Leki przeciwmalaryczne

Leki przeciwmalaryczne – grupa leków przeciwpierwotniakowych stosowanych w profilaktyce i leczeniu malarii. Tradycyjnymi lekami przeciwmalarycznymi są pochodne chinoliny: chlorochina, amodiachina, prymachina. W walce z tą chorobą stosuje się też nowsze, syntetyczne leki należące do następujących grup:

  • pochodne akrydyny
    np. mepakryna. Działanie polega na zakłócaniu funkcji DNA przez wiązanie się z kinoplastami.
  • pochodne fenantrenu
    np. chinina, halofantryna, lumefantryna
  • pochodne biguanidu
    np. prokwanil. Działanie polega na hamowaniu syntezy kwasu tetrahydrofoliowego (THF) w komórkach zarodźca pasmowego. Leki z tej grupy są inhibitorami enzymu reduktazy dihydrofolianu.
  • pochodne pirymidyny
    np. pirymetamina. Mechanizm działania jest taki sam jak u pochodnych biguanidu.
Porównanie leków przeciwmalarycznych[1]
Lek Koszt ($, 2003) Liczba dawek Czas trwania Zabijane postaci zarodźca Działania niepożądane Przeciwwskazania
Chlorochina 0,11 3 48 h Schizonty Zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, świąd, zawroty głowy, śmierć w wyniku przedawkowania Padaczka
Sulfadoksyna+pirymetamina 0,14 1 Pojedyncza dawka Schizonty Zespół Stevensa-Johnsona Ciąża, choroba nerek
Chinina 0,97 21 7 dni Schizonty Tinnitus, zawroty głowy, bóle głowy, gorączka, delirium, nudności Niedobór G6PD, zapalenie nerwu wzrokowego, ciąża, szumy uszne, plamica małopłytkowa
Meflochina 2,55 1 Pojedyncza dawka Schizonty Wymioty, ból głowy, insomnia, koszmary, lęk, psychoza Depresja, schizofrenia, zaburzenia lękowe, psychozy, zaburzenia rytmu serca
Atowakwon+proguanil 48 3 48 h Schizonty Dyspepsja, ból głowy, zapalenie żołądka
Artemeter+lumefantryna 9,12 6 48 h Schizonty, gametocyty Zawroty głowy, kołatanie serca
Artesunat+meflochina 5 6 48 h Schizonty, gametocyty Wymioty, utrata łaknienia, biegunki Depresja, schizofrenia, zaburzenia rytmu serca
Artesunat+sulfadoksyna+pirymetamina 2,40 3 48 h Schizonty, gametocyty
Artesunat+amodiachina 2 3 48 h Schizonty, gametocyty
Halofantryna Dyspepsja, wydłużenie QTc Zatrzymanie akcji serca
Prymachina 1,68 7-14 7 dni Schizonty w tkankach, gametocyty Dyspepsja, methemoglobinemia, anemia hemolityczna Ciąża, niedobór G6PD, laktacja

Bibliografia

  • J. KevinJ.K. Baird J. KevinJ.K., Effectiveness of antimalarial drugs, „The New England Journal of Medicine”, 352 (15), 2005, s. 1565–1577, DOI: 10.1056/NEJMra043207, PMID: 15829537  (ang.).
  • J.E.J.E. Rosenblatt J.E.J.E., Antiparasitic agents, „Mayo Clinic Proceedings”, 74 (11), 1999, s. 1161–1175, DOI: 10.4065/74.11.1161, PMID: 10560606  (ang.).

Przypisy

  1. Baird JK. Effectiveness of antimalarial drugs. „New England Journal of Medicine”. 352. 15, s. 1565–1577, 2005. PMID: 15829537. 

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (środek przeciwpierwotniakowy):
  • NKC: ph340649