TVP Kultura

TVP Kultura

logo stacji od 2015 roku
Rozpoczęcie nadawania	24 kwietnia 2005 godz. 17.00 (SDTV) 23 października 2019 (HDTV)
Format obrazu	16:9 1080p (HDTV)
Właściciel	Telewizja Polska S.A.
Systemy emisji sygnału	DVB-S2, DVB-C, DVB-T2, Internet
Kraj nadawania	Polska
Język	polski
Siedziba	00-999 Warszawa, ul. Jana Pawła Woronicza 17
Udziały w rynku	0,50%[1] (czerwiec 2013)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

TVP Kultura – kanał tematyczny Telewizji Polskiej, poświęcony w całości tematyce kulturalnej (prezentuje film, teatr, muzykę, sztukę i literaturę), który został uruchomiony 24 kwietnia 2005 roku o godzinie 17.00. Od 1 stycznia 2015 roku TVP Kultura jest dostępna tylko na terytorium Polski: w sieciach kablowych, na platformach satelitarnych i w Naziemnej Telewizji Cyfrowej. 23 października 2019 stacja rozpoczęła nadawanie w HD na 8 multipleksie cyfrowej telewizji naziemnej. Poza granicami kraju najbardziej popularne programy TVP Kultura można obejrzeć w TVP Polonia. 1 czerwca 2023 roku stacja rozpoczęła nadawanie w serwisie internetowym i aplikacji w TVP VOD.

Historia

Konflikt z operatorami telewizji kablowej

TVP Kultura w pierwszych miesiącach nadawania zanotowała bardzo słabą oglądalność. Stację w ciągu minuty według AGB Polska oglądało ok. 812 osób. Dla porównania: TVN Turbo i TVN Meteo – ok. 10 000 osób, TVN24 – ponad 63 000 osób, a TVP1 – 1 200 000 osób. AGB nie potrafiła zapisać tak niskiego wyniku w procentach.

Było to wynikiem bojkotu stacji przez wiele największych sieci kablowych, m.in. UPC Polska. Bojkot związany był z konfliktem Telewizji Polskiej z kablówkami. TVP żądała od sieci kablowych dodatkowych opłat, bądź stworzenia darmowego pakietu, składającego się tylko i wyłącznie z kanałów TVP, co technicznie i finansowo jest niemożliwe do zrealizowania lub też dodatkowej opłaty od każdego gniazdka w wysokości 1,5 zł.

Ostatecznie konflikt został rozwiązany poprzez zawarcie 2 grudnia 2005 r. porozumienia z Polską Izbą Komunikacji Elektronicznej na bezpłatne dostarczanie kanału. Na początku 2006 r. TVP Kultura zaczęła docierać do blisko 4 milionów abonentów obsługiwanych przez członków PIKE, głównie przez sieci UPC Polska oraz pakiet analogowy Basic Aster (poprzednio był tam dostępny tylko w pakiecie cyfrowym Basic+).

Emisja

Kanał TVP Kultura emitowany jest od 7:00 do 5:00. Dostępny jest drogą satelitarną oraz poprzez około 115 sieci kablowych bez dodatkowych opłat, a także od 2010 roku w naziemnej telewizji cyfrowej - pierwotnie w III multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej, jednak od 23 października 2019 stacja rozpoczęła nadawanie w HD na VIII multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej, co wiązało się z likwidacją kanału w wersji SD na III multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej^[2]. 3 września 2020 stacja rozpoczęła nadawanie w jakości HD na testowym V multipleksie telewizji naziemnej w standardzie DVB-T2^[3], a od 19 listopada 2020 roku nadaje w jakości HD na satelitarnych platformach cyfrowych^[4]. Od 1 czerwca 2023 TVP Kultura można oglądać również bezpłatnie w serwisie internetowym i aplikacji TVP VOD^[5][6].

Dyrektorzy

• Jako pierwsi kanałem kierowali Jacek Weksler i Jerzy Kapuściński.
• Od 2006 do lipca 2011 dyrektorem był Krzysztof Koehler.
• Od lipca 2011 do grudnia 2015 dyrektorem była Katarzyna Janowska^[7], która po nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji, razem z pozostałymi dyrektorami TVP, podała się do dymisji. W 2014 roku Janowska rozpoczęła także pełnienie funkcji dyrektora artystycznego Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje”^[8].
• Od stycznia 2016 do września 2017 dyrektorem anteny był Mateusz Matyszkowicz.
• Od września 2017 roku do września 2019 roku dyrektorem kanału była Barbara Schabowska^[9][10].
• Od 2019 obowiązki dyrektora pełni Kalina Cyz^[11].

Oferta programowa

Ramówka programu wygląda następująco:

• programy archiwalne:
  • 100 pytań do....
• premiery filmowe i dokumentalne,
• koncerty i opery,
• spektakle teatralne,
• programy zakupione za granicą (m.in. od francusko-niemieckiej telewizji Arte),
• filmy dokumentalne powstałe w koprodukcji:
  • „Był bunt” reż. Małgorzata Kozera,
  • „Inny świat” reż. Dorota Kędzierzawska,
  • „Miłość” reż. Filip Dzierżawski,
  • „Mundial. Gra o wszystko” reż. Michał Bielawski,
  • „Tato poszedł na ryby” reż. Grzegorz Pacek.
• produkcje własne (m.in. programy kulturalne oraz relacje z wydarzeń kulturalnych):

Programy nadawane w TVP Kultura (niepełna lista)

• Chuligan literacki – prowadzi Mateusz Matyszkowicz,
• Dezerterzy – prowadzi Łukasz Orbitowski,
• Dranie w kinie – prowadzą Krzysztof Kłopotowski i Jakub Moroz,
• Dziennik filozofa – prowadzą Robert Piłat i Jacek Hołówka,
• Informacje Kulturalne^[12],
• Kronos – prowadzą Piotr Nowak i Ivan Dimitrijevic,
• Niedziela z... – prowadzi Agnieszka Szydłowska,
• Pegaz (przeniesiony z TVP1 we wrześniu 2016)^[13],
• Studio Kultura Rozmowy,
• Tanie dranie – prowadzą Krzysztof Kłopotowski i Jakub Moroz,
• Trzeci punkt widzenia^[14] - prowadzą Marek Cichocki, Dariusz Gawin i Dariusz Karłowicz,

Nienadawane

• Cappuccino z książką^[15][16] - prowadziły Anna Kałuża, Sylwia Chutnik i Karolina Sulej,
• Hala odlotów^[17] - prowadzili Katarzyna Janowska i Max Cegielski,
• Po trochu wyciągane z lochu, czyli archiwizja – prowadzili Wojciech Mann i Grzegorz Wasowski,
• Sztuka czytania^[18] - prowadzili Anna Kałuża, Andrzej Franaszek i Wojciech Bonowicz.
• Tygodnik kulturalny^[19][20]

Logo

Data	Opis	Ilustracja
24 kwietnia 2005 - 10 kwietnia 2015	Logo TVP, pod nim napis „KULTURA” na czarnym tle[21][22].
od 11 kwietnia 2015	Różowe logo TVP, pod nim stylizowany czarny napis „KULTURA” („R” jest w kolorze różowym, natomiast „A” nie ma paska)[23].

Nagrody i wyróżnienia

We wrześniu 2006 oraz w 2007 kanał TVP Kultura otrzymał nagrodę telewizyjną Hot Bird TV Awards, zwaną telewizyjnym Oscarem, w kategorii Kultura/Edukacja. O nagrodę w tej kategorii walczyły też niemiecka Deutsche Welle i włoski Rai Sat Nettuno. Nagroda Hot Bird przyznawana jest kanałom tematycznym emitowanym za pośrednictwem europejskich satelitów^[24][25][26].

W maju 2011 kanał TVP Kultura otrzymał złoty medal w konkursie EBUconnect za najlepszą kampanię promocyjną w kategorii Best Comedy, Reality or Entertainment Promo za spoty promujące XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina^[27].

W 2012 roku kanał TVP Kultura otrzymał nagrodę SAT Kuriera dla najlepszego kanału tematycznego^[28].

We wrześniu 2014 roku kanał TVP Kultura został laureatem nagrody Muzeum Sztuki w Łodzi^[29].

Gwarancje Kultury

 Osobny artykuł: Gwarancje Kultury TVP Kultura.

Co roku w rocznicę powstania TVP Kultura świętuje swoje urodziny, przyznając nagrody – Gwarancje Kultury – dla wybitnych twórców polskiej kultury.

Teatr w TVP Kultura

TVP Kultura jako pierwszy kanał Telewizji Polskiej rozpoczął transmisje spektakli teatralnych na swojej antenie. Pierwszym w ten sposób pokazanym przedstawieniem było „Made in Poland” w reż. Przemysława Wojcieszka z Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Specjalnie na zamówienie TVP Kultura realizowane są przeniesienia telewizyjne najgłośniejszych w ostatnich sezonach przedstawień, dzięki czemu tworzone jest archiwum najnowszej historii teatru polskiego.

Dotychczas wśród premierowych realizacji telewizyjnych i transmisji znalazły się:

2005

• „Słomkowy kapelusz”. Reż. Piotr Cieplak – Teatr Powszechny w Warszawie – transmisja.
• „Poskromienie złośnicy”. Reż. Krzysztof Warlikowski – Teatr Dramatyczny w Warszawie – transmisja.
• „Scat”. Reż. Wojciech Kościelniak – Teatr Muzyczny „Capitol” we Wrocławiu – transmisja.

2006

• „Lament”. Reż. Paweł Szkotak – Teatr Polski w Poznaniu.
• „Moralność Pani Dulskiej”. Reż. Anna Augustynowicz – Teatr Współczesny w Szczecinie – transmisja.
• „Matka Joanna od Aniołów”. Reż. Marek Fiedor – Teatr Dramatyczny im. Jana Kochanowskiego w Opolu – transmisja.
• „Kosmos”. Reż. Jerzy Jarocki – Teatr Narodowy w Warszawie.
• „Brzeg-Opole” – transmisja.
• „Wielkie kazanie księdza Bernarda”. Reż. Krzysztof Jasiński – Teatr STU w Krakowie – transmisja.

2007

• „Walka karnawału z postem”. Reż. Ewa Wycichowska – Polski Teatr Tańca – Balet Poznański – transmisja.
• „Przypadek Klary”. Reż. Paweł Miśkiewicz – Teatr Polski we Wrocławiu – transmisja.
• „2007: Macbeth”. Reż. Grzegorz Jarzyna – Teatr Rozmaitości w Warszawie.
• „Król Roger”. Reż. Mariusz Treliński – Opera Wrocławska.
• „Kartoteka”. Reż. Michał Zadara – Wrocławski Teatr Współczesny – transmisja.
• „Sędziowie”. Reż. Jerzy Grzegorzewski – Teatr Narodowy w Warszawie.
• „Krum”. Reż. Krzysztof Warlikowski – Teatr Rozmaitości w Warszawie – transmisja.

2008

• „Seks, prochy i rock&roll”. Reż. Jacek Orłowski – Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi – transmisja.
• „Teczki”. Reż. Mariusz Malec – Teatr Ósmego Dnia.
• „Hamlet Stanisława Wyspiańskiego”. Reż. Jerzy Grzegorzewski – Teatr Narodowy w Warszawie.
• „Przygody Sindbada Żeglarza”. Reż. Jarosław Kilian – Teatr Polski w Warszawie – transmisja.
• „Burza”. Reż. Krzysztof Warlikowski – Teatr Rozmaitości w Warszawie.
• „Spowiedź w drewnie”. Reż. Krystian Kobyłka – Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki.
• „Wierszalin. Reportaż o końcu świata”. Reż. Piotr Tomaszuk – Teatr Wierszalin w Supraślu – transmisja.
• „Transfer!”. Reż. Jan Klata – Wrocławski Teatr Współczesny.

2009

• „Ferdydurke”. Reż. Janusz Opryński – Teatr Provisorium w Lublinie.
• „Chodnik 05”. Reż. Jarosław Staniek – Gliwicki Teatr Muzyczny.
• „Odpoczywanie”. Reż. Paweł Passini – Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie – transmisja.
• „Opowiadania dla dzieci według Singera”. Reż. Piotr Cieplak – Teatr Narodowy w Warszawie.
• „Rzeczpospolita Babińska”. Reż. Stanisław Radwan – Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
• „Bułhakow”. Reż. Maciej Wojtyszko – Teatr Słowackiego w Krakowie.
• „Sprawa Dantona”. Reż. Jan Klata – Teatr Polski we Wrocławiu – transmisja.
• „Szczęśliwe dni”. Reż. Antoni Libera – Teatr Dramatyczny w Warszawie.

2010

• „ID”. Reż. Marcin Liber – Teatr Współczesny w Szczecinie.
• „Makbet”. Reż. Andrzej Wajda – Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
• „Sztuka bez tytułu”. Reż. Agnieszka Glińska – Teatr Współczesny w Warszawie.
• „Wymazywanie”. Reż. Krystian Lupa – Teatr Dramatyczny w Warszawie

2011

• „Lalka”. Reż. Wojciech Kościelniak – Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni – transmisja.
• „Sprzedawcy gumek”. Reż. Artur Tyszkiewicz – Teatr Imka w Warszawie – transmisja.
• „Utwór o Matce i Ojczyźnie”. Reż. Marcin Liber – Teatr Współczesny w Szczecinie – transmisja.
• „Iwona, księżniczka Burgunda”. Reż. Atilla Keresztes – Teatr Śląski w Katowicach.
• „Kamienie w kieszeniach”. Reż. Łukasz Witt-Michałowski – Scena Prapremier in Vitro w Lublinie.
• „Zmierzch bogów”. Reż. Grzegorz Wiśniewski – Teatr Wybrzeże w Gdańsku.
• „Białe małżeństwo”. Reż. Krystyna Meissner – Wrocławski Teatr Współczesny – transmisja.

2012

• „III Furie” Reż. Marcin Liber – Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy – transmisja
• „Turandot”. Reż. Paweł Passini – neTTheatre.
• „Cholonek” - Teatr Korez w Katowicach.
• „Bracia Karamazow”. Reż. Janusz Opryński – Teatr Provisorium w Lublinie.

2013

• „Idąc rakiem według Grassa”. Reż. Krzysztof Babicki - Teatr Miejski w Gdyni.
• „Ciała obce Holewińskiej”. Reż. Kuba Kowalski - Teatr Wybrzeże w Gdańsku.
• „Samotność pól bawełnianych”. Reż. Radosław Rychcik - Teatr im. Żeromskiego w Kielcach.
• „Saksofon”. Reż. Izabella Cywińska (prod. Narodowy Instytut Audiowizualny).

2014

• „Piąta strona świata”. Reż. Robert Talarczyk - Teatr Śląski w Katowicach.
• „Wiśniowy sad”. Reż. Izabella Cywińska - Teatr Nowy w Poznaniu.
• „Korzeniec”. Reż. Remigiusz Brzyk - Teatr Zagłębia w Sosnowcu.
• „Miłobójcy”. Reż. Lech Mackiewicz - Teatr Nowy w Zabrzu.

2019 - Scena monodramu

• „Oriana Fallaci. Chwila w której umarłam”. Reż. Ewa Błaszczyk - Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie^[30].
• „Jednocześnie”. Reż. Artur Tyszkiewicz - Centrum Spotkania Kultur w Lublinie^[31].
• „Ziemia uderzyła o piłkę”. Reż. Grzegorz Jankowski - Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego^[30].
• „Szekspir Forever”. Reż. Andrzej Seweryn - Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie^[32].
• „Clarissima”. Reż. Tomasz Cyz - Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Zakopanem^[33]
• „Kalina”. Reż. Agata Biziuk - Teatr Nowy w Poznaniu – transmisja^[34].

2020

• „Kriton”. Reż. Dariusz Karłowicz^[35]
• „Widnokrąg”. Reż. Michał Kotański - Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach^[36].
• „Balet o kawie” - Balet Dworski „Cracovia Danza”^[37]
• „Halka”. Reż. Natalia Babińska - Opera Nova w Bydgoszczy^[38].
• „Dziady. Noc pierwsza.” i „Dziady. Noc druga.”. Reż. Piotr Tomaszuk - Teatr Wierszalin z Supraśla^[39].

Przypisy