Ziemik włochatobrzuchy
| Byrsinus flavicornis | |||
| (Fabricius, 1794) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | stawonogi | ||
| Gromada | owady | ||
| Rząd | pluskwiaki | ||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | Pentatomomorpha | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | ziemikowate | ||
| Podrodzina | Cydninae | ||
| Plemię | Geotomini | ||
| Rodzaj | Byrsinus | ||
| Gatunek | Byrsinus flavicornis | ||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Ziemik włochatobrzuchy[1] (Byrsinus flavicornis) – gatunek pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny ziemikowatych i podrodziny Cydninae.
Taksonomia
Gatunek ten po raz pierwszy opisany został w 1794 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Cimex flavicornis[2].
Morfologia
Pluskwiak o owalnym w zarysie ciele długości od 2,5 do 4 mm. Ubarwiony jest czarno, czarnobrązowo[3][4] lub brązowo, niekiedy z półpokrywami bardziej brązowymi od reszty ciała[3]. Powierzchnia ciała jest wyraźnie punktowana[4]. Głowę mają nieco rozpłaszczoną[5], zaopatrzoną w parę cienkich i długich szczecinek u wierzchołka nadustka oraz rząd 6–9 grubych kolców i 6–10 osadzonych w porach szczecinek na zewnętrznej krawędzi każdego z policzków. Na bocznych brzegach przedplecza wyrasta kilkadziesiąt, zawsze ponad 40 długich szczecinek. Od 20 do 30 długich szczecinek osadzonych jest również na żyłce kostalnej półpokryw[3][4]. Tarczka jest wydłużona, dłuższa niż u nasady szeroka, sięgająca znacznie poza połowę długości odwłoka. Gruczoły zapachowe zatułowia mają ujścia o kształcie małego, okrągłego uszka. Ewaporatoria na śródtułowiu i zatułowiu mogą być od bardzo małych, przez niemal niedostrzegalne po całkiem zanikłe[4][3].
Ekologia i występowanie
Owad ten zamieszkuje głównie stanowiska trawiaste o piaszczystym podłożu. Bytuje wśród korzeni traw, zwłaszcza strzęplicy sinej i szczotlichy siwej. W czasie wysokich temperatur przebywa w wyższych warstwach gleby, a nawet na jej powierzchni, jednak zaniepokojony zagrzebuje się w niej z powrotem. Jest fitofagiem ssącym soki z korzeni. Stadium zimującym są osobniki dorosłe[3].
Gatunek palearktyczny[3][4], w Europie znany z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Włoch, Malty, Niemiec, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Łotwy, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Chorwacji, Czarnogóry, Serbii, Macedonii Północnej, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Rosji i Turcji. Ponadto znany m.in. z Cypru i Madery[2]. W Polsce został stwierdzony na nielicznych stanowiskach na nizinach i jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju[3]. Spotyka się go rzadziej niż podobnego ziemika brunatnego w Polsce[3][1] i na wschodzie Niemiec, natomiast częściej od wspominanego gatunku na zachodzie i północy Niemiec[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Byrsinus flavicornis – Ziemik włochatobrzuchy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
- ↑ a b Byrsinus flavicornis (Fabricius, 1794). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
- ↑ a b c d e f g h Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
- ↑ a b c d e Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 12: Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.
- ↑ Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 220-225. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).
- ↑ Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 4: Pentatomomorpha II: Pentatomoidea: Cydnidae, Thyreocoridae, Plataspidae, Acanthosomatidae, Scutelleridae, Pentatomidae. (= Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. 81. Teil). Goecke & Evers, Keltern, 2008, s. 12. ISBN 978-3-937783-36-9.
