Język mon : Historia, Charakterystyka, Fonetyka, Zobacz też Wikipedia, wolna encyklopedia

Język mon

mon

Obszar

Mjanma, Tajlandia

Liczba mówiących

851 tys.^[1]

Pismo/alfabet

mon

Klasyfikacja genetyczna

Status oficjalny

UNESCO

2 wrażliwy↗

Ethnologue

5 rozwojowy↗

Kody języka

ISO 639-2

mnw

ISO 639-3

mnw

IETF

mnw

Glottolog

monn1252

Ethnologue

mnw

GOST 7.75–97

кхм 360

WALS

mon

W Wikipedii

Zobacz też: język, języki świata
	Słownik języka mon w Wikisłowniku

Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język mon – język należący do rodziny austroazjatyckiej, używany przez 750 tysięcy członów ludu Mon w Mjanmie oraz około 100 tysięcy w Tajlandii^[1]. Jest trzecim spośród języków austroazjatyckich pod względem liczby użytkowników^[3].

W użyciu są także języki birmański i tajski. Odnotowano, że na obszarach miejskich w Birmie jest wypierany przez birmański, ale pozostaje w szerszym użyciu na terenach wiejskich. W Tajlandii znajduje się pod naciskiem języka tajskiego, lecz nie wszyscy integrują się z ludnością tajską^[1]. W Tajlandii język mon jest poważnie zagrożony wymarciem^[4].

Odmiany z Tajlandii i Birmy są zasadniczo wzajemnie zrozumiałe, ale odróżniają się źródłami zapożyczeń, co może prowadzić do nieporozumień^[1].

Historia

Do XII w. język mon służył jako lingua franca w dolinie Irawadi, również w birmańskim królestwie Pagan. Zapisywany był pismem mon proweniencji indyjskiej, z którego wywodzi się współczesne pismo birmańskie. Pisany język mon był używany również po upadku mońskiego królestwa Thaton w XI w. Liczne inskrypcje w języku mon znajdowano także w Tajlandii.

Charakterystyka

W odróżnieniu od wielu języków Azji Południowo-Wschodniej, język mon nie jest językiem tonalnym^[5].

Fonetyka

Spółgłoski

	Dwuwargowe	Zębowe	Palatalne	Tylnojęzykowe	Krtaniowe
Zwarte	p p ʰ ɓ	t t ʰ ɗ	c c ʰ	k k ʰ	ʔ
Szczelinowe		s	ç ¹		h
Nosowe	m	n	ɲ	ŋ
sonorne	w	l , r	j

Samogłoski

	Przednie	Centralne	Tylne
Wysokie	i		u
Wysokie-środkowe	e	ə	o
Niskie-środkowe	ɛ	ɒ	ɔ
Otwarte		a

Zobacz też

Wikipedia w języku mon

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Mon, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
↑ Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 64, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
↑ AsyaA. Pereltsvaig AsyaA., Languages of the World: An Introduction, wyd. 2, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 224, DOI: 10.1017/9781316758854, ISBN 978-1-107-17114-5 [dostęp 2023-01-04] (ang.).
↑ Paphatsaun Thianpanya: Mon Language in Thailand: The endangered heritage. 2003-05-11. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-09)]. (ang.).
↑ MathiasM. Jenny MathiasM., A Short Introduction to the Mon Language, Sangkhlaburi: The Mon Culture and Literature Survival Project (MCL), 2001, s. 2 [dostęp 2023-09-20] (ang.).

Linki zewnętrzne

The Monic Branch. SEAlang Project. [dostęp 2023-09-20]. (ang.).
Mon, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2009-06-06] (ang.).
Paphatsaun Thianpanya: Mon Language in Thailand: The endangered heritage. 2003-05-11. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-09)]. (ang.).