Mykologia

Grzyby – obiekt zainteresowania mykologii.

Mykologia, mikologia; grzyboznawstwo[1] (gr. mýkēs „grzyb”, lógos „słowo”, „nauka”)[2] – dział biologii zajmujący się badaniem grzybów (Fungi), ich systematyką, budową (morfologią, anatomią, cytologią), fizjologią, a także znaczeniem dla człowieka.

Początkowo grzyby zaliczane były do roślin, a mykologia jeszcze w XX wieku była działem botaniki. Czasem łączono ją z fykologią i briologią, wyróżniając kryptogamologię[3]. Jako odrębna od botaniki gałąź biologii wydzieliła się, gdy grzyby zostały uznane za odrębne królestwo. W połowie XIX wieku z mykologii wyodrębniła się fitopatologia, czyli patologia roślin. Obecnie obserwuje się intensywny rozwój mykologii lekarskiej i mykologii przemysłowej, której jednym z działów jest mykologia budowlana. Jedną z gałęzi mykologii lub szerzej – botaniki – jest lichenologia zajmująca się nieformalną grupą grzybów: porostami (Lichenes).

Nazwa

W języku polskim istnieje oboczność zapisu i wymowy terminu mykologia/mikologia oraz jego pochodnych. Według części opinii normatywnych właściwą formą jest mikologia, gdyż wpisuje się to we wzorzec spolszczania nazw greckich rozpoczynających się od sylaby μυ[4]. Stanowisko to było długo potwierdzane zapisami większości słowników poprawnościowych, z drugiej jednak strony większość naukowców zajmujących się grzybami używała formy mykologia. Ten wariant z kolei został odnotowany przez autorów „Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN” pod redakcją Mirosława Bańki z 2003 r.[5] Ponadto językoznawcy-normatywiści uznawali, że forma mikologia, choć preferowana[6], jest pewnego rodzaju wyjątkiem, a wzorzec spolszczania tej sylaby jako mi nie w każdym przypadku jest konsekwentny[6]. Przez pewien czas zatem za zgodną z normą uważano formę mikologia, od 2003 r. zaś istniały podstawy do uznawania obu form za równorzędne (mimo liczniejszej grupy słowników notujących jedynie formę mikologia). W 2011 r. na wniosek grupy naukowców planujących założenie stowarzyszenia naukowego zajmującego się nauką o grzybach (Polskie Towarzystwo Mykologiczne) Rada Języka Polskiego podjęła dyskusję na ten temat. W jej wyniku aprobatę normatywną przyznano preferowanej przez biologów mykologia[5][7][8]. W ramach Polskiego Towarzystwa Botanicznego działa Sekcja Mykologiczna.

Przypisy

Zobacz multimedia związane z tematem: Mykologia
Zobacz hasło mykologia w Wikisłowniku
  1. grzyboznawstwo, [w:] Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2023-03-28]  (pol.).
  2. mykologia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-21] .
  3. JiříJ. Váňa JiříJ. i inni, Advances in Cryptogamology (Algology, Mycology, Lichenology and Bryology) in the Last 35 Years (1945-1980) in Czechoslovakia, „Folia Geobotanica & Phytotaxonomica”, 17 (1), 1982, s. 1–19, JSTOR: 4180311  (ang.).
  4. Jan Miodek. Dlaczego Mikologia?. „Wiedza i Życie”. 8, sierpień 1997. 
  5. a b Walery Pisarek. Mykologia czy mikologia? Stanowisko Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. „Wiadomości Botaniczne”. 55 (1/2), s. 143–144, 2011. Instytut Botaniki PAN. ISSN 0043-5090. 
  6. a b Piotr Sobotka: Mikologia i fykologia. [w:] Poradnia językowa [on-line]. pwn.pl, 2006-10-24. [dostęp 2012-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)].
  7. bad: „My” czy „mi”? Spór o nazwę towarzystwa grzybofilnego. Agora – gazeta.pl Łódź, 2011-11-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-12)].
  8. Decyzja Rady Języka Polskiego RJP-181./W/2011. [dostęp 2014-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)].

Bibliografia

  • ZygmuntZ. Adamski ZygmuntZ., HalinaH. Batura-Gabryel HalinaH., Mikologia lekarska, wyd. 2, Poznań: Akademia Medyczna, 2007, ISBN 978-83-60187-76-0 .
  • p
  • d
  • e
według grupy
badanych istot
działy botaniki
zdefiniowane taksonami
działy botaniki
niezdefiniowane taksonami
działy zoologii
zdefiniowane taksonami
działy zoologii
niezdefiniowane taksonami
inne działy
zdefiniowane taksonami
hydrobiologia
paleobiologia
pozostałe
według poziomu
organizacji
systematyka
organizmów
inne działy czyste
biogeografia
inne działy
interdyscyplinarne
powiązane nauki
paranauki
i pseudonauki
Kontrola autorytatywna (dyscyplina naukowa):
  • LCCN: sh85089188
  • GND: 4139655-8
  • BnF: 11932568z
  • BNCF: 20771
  • NKC: ph115383
  • J9U: 987007555873105171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3941177
  • Britannica: science/mycology
  • Treccani: micologia
  • БРЭ: 2212155
  • SNL: mykologi
  • Catalana: 0123446