Henryk Pomazański

Henryk Pomazański
Ilustracja
płk dypl. Henryk Pomazański
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1889
Niemirów

Data i miejsce śmierci

14 września 1978
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
Polski Korpus Posiłkowy

Jednostki

15 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca piechoty dywizyjnej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Henryka Pomazańskiego na cmentarzu Powązkowskim

Henryk Pomazański (ur. 22 kwietnia 1889 w Niemirowie, zm. 14 września 1978 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 22 kwietnia 1889 w Niemirowie, pow. Rawa Ruska, jako syn Franciszka[1]. W latach 1914–1918 był oficerem 6 pułku piechoty Legionów Polskich, adiutantem c. i k. Komendy Grupy Polskich Legionów i oficerem Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Jako kapitan byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia[2]. 9 listopada 1918 przeniesiony został do Brygady Lokalnej w Piotrkowie[3] i wyznaczony na stanowisko szefa sztabu[4]. Już 21 listopada 1918 został kierownikiem Sekcji „A” Oddziału IX Personalnego Naczelnego Dowództwa WP[5], a później szefem sztabu Dowództwa Strzelców Granicznych. 29 września 1920 roku mianowany został szefem sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” w Toruniu[6].

W latach 1921–1922 był słuchaczem Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” otrzymał przydział na stanowisko dowódcy 42 pułku piechoty[7].

Następnie zajmował stanowiska: szefa Wydziału Administracyjnego Biura Szefa Administracji Armii Ministerstwa Spraw Wojskowych, szefa Wydziału Ogólnego Szefa Administracji Armii i szefa Wydziału I Piechoty Departamentu Piechoty MSWojsk. (od lipca 1925).

Z dniem 31 października 1926 przeniesiony został z dyspozycji szefa Sztabu Generalnego WP do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu na stanowisko szefa sztabu[8]. Od lipca 1927 był dowódcą piechoty dywizyjnej 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy. W latach 1934–1939 pełnił funkcję pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr I do spraw uzupełnień[9]. Od 25 sierpnia do 12 września 1939 był dowódcą etapów Armii „Modlin”.

Na początku kampanii wrześniowej do jego kompetencji, jako dowódcy tyłowego obszaru armii należało między innymi nadzorowanie mostów na Wiśle, Narwi i Bugu. 6 września rozpoczął organizowanie zapory policyjnej na linii Radzymin – Struga – Jabłonna z zadaniem zwalczania dezercji i dywersji na zapleczu armii oraz zbierania oddziałów i pojedynczych żołnierzy, łączenia ich w zwarte oddziały i odsyłania do rejonu zbiórki 8 DP i 20 DP. 12 września gen. Przedrzymirski oddał pod jego rozkazy oddział zbiorczy kpt. Kozickiego przeznaczony do bezpośredniej obrony kwatery głównej Armii. 16 września dowódca armii przeprowadził reorganizację kwatery głównej z podziałem na dwa rzuty. Pułkownik wraz ze swoim szefem sztabu, mjr. dypl. Witoldem Grzembo i oficerem sztabu, kpt. Markiem Winterem znalazł się w II rzucie, z którym udał się przez Luboml do Włodzimierza Wołyńskiego lub do Lwowa. Został aresztowany w październiku 1939 roku w Warszawie i osadzony w Oflagu VIII B w Srebrnej Górze, następnie przewieziony najprawdopodobniej do Oflagu VI B Dössel.

Zmarł 14 września 1978 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera a-3-13)[10].

Awanse

  • chorąży – 18 sierpnia 1909
  • podporucznik – 1 listopada 1912
  • porucznik – 1 stycznia 1915 i 7 lokatą na liście starszeństwa oficerów Legionów Polskich z dnia 12 kwietnia 1917
  • kapitan
  • major
  • podpułkownik – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
  • pułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i lokatą 28 (w 1931 lokata 20, w 1932 lokata 14)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-11-23] .
  2. Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej, 1918, R. 2, nr 2, Warszawa 1918, s. 16.
  3. Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 12.11.1918 r.
  4. Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 6 z 27.11.1918 r.
  5. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 28 z 13.03.1919 r.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 20 października 1920 roku, s. 1075.
  7. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 33 z 16.09.1922 r., s. 720.
  8. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 50 z 24.11.1926 r.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 254
  10. Cmentarz Stare Powązki: HELENA POMAZAŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-05] .
  11. M.P. z 1938 r. nr 140, poz. 245 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  12. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  13. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934. 
  14. M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 438 „za zasługi około organizacji armji”.
  15. M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Jurga Tadeusz, Karbowski Władysław, Armia „Modlin” 1939, Wydawnictwo MON, Warszawa 1987, wyd. I, s. 35, 50, 170, 298, 344, ISBN 83-11-07274-4.
  • Tadeusz Böhm, Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918–1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, s. 54, 108–109, ISBN 83-11-08368-1.