Międzynarodówki. Po 1914 roku w wyniku toczonych walk działalność II Międzynarodówki ustała. Stało się tak, ponieważ w czasie konferencji w Zimmerwaldzie w 1915 roku, w której uczestniczyli antywojenni socjaliści, poszczególnym partiom nie udało się stworzyć zunifikowanego frontu przeciwko wojnie. Zamiast tego skupiały się one na popieraniu polityki poszczególnych państw. Zabójstwo francuskiego socjalistycznego lidera Jeana Jaurèsa, w kilka dni przed rozpoczęciem wojny, stało się symbolem niepowodzenia antymilitarystycznej doktryny Drugiej Międzynarodówki.

Po zakończeniu I wojny światowej międzynarodowy ruch socjalistyczny podzielił się na dwa nurty:

• związany z partią bolszewicką, z inicjatywy której utworzono tzw. III Międzynarodówkę (z której później wyłoniła się trockistowska IV Międzynarodówka)
• niezależny, międzynarodowy ruch socjalistyczny, w ramach którego działała Międzynarodówka Socjalistyczna.

Kongresy Drugiej Międzynarodówki

1. 1889 – Paryż
2. 1891 – Bruksela
3. 1893 – Zurych
4. 1896 – Londyn
5. 1900 – Paryż
6. 1904 – Amsterdam
7. 1907 – Stuttgart
8. 1910 – Kopenhaga
9. 1912 – Bazylea (Kongres nadzwyczajny)

Prominentni członkowie Drugiej Międzynarodówki

Niemcy:

• August Bebel
• Karl Kautsky
• Hugo Haase
• Róża Luksemburg
• Clara Zetkin
• Wilhelm Liebknecht
• Karl Liebknecht

Francja:

• Jean Jaurès
• Jules Guesde
• Édouard Vaillant
• Gustave Hervé

Rosja:

• Włodzimierz Lenin
• Gieorgij Plechanow
• Julij Martow
• Paweł Akselrod
• Lew Trocki

Austria:

• Victor Adler
• Karl Renner

Holandia:

• Pieter Jelles Troelstra

Belgia

• Camille Huysmans
• Emile Vandervelde

Linki zewnętrzne

• Druga Międzynarodówka w serwisie Marxists.org
• Historia Drugiej Międzynarodówki (w jęz. francuskim i angielskim)