Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1948 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1948 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

2 listopada 1948 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
Wyniki wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich):
Truman
57,1%
Dewey
35,6%
Thurmond
7,3%
Wyniki wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich):
Barkley
57,1%
Warren
35,6%
Wright
7,3%
Frekwencja:
51,1%
poprzednie:
1944
następne:
1952
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1948 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1948 roku – czterdzieste pierwsze wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Harry’ego Trumana, a wiceprezydentem został Alben Barkley.

Kampania wyborcza

Pomimo braku popularności w społeczeństwie, urzędujący prezydent Truman, postanowił ubiegać się o prezydenturę (najwyższy urząd w państwie zdobył w wyniku sukcesji) po zmarłym Roosevelcie[1]. Partia Demokratyczna była wówczas bardzo podzielona – lewe skrzydło krytykowało łagodną politykę zagraniczną, a prawe – program poszerzania swobód obywatelskich[2]. Mimo podziałów, delegaci zebrani na konwencji, odbywającej się w dniach 12-14 czerwca 1948 w Filadelfii udzielili Trumanowi poparcia w pierwszym głosowaniu[1]. Kandydatem na wiceprezydenta został Alben Barkley[1]. Jednak część delegatów, nie zgadzając się z takim wyborem postanowiła odłączyć się od partii i wystawić własnych kandydatów w wyborach[2]. Lider skrzydła liberalnego, Henry Wallace założył Partię Postępową i wystartował w wyborach jako jej kandydat[3]. Poparli go także idealiści, socjaliści i komuniści[3]. Ich program opierał się na zmianie polityki zagranicznej i współpracy z ZSRR[3] Z kolei konserwatywne skrzydło demokratów, założyło Demokratyczną Partię Zwolenników Praw Stanowych, zwaną Dixiecrat i na konwencji w Birmingham nominowali Stroma Thurmonda[3]. Postulował on zahamowanie rozszerzania praw obywatelskich, zwłaszcza w kontekście Afroamerykanów[3]. Widząc rozłam w szeregach demokratów, Partia Republikańska była pewna zwycięstwa w wyborach i ponownie wysunęła kandydaturę Thomasa Deweya[3]. Kandydatem na wiceprezydenta został Earl Warren[3]. Republikanie w swoim programie chcieli zwiększenia wydajności rządu i uczciwości w administracji publicznej, w rzeczywistości po cichu popierając kontynuację Nowego Ładu[3]. Truman, widząc popularność Deweya, prowadził intensywną kampanię wyborczą, oskarżał republikanów o brak zainteresowania sytuacją społeczną kraju i jeździł spotykając się z wyborcami[4]. Dzięki temu pozyskał wiele głosów robotników i farmerów, co w połączeniu z bezbarwną kampanią Deweya, zapewniło mu zwycięstwo[4]. Ponadto, segregacjonistyczne hasła Dixiecrat sprawiły, że poparcie ludności czarnoskórej przesunęło się na rzecz demokratów[5].

Kandydaci

Demokratyczna Partia Zwolenników Praw Stanowych

  • Strom Thurmond
    Strom Thurmond
  • Fielding Wright
    Fielding Wright

Partia Demokratyczna

  • Harry Truman
    Harry Truman
  • Alben Barkley
    Alben Barkley

Partia Postępowa

  • Henry Wallace
    Henry Wallace

Partia Republikańska

  • Thomas Dewey
    Thomas Dewey
  • Earl Warren
    Earl Warren

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 2 listopada 1948[6]. Truman uzyskał 49,6% poparcia, wobec 45,1% dla Deweya, 2,4% dla Thurmonda i 2,4 dla Wallace’a[6]. Ponadto, niecałe 290 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[6]. Frekwencja wyniosła 51,1%[7]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Truman uzyskał 303 głosy, przy wymaganej większości 266 głosów[8]. Na Deweya zagłosowało 189 elektorów, a na Thurmonda – 39[8]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Barkley, uzyskując 303 głosy, wobec 189 dla Warrena i 39 dla Fieldinga Wrighta[8].

Kandydat na prezydenta Partia Głosowanie powszechne Kolegium Elektorów
Głosy Procent
Harry Truman Partia Demokratyczna 24 179 345 49,6% 303
Thomas Dewey Partia Republikańska 21 991 291 45,1% 189
Strom Thurmond Dixiecrat 1 176 125 2,4% 39
Henry Wallace Partia Postępowa 1 157 326 2,4% 0
Łącznie 531
Kandydat na wiceprezydenta Partia Kolegium Elektorów
Alben Barkley Partia Demokratyczna 303
Earl Warren Partia Republikańska 189
Fielding Wright Dixiecrat 39
Łącznie 531

Przypisy

  1. a b c L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 730.
  2. a b M. Jones: Historia USA. s. 608.
  3. a b c d e f g h M. Jones: Historia USA. s. 609.
  4. a b L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 731.
  5. M. Jones: Historia USA. s. 610.
  6. a b c US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).
  7. Election of 1948. CountingTheVotes. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).
  8. a b c Electoral College Box – 1948. NARA. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).

Bibliografia

  • Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
  • Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).