Jan Lancaster

Książę Bedford (z lewej)

Książę Bedford

Okres

od 16 maja 1414
do 14 września 1435

Hrabia Richmond

Okres

od 24 listopada 1414
do 14 września 1435

Dane biograficzne

Dynastia

Lancasterowie

Data urodzenia

20 czerwca 1389

Data i miejsce śmierci

14 września 1435
Rouen

Ojciec

Henryk IV Lancaster

Matka

Maria Bohun

Żona

1. Anna
2. Jakobina Luksemburska

Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Lancaster, 1. książę Bedford KG (ur. 20 czerwca 1389, zm. 14 września 1435 w Rouen), młodszy syn króla Anglii Henryka IV Lancastera i Marii Bohun, córki 7. hrabiego Hereford. Młodszy brat króla Henryka V.

Po 1399 r. został kawalerem Orderu Podwiązki. W latach 1403-1414 był kapitanem zamku Berwick i zarządcą Marchii Wschodnich. W 1411 r. posłował do Szkocji. 16 maja 1414 r. został mianowany hrabią Kendal i księciem Bedford. 24 listopada tego samego roku został dodatkowo hrabią Richmond.

Kiedy jego brat, król Henryk V, wyprawiał się do Francji, Bedford sprawował w jego imieniu władzę w królestwie. Taka sytuacja miała miejsce w latach 1415, 1417 i 1421. Jan brał udział w wyprawie na Francję w 1415 r. Walczył pod Harfleur, gdzie 15 sierpnia pokonał flotę francuską. W 1417 r. prowadził ekspedycję na Szkocję. W latach 1422-1432 sprawował urząd gubernatora Normandii.

Po śmierci Henryka V w 1422 r. Jan został regentem Francji w imieniu swojego kilkumiesięcznego bratanka Henryka VI. Wykorzystując wewnętrzną słabość Francji, regent dążył do rozszerzenia angielskich posiadłości na kontynencie. 17 sierpnia 1424 r. odniósł swoje największe zwycięstwo pod Verneuil. 26 lipca 1426 r. został Lordem Wielkim Admirałem.

Szczęście odwróciło się od Bedforda w 1429 r., kiedy Joanna d’Arc odparła Anglików spod Orleanu. W 1431 r. Bedford wykupił Joannę z burgundzkiej niewoli i doprowadził do jej skazania na śmierć na stosie. 16 grudnia 1431 r. zorganizował w paryskiej katedrze Notre-Dame koronację Henryka VI na króla Francji. Anglicy zostali jednak zepchnięci do defensywy i Bedford starał się już tylko ratować, co się da ze zdobyczy swojego starszego brata.

Bedford zmarł w 1435 r. w swojej rezydencji w Rouen. Został pochowany w tamtejszej katedrze. Jego testament (datowany na 10 września 1435 r.) został opublikowany 7 października 1441 r.

Książę żenił się dwa razy. Po raz pierwszy 14 czerwca 1423 r. w Troyes z Anną (1404 - 14 listopada 1432), córką księcia Burgundii Jana bez Trwogi i Małgorzaty Wittelsbach (córki księcia Bawarii Albrechta I). 14 listopada 1432 r. urodziło im się jedno - martwe - dziecko.

Drugą żoną Bedforda została 22 kwietnia 1433 r. w Thérouanne Jakobina Luksemburska (1415/1416 - 30 maja 1472), córka Piotra I, hrabiego de Saint-Pol, i Małgorzaty del Balso, córki Francesca del Balso, księcia Andrii. Małżeństwo to pozostało bezdzietne. Rok później Jakobina poślubiła giermka zmarłego męża, Ryszarda Woodville'a, a ich najstarsza córka Elżbieta została królową Anglii w 1464 po ślubie z Edwardem IV Yorkiem.

Wraz ze śmiercią księcia wygasły wszystkie jego tytuły parowskie.

Bedford był wybitnym kolekcjonerem ilustrowanych manuskryptów. Z jego bogatej kolekcji zachowały się trzy egzemplarze: Godzinki księcia Bedford i Brewiarz z Salisbury (wykonane w Paryżu) oraz wykonany w Anglii Psałterz i godzinki księcia Bedford. Oba egzemplarze godzinek są przechowywane w British Library w Londynie.

Admiralicja brytyjska

Lordowie Wysocy Admirałowie 1413–1628	Thomas Beaufort, książę Exeter (1413–1426) Jan Lancaster (1426–1435) John Holland, 2. książę Exeter (1435–1447) William de la Pole, 1. książę Suffolk (1447–1450) Henry Holland, 3. książę Exeter (1450–1461) William Neville, 1. hrabia Kentu 1462 Ryszard III York (1462–1470) Richard Neville (1470–1471) Ryszard III York (1471–1483) John Howard, 1. książę Norfolk (1483–1485) John de Vere (1485–1513) Edward Howard 1513 Thomas Howard (1513–1525) Henryk FitzRoy (1525–1536) William Fitzwilliam, 1. hrabia Southampton (1536–1540) John Russell (1540–1542) Edward Seymour (1542–1543) John Dudley (1543–1547) Tomasz Seymour (1547–1549) John Dudley (1549–1550) Edward Clinton, 1. hrabia Lincoln (1550–1554) William Howard, 1. baron Howard of Effingham (1554–1558) Edward Clinton, 1. hrabia Lincoln (1558–1585) Charles Howard (1585–1619) George Villiers (1619–1628)
Lordowie Wysocy Admirałowie i Pierwsi Lordowie Admiralicji 1628–1709	Richard Weston, 1. hrabia Portland (1628–1635) Robert Bertie, 1. hrabia Lindsey (1635–1636) William Juxon (1636–1638) Algernon Percy, 10. hrabia Northumberland (1638–1643) Francis Cottington, 1. baron Cottington (1643–1646) Jakub II Stuart (1660–1673) Karol II Stuart 1673 Rupert Reński (1673–1679) Henry Capell, 1. baron Capell (1679–1681) Daniel Finch (1681–1684) Karol II Stuart (1684–1685) Jakub II Stuart (1685–1688) Wilhelm III Orański (1688–1689) Arthur Herbert, 1. hrabia Torrington (1689–1690) Thomas Herbert (1690–1692) Charles Cornwallis, 3. baron Cornwallis of Eye (1692–1693) Anthony Carey, 5. wicehrabia Falkland (1693–1694) Edward Russell (1694–1699) John Egerton (1699–1701) Thomas Herbert (1701–1702) Jerzy Duński (1702–1708) Anna Stuart 1708 Thomas Herbert (1708–1709)
Pierwsi Lordowie Admiralicji od 1709	Edward Russell (1709–1710) John Leake (1710–1712) Thomas Wentworth (1712–1714) Edward Russell (1714–1717) James Berkeley (1717–1727) George Byng, 1. wicehrabia Torrington (1727–1733) Charles Wager (1733–1742) Daniel Finch (1742–1744) John Russell (1744–1748) John Montagu (1748–1751) George Anson (1751–1756) Richard Grenville-Temple, 2. hrabia Temple (1756–1757) Daniel Finch 1757 George Anson (1757–1762) George Montagu-Dunk 1762 George Grenville 1763 John Montagu 1763 John Perceval (1763–1766) Charles Saunders 1766 Edward Hawke (1766–1771) John Montagu (1771–1782) Augustus Keppel (1782–1783) Richard Howe 1783 Augustus Keppel 1783 Richard Howe (1783–1788) John Pitt (1788–1794) George Spencer (1794–1801) John Jervis (1801–1804) Henry Dundas (1804–1805) Charles Middleton (1805–1806) Charles Grey 1806 Thomas Grenville (1806–1807) Henry Phipps (1807–1810) Charles Philip Yorke (1810–1812) Robert Dundas (1812–1827) Wilhelm IV Hanowerski (1827–1828) Robert Dundas (1828–1830) James Graham (1830–1834) George Eden 1834 Thomas de Grey (1834–1835) George Eden 1835 Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound (1835–1841) Thomas Hamilton (1841–1846) Edward Law 1846 George Eden (1846–1849) Francis Baring (1849–1852) Algernon Percy 1852 James Graham (1852–1855) Charles Wood (1855–1858) John Pakington (1858–1859) Edward Seymour (1859–1866) John Pakington (1866–1867) Henry Lowry-Corry (1867–1868) Hugh Childers (1868–1871) George Goschen (1871–1874) George Ward Hunt (1874–1877) William Henry Smith (1877–1880) Thomas Baring (1880–1885) George Hamilton (1885–1886) George Robinson 1886 George Hamilton (1886–1892) John Spencer (1892–1895) George Goschen (1895–1900) William Palmer (1900–1905) Frederick Campbell 1905 Edward Marjoribanks (1905–1908) Reginald McKenna (1908–1911) Winston Churchill (1911–1915) Arthur Balfour (1915–1916) Edward Carson (1916–1917) Eric Geddes (1917–1919) Walter Long (1919–1921) Arthur Lee (1921–1922) Leo Amery (1922–1924) Frederic Thesiger 1924 William Bridgeman (1924–1929) Albert Alexander (1929–1931) Austen Chamberlain 1931 Bolton Eyres-Monsell (1931–1936) Samuel Hoare (1936–1937) Duff Cooper (1937–1938) James Stanhope (1938–1939) Winston Churchill (1939–1940) Albert Alexander (1940–1945) Brendan Bracken 1945 Albert Alexander (1945–1946) George Hall (1946–1951) Frank Pakenham 1951 James Thomas, 1. wicehrabia Cilcennan (1951–1956) Quintin Hogg (1956–1957) George Douglas-Hamilton (1957–1959) Peter Carington (1959–1963) George Jellicoe (1963–1964) Elżbieta II (1964–2011) Filip (2011–2021)
Admirałowie Floty 1795-1827	Richard Howe (1795–1799) Peter Parker (1799–1811) Wilhelm IV Hanowerski (1811–1827)
Pierwsi Lordowie Morscy od 1828	George Cockburn (1828–1830) Thomas Hardy (1830–1834) George Dundas 1834 Charles Adam 1834 George Cockburn (1834–1835) Charles Adam (1835–1841) George Cockburn (1841–1846) William Parker 1846 Charles Adam (1846–1847) James Dundas (1847–1852) Maurice Berkeley 1852 Hyde Parker (1852–1854) Maurice Berkeley (1854–1857) Richard Saunders Dundas (1857–1858) William Martin (1858–1859) Richard Saunders Dundas (1859–1861) Frederick Grey (1861–1866) Alexander Milne (1866–1868) Sydney Dacres (1868–1872) Alexander Milne (1872–1876) Hastings Yelverston (1876–1877) George Wellesley (1877–1879) Astley Cooper-Key (1879–1885) Arthur Hood, 1. baron Hood of Avalon (1885–1886) John Hay 1886 Arthur Hood, 1. baron Hood of Avalon (1886–1889) Vesey Hamilton (1889–1891) Anthony Hoskins (1891–1893) Frederick Richards (1893–1899) Walter Kerr (1899–1904) John Arbuthnot Fisher (1904–1910) Arthur Wilson (1910–1911) Francis Bridgeman (1911–1912) Louis Mountbatten (1912–1914) John Arbuthnot Fisher (1914–1915) Henry Jackson (1915–1916) John Jellicoe, 1. hrabia Jellicoe (1916–1917) Rosslyn Erskine-Wemyss, 1. baron Wester Wemyss (1917–1919) David Beatty, 1. hrabia Beatty (1919–1927) Charles Madden (1927–1930) Frederick Field (1930–1933) Ernle Chatfield (1933–1938) Roger Backhouse (1938–1939) Dudley Pound (1939–1943) Andrew Cunningham (1943–1946) John Henry Dacres Cunningham (1946–1948) Bruce Fraser (1948–1951) Rhoderick McGrigor (1951–1955) Louis Mountbatten (1955–1959) Charles Lambe (1959–1960) Caspar John (1960–1963) David Luce (1963–1966) Varyl Begg (1966–1968) Michael Lefanu (1968–1970) Peter Hill-Norton, 1. baron Hill-Norton (1970–1971) Michael Pollock (1971–1974) Edward Ashmore (1974–1977) Terence Lewin, 1. baron Lewin (1977–1979) Henry Leach (1979–1982) John Fieldhouse, baron Fieldhouse (1982–1985) William Staveley (1985–1989) Julian Oswald (1989–1993) Benjamin Bathurst (1993–1995) Jock Slater (1995–1998) Michael Boyce (1998–2001) Nigel Essenhigh (2001–2002) Alan West (2002–2006) Jonathon Band (2006–2009) Mark Stanhope (2009–2013) George Zambellas (2013–2016) Philip Jones (od 2016)