Wolne Państwo

Wolne Państwo

ang. Free State
afrikaans Vrystaat
sesotho Freistata

Prowincja
Flaga
Państwo	Południowa Afryka
Siedziba	Bloemfontein
Kod ISO 3166-2	ZA-FS
Powierzchnia	129 480 km²
Populacja (2001) • liczba ludności	2 706 776
• gęstość	21 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba dystryktów	5
Liczba samorządów miejskich	20
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Ten artykuł od 2015-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wolne Państwo (ang. Free State; afrikaans Vrystaat, wym. [ˈfrɛistɑːt]; sesotho Freistata) – prowincja w Południowej Afryce. Od południowego wschodu graniczy z Lesotho. Do 9 czerwca 1995 r. prowincja nosiła nazwę Wolne Państwo Orania.

Historia

Prowincja Wolne Państwo Orania powstała w 1910 roku jako część Związku Południowej Afryki, na terenach dotychczasowej brytyjskiej Kolonii Rzeki Oranje (Orange River Colony, powstała po podbiciu Wolnego Państwa Oranii). W 1961 r. prowincja stała się częścią Republiki Południowej Afryki. Obecny kształt prowincji został nadany w 1994 roku po reformie administracyjnej RPA.

Geografia

Wolne Państwo położone jest na rozległych równinach w sercu Południowej Afryki. Urodzajne ziemie i łagodny klimat pozwoliły na rozkwit rolnictwa. Z 30,000 farm produkujących 70% ziarna w kraju, prowincja jest znana jako spichlerz Południowej Afryki. Prowincja leży na terenie wyżyny, osiągającej średnią wysokość ponad 1000 m n.p.m. Pogórze Gór Smoczych i Maloti wznoszą na wschodzie teren do przeszło 2000 m n.p.m. Wolne Państwo leży w centrum pasma skał Karru, zawierającego łupki, mułowce, piaskowce i bazalt gór Smoczych. Na północy i zachodzie prowincji znajdują się duże złoża mineralne, spośród których największe znaczenie mają złoża złota i diamentów.

Ważniejsze miasta

• Bethlehem
• Bloemfontein
• Dewetsdorp
• Ficksburg
• Kroonstad
• Sasolburg
• Welkom
• Winburg

Podział administracyjny

Prowincja Wolne Państwo dzieli się jeden obszar metropolitalny i cztery dystrykty, które z kolei dzielą się na 19 gmin.

Klimat

Klimat zwrotnikowy kontynentalny suchy. Po wschodniej stronie wilgotniejszy, roczna suma odpadów to 1000 mm i ok. 400 mm na zachodzie. Średnia temperatura w styczniu 22–25 °C, w lipcu ok. 10 °C.

Demografia

Skład etniczny stanowią przeważnie ludy Bantu. Dla 64,4% ludności językiem ojczystym jest sesotho. Inne używane języki to afrikaans (11,9%), xhosa (9,1%), tswana (6,8%) i zuluski (5,1%).

Gospodarka

Podstawą gospodarki jest rolnictwo. Uprawiane są głównie zboża takie jak kukurydza, pszenica i owies, drzewa owocowe takie jak śliwy i jabłonie, warzywa oraz tytoń. Hoduje się owce, kozy, konie oraz bydło. Ważną gałęzią przemysłu jest przemysł wydobywczy. Wydobywa się złoto i rudy uranu w rejonie Welkom i Klerksdorp, diamenty, węgiel kamienny w okolicach miasta Sasolburg, oraz bentonit.