Pałac Hańskich w Wierzchowni
Pałac | |||
Państwo | Ukraina | ||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Miejscowość | Wierzchownia | ||
Typ budynku | Pałac | ||
Styl architektoniczny | Empire | ||
Inwestor | Jan Hański | ||
Rozpoczęcie budowy | 1800 | ||
Pierwszy właściciel | Jan Hański | ||
Kolejni właściciele | Wacław Hański, Ewelina Hańska, Adam Rzewuski | ||
Położenie na mapie obwodu żytomierskiego | |||
Położenie na mapie Ukrainy | |||
49°48′16″N 29°18′46″E/49,804444 29,312778 | |||
|
Pałac Hańskich w Wierzchowni – zespół pałacowy z przełomu XVIII i XIX wieku, położony w Wierzchowni w rejonie różyńskim obwodu żytomierskiego na Ukrainie.
Historia
W latach 1780—1790 Jan Hański na obszarze dzisiejszego zespołu pałacowego założył park. Później, w 1800 roku zbudowano pałac w stylu empire. Budowę zakończył syn Jana, Wacław. Wraz z pałacem zbudowano dwa skrzydła, połączone z nim przejściami podziemnymi. W jednym z nich była kuchnia, w drugim mieściła się stolarnia oraz mieszkanie zarządcy – brata Wacława, Karola Hańskiego. W pobliżu był także budynek lekarza rodzinnego, weterynarza, sadownika i agronoma[1]. W roku 1810 nieopodal pałacu zbudowano kaplicę grobową Hańskich. Kiedyś była ona piętrowa, ale po Przewrocie Październikowym i wojnie domowej pozostał tylko parter.
Po poślubieniu w 1819 roku Eweliny Rzewuskiej Wacław Hański darował jej wieś Wierzchownię wraz z majątkiem. W 1847 do już owdowiałej Hańskiej przyjechał tutaj jej kochanek, a od roku 1850 mąż, Honoriusz Balzac, który pracował tu nad wieloma swoimi utworami. Późniejszym właścicielem Wierzchowni był brat Eweliny, gen. Adam Rzewuski. Jego majątek obejmował wsie na granicy obecnych trzech obwodów: żytomierskiego, winnickiego, kijowskiego: Bystrówka, Kryłówka(inne języki)[2], Musijówka(inne języki)[3], Wierzchownia[4] w rejonie różyńskim; Borszczahówka[5], Kuryaniec(inne języki)[6], Kniaża[7][8], Skibińce(inne języki) w rejonie pohrebyszczeńskim; Czepiżeńce(inne języki)[9], Kapustyńce(inne języki)[10], Mormolijówka(inne języki)[11] w rejonie wołodarskim. Bywał tam także brat Eweliny i Adama, pisarz Henryk Rzewuski. Zubożała córka Adama sprzedała swój spadek.
Szkoła Rolnicza
W roku 1922 w dawniejszym pałacu Hańskich umiejscowiono szkołę rolniczą. Po roku stała się ona filią Kijowskiego Instytutu Rolniczego. Przyszli agronomowie oraz ich wykładowcy mieszkali w komnatach na piętrze, a na parterze były sale wykładowe. Obecnie znajduje się tam kolegium rolnicze. W czasie swojego istnienia wykształcono tutaj ponad tysiąc agronomów[12]. W roku 1959 w 160 rocznicę urodzin Honoriusza Balzaca w pomieszczeniu technikum otwarto jego izbę pamięci, która była czynna do roku 1995. Trzydzieści lat potem pałac wyremontowano, a w roku 1995 rozszerzono obiekt do trzech pomieszczeń, które stały się Żytomierskim Obwodowym Muzeum Honoriusza Balzaka[13].
Przypisy
- ↑ Gazeta «День» №67 z 15 kwietnia 2005 roku
- ↑ Kryłówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 748 .
- ↑ Musijówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 814 .
- ↑ Wierzchownia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 414 .
- ↑ Borszczahówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 324 .
- ↑ Kuryaniec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 941 .
- ↑ Kniaża (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 194 .
- ↑ Kniaża koło Zbarażówki, obecnie nie istnieje
- ↑ o wsi Czepiżeńce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 414 .
- ↑ o wsi Kapustyńce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 680 .
- ↑ Mormolijówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 680 .
- ↑ Gazeta «Кримська Світлиця» №5 z 31 stycznia 2003 roku
- ↑ .Z portalu "Zamki i Świątynie Ukrainy"
- p
- d
- e