Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I

Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Droga wodna

Odra Południowa

Lokalizacja

na 252,45 km Odry

Stopień wodny

Mieszczański

Budowa
Lata budowy

1921–1924 (1959)

Dane techniczne
Rodzaj

3 x zasuwa + stały + 4 x zasuwa

Długość

39,9 m

Różnica poziomów

5,65 m

Liczba przęseł

3

Światła przęseł

6,5+22,4+11,0

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I”
Ziemia51°06′49″N 17°01′47″E/51,113611 17,029722
Plan śluzy
Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I – nr 16

Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I – jaz położony we Wrocławiu na rzece Odrze. a dokładniej na jej odnodze, tzw. Odrze Południowej, w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego. Jaz ten wchodzi razem ze Śluzą Mieszczańską, Jazem Elektrowni Wodnej Wrocław II i innymi budowlami, w skład Mieszczańskiego Stopnia WodnegoŚródmiejskiego Węzła Wodnego Dolnego[1][2]. Jaz ściśle współpracował z elektrownią wodną I (Południową) – utrzymywał na jej potrzeby odpowiedni poziom piętrzenia, niezbędny do uzyskania jak największej produkcji energii elektrycznej; oraz współpracował z jazem i elektrownią II (Północną). Położony jest w 252,45 km biegu rzeki[3]. Jaz ten budowany był w latach 19211924, a 1959 roku został gruntownie przebudowany dla potrzeb zwiększenia poziomu piętrzenia o 96 cm[4][5]. Po tzw. powodzi tysiąclecia wykonano niezbędne remonty w rejonie jazu, w tym między innymi przylegających nabrzeży[4]. Obecnie, w związku z udostępnieniem przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu dla potrzeb żeglugi Śródmiejskiego Węzła Wodnego, jazy elektrowni piętrzą także wodę dla żeglugi i powstałych tu przystani jachtowych (np. Marina Topacz) oraz pasażerskich[6][7].

Jest to jaz trójprzęsłowy[3]:

  • przęsło prawe, północne ma długość 6,5 m; zamknięcie w postaci trzech zasuw
  • przęsło środkowe ma długość 22,4 m, brak zamknięć – jaz stały
  • przęsło lewe, południowe ma długość 11,0 m; zamknięcie w postaci czterech zasuw.

Lewy, północny przyczółek jazu położony jest przy niewielkiej, nienazwanej wysepce oddzielonej od Kępy Mieszczańskiej przez kanał Śluzy Mieszczańskiej, natomiast prawy, południowy na niewielkiej wysepce, na której dalej na południe opiera się również Elektrownia Woda Wrocław I.

Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I w latach 19411942 został przebudowany z konstrukcji palowo-kamiennej na konstrukcję betonową z okładziną granitową[1]. Współcześnie spad wynosi 5,65 m[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Zabytki techniki Śródmiejskiego Węzła Wodnego (dostęp 2010-01-06).
  2. Jeleniogórskie Elektrownie Wodne Sp. z o.o., Elektrownia Wrocław I (dostęp 2010-01-06).
  3. a b c Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2010-01-06).
  4. a b Wratislaviae Amici – Jaz elektrowni wodnej Wrocław I Południe (dostęp 2010-01-06).
  5. Wratislaviae Amici – Elektrownia Wodna Południowa (dostęp 2010-01-06).
  6. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – mapa Śródmiejskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-12-01).
  7. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – Komunikat ... w sprawie udostępnienia szlaków wodnych Śródmiejskiego Węzła Wodnego Wrocławia dla ruchu Ŝeglugowego jednostek turystycznych i sportowych (dostęp 2009-12-01).

Linki zewnętrzne

  • Jaz Elektrowni Wodnej I w Wikimapii (dostęp 2010-01-06)
  • Wratislaviae Amici – Jaz elektrowni wodnej Wrocław I Południe (dostęp 2010-01-06)
  • Wratislaviae Amici – Elektrownia Wodna Południowa (dostęp 2010-01-06)
Jaz elektrowni południowej
zasuwa trójdzielna, stanowisko dolne
zasuwa trójdzielna, stanowisko górne
przęsło środkowe – jaz stały, stanowisko dolne
przęsło środkowe – jaz stały, stanowisko górne
filar, stanowisko dolne
stanowisko górne jazu
zasuwa czterodzielna, stanowisko górne
  • p
  • d
  • e
porty, nabrzeża, przystanie
stocznie
stopnie wodne na Odrze
elektrownie wodne
śluzy na Odrze
jazy na Odrze
śluzy na Oławie
jazy na Oławie
stopnie wodne na Bystrzycy

Herb Wrocławia