Muhammad Hamza az-Zubajdi

Ten artykuł od 2023-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Muhammad Hamza az-Zubajdi
محمد حمزة الزبيدي

Data i miejsce urodzenia	1938 Irak
Data i miejsce śmierci	2 grudnia 2005 Bagdad
premier Iraku
Okres	od 16 września 1991 do 5 września 1993
Przynależność polityczna	Baas
Poprzednik	Sadun Hammadi
Następca	Ahmad Husajn Chudajir as-Samarraj

Muhammad Hamza az-Zubajdi, arab. ‏محمد حمزة الزبيدي‎ (ur. 1938, zm. 2 grudnia 2005) – iracki polityk, współpracownik Saddama Husajna, premier Iraku.

Życiorys

W marcu 1991 roku brał aktywny udział w brutalnym tłumieniu powstania szyitów. Wkrótce został powołany w skład Rady Dowództwa Rewolucji, a we wrześniu 1991 roku zastąpił Saduna Hammadiego na stanowisku premiera. Kierował rządem przez dwa lata; we wrześniu 1993 roku został wicepremierem, a funkcję premiera przejął początkowo Ahmad Husajn as-Samarra’i, a w maju 1994 roku - Saddam Husajn. Az-Zubajdi oprócz stanowiska rządowego pozostał także członkiem Rady Dowództwa Rewolucji, a od grudnia 1998 roku w randze generała kierował centralnym okręgiem wojskowym i był wojskowym gubernatorem Bagdadu (do 2000 roku). W 1999 roku nieudanego zamachu na jego życie dokonali rebelianci szyiccy.

W czasie wojny w Iraku w 2003 roku trafił do tzw. Amerykańskiej Talii Kart, gdzie wśród najbardziej poszukiwanych przedstawicieli ekipy Saddama Husajna figurował jako "dama pik". Został ujęty przez Amerykanów w kwietniu 2003 roku i ostatnie lata życia spędził w więzieniu. Zmarł w szpitalu więziennym krótko przed rozpoczęciem procesu. Według oficjalnego komunikatu śmierć nastąpiła z przyczyn naturalnych; inny więzień, przyrodni brat Saddama Husajna Barzan Ibrahim al-Tikriti, zarzucił Amerykanom brak odpowiedniej pomocy medycznej dla chorego na nowotwór az-Zubajdiego, co miało przyspieszyć jego zgon.

Premierzy Iraku

Królestwo Iraku
(Brytyjski Mandat Mezopotamii)
(1920–1932)

Abd ar-Rahman al-Hajdari al-Kilani (1920–1922)
Abd al-Muhsin as-Sadun (1922–1923)
Dżafar al-Askari (1923–1924)
Jasin al-Haszimi (1924–1925)
Abd al-Muhsin as-Sadun (1925–1926)
Dżafar al-Askari (1926–1928)
Abd al-Muhsin as-Sadun (1928–1929)
Taufik as-Suwajdi (1929)
Abd al-Muhsin as-Sadun (1929)
Taufik as-Suwajdi (1929–1930)
Nuri as-Sa’id (1930–1932)

Królestwo Iraku
(1932–1958)

Nuri as-Sa’id (1932)
Nadżi Szaukat (1932–1933)
Raszid Ali al-Kilani (1933)
Dżamil al-Midfa’i (1933–1934)
Ali Dżaudat al-Ajjubi (1934–1935)
Dżamil al-Midfa’i (1935)
Jasin al-Haszimi (1935–1936)
Hikmat Sulajman (1936–1937)
Dżamil al-Midfa’i (1937–1938)
Nuri as-Sa’id (1938–1940)
Raszid Ali al-Kilani (1940–1941)
Taha al-Haszimi (1941)
Raszid Ali al-Kilani (1941)
Dżamil al-Midfa’i (1941)
Nuri as-Sa’id (1941–1944)
Hamdi al-Badżahdżi (1944–1946)
Taufik as-Suwajdi (1946)
Arszad al-Umari (1946)
Nuri as-Sa’id (1946–1947)
Salih Dżabr (1947–1948)
Muhammad as-Sadr (1948)
Muzahim al-Badżahdżi (1948–1949)
Nuri as-Sa’id (1949)
Ali Dżaudat al-Ajjubi (1949–1950)
Taufik as-Suwajdi (1950)
Nuri as-Sa’id (1950–1952)
Mustafa al-Umari (1952)
Nur ad-Din Mahmud (1952–1953)
Dżamil al-Midfa’i (1953)
Muhammad Fadil al-Dżamali (1953–1954)
Arszad al-Umari (1954)
Nuri as-Sa’id (1954–1957)
Ali Dżaudat al-Ajjubi (1957)
Abd al-Wahhab Mardżan (1957–1958)
Nuri as-Sa’id (1958)
Ahmad Muchtar Baban (1958)

Republika Iraku
(1958–2003)

Abd al-Karim Kasim (1958–1963) Ahmad Hasan al-Bakr (1963) Tahir Jahja (1963–1965) Arif Abd ar-Razzak (1965) Abd ar-Rahman al-Bazzaz (1965–1966) Nadżi Talib (1966–1967) Abd ar-Rahman Arif (1967) Tahir Jahja (1967–1968)
Rządy Baas (1968–2003)	Abd ar-Razzak an-Najif (1968) Ahmad Hasan al-Bakr (1968–1979) Saddam Husajn (1979–1991) Sadun Hammadi (1991) Muhammad Hamza az-Zubajdi (1991–1993) Ahmad Husajn Chudajr as-Samarra’i (1993–1994) Saddam Husajn (1994–2003)