Sceptycyzm metodologiczny

Sceptycyzm metodyczny – odmiana sceptycyzmu polegająca na kwestionowaniu i wątpieniu w poszczególne twierdzenia w celu dotarcia do twierdzeń bardziej pewnych lub takich, w które wątpić się już nie da (np. dla Kartezjusza było to stwierdzenie, że akt myślenia wymaga podmiotu myślącego, a zatem "cogito ergo sum" - "myślę, więc jestem"); sceptycyzm metodyczny jest więc nie tyle stanowiskiem kwestii możliwości poznania prawdy, co metodą uzyskiwania poznania najlepszego z możliwych do uzyskania.

Przedstawiciele sceptycyzmu metodologicznego:

• René Descartes (Kartezjusz): wykorzystywał klasyczną metodę spekulacji scholastycznej do programowego podawania w wątpliwość wrażeń pochodzących ze zmysłów za pomocą zasad logicznych^[1].
• David Hume: badał proces powstawania w umyśle świadomego obrazu świata, wskazywał na nawykowy i emocjonalny charakter tak postrzegania, jak i procesów myślowych (także myślenia logicznego)^[2].
• Thomas Henry Huxley: pracował nad zagadnieniem rozróżnienia różnego rodzaju twierdzeń (zdań obserwacyjnych, twierdzeń wiary, poglądów etycznych) i stosowania do nich odrębnych kryteriów prawdziwości^[3].

Przypisy

Bibliografia

• Wiktor Werner, Iwona Werner, Od duszy do świadomości, od jednostki do społeczeństwa. Szkice z historii intelektualnej, Instytut Historii UAM, Poznań 2008
• Richard Popkin, The History of Scepticism: From Savonarola to Bayle, Oxford 2003