Śpiewające

Śpiewające
Oscines[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Przedstawiciel podrzędu – skowronek zwyczajny (Alauda arvensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Synonimy
  • Passeres
  • Passeri Linnaeus, 1758
Rodziny

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Śpiewające (Oscines) – podrząd ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes) obejmujący około 4900 gatunków[2]. Mają specyficzną budowę podniebienia i krtani z wieloma mięśniami głosowymi (tzw. syrinks), umożliwiającą im wydawanie głosów godowych, tworzących zróżnicowany i wyszukany ptasi śpiew. Mają także szczególną budowę stóp. Uważa się, że ptaki śpiewające wyewoluowały około 50 mln lat temu na kontynencie Gondwany.

Podział systematyczny

Do podrzędu zaliczane są następujące rodziny[2]:

  • Infrarząd: Menurides Sharpe, 1891
    Menuridae Lesson, 1828 – lirogony
    Atrichornithidae Stejneger, 1885 – gąszczaki
  • Infrarząd: Climacterides
    Ptilonorhynchidae G.R. Gray, 1841altanniki
    Climacteridae de Selys-Longchamps, 1839korołazy
  • Infrarząd: Meliphagides
    Maluridae Swainson, 1831chwostkowate
    Dasyornithidae Schodde, 1975kolcopiórki
    Meliphagidae Vigors, 1825miodojady
    Pardalotidae Strickland, 1842lamparciki
    Acanthizidae Bonaparte, 1854buszówkowate
  • Infrarząd: Orthonychides
    Orthonychidae G.R. Gray, 1840ziemnodrozdy
    Pomatostomidae Schodde, 1975stadniaki
  • Infrarząd: Corvides Wagler, 1830
    Cinclosomatidae Mathews, 1921pieszaki
    Campephagidae Vigors, 1825liszkojady
    Mohouidae Mathews, 1946maoryski
    Neosittidae Ridgway, 1904kowaliczki
    Nadrodzina: Orioloidea Vigors, 1825
    Psophodidae Bonaparte, 1854trzaskacze
    Eulacestomatidae Schodde & Christidis, 2014koralniczki – jedynym przedstawicielem jest Eulacestoma nigropectus De Vis, 1894 – koralniczek
    Falcunculidae Chenu & des Murs, 1853czubce
    Oreoicidae Schodde & Christidis, 2014 – górniki
    Paramythiidae P.L. Sclater, 1893 – jagodniki
    Vireonidae Swainson, 1837wireonkowate
    Pachycephalidae Swainson, 1831fletówki
    Oriolidae Vigors, 1825wilgowate
    Nadrodzina: Malaconotoidea Swainson, 1824
    Machaerirhynchidae Schodde & I.J. Mason, 1999szuflodziobki
    Artamidae Vigors, 1825ostroloty
    Rhagologidae Schodde & Christidis, 2014łuskowczyki – jedynym przedstawicielem jest Rhagologus leucostigma – łuskowczyk
    Platysteiridae Sundevall, 1872krępaczki
    Vangidae Swainson & J. Richardson, 1832wangowate
    Pityriasidae Mayr & Amadon, 1951gołogłowy – jedynym przedstawicielem jest Pityriasis gymnocephala (Temminck, 1836) – gołogłów
    Aegithinidae G.R. Gray, 1869paskowniki
    Malaconotidae Swainson, 1824dzierzbiki
    Nadrodzina: Corvoidea Leach, 1825
    Lamproliidae Schodde & Christidis, 2014satynki
    Rhipiduridae Sundevall, 1872wachlarzówki
    Dicruridae Vigors, 1825dziwogony
    Monarchidae Bonaparte, 1854monarki
    Ifritidae Schodde & Christidis, 2014modrogłówki – jedynym przedstawicielem jest Ifrita kowaldi (De Vis, 1890) – modrogłówka
    Paradisaeidae Vigors, 1825cudowronki
    Corcoracidae Mathews, 1927skałowrony
    Melampittidae Schodde & Christidis, 2014czarniaki
    Platylophidae Gaudin, Sangster & Bruce, 2021kruczaki
    Laniidae Rafinesque, 1815dzierzby
    Eurocephalidae McCullough, Hruska, Oliveros, Moyle & Andersen, 2023białoczuby
    Corvidae Leach, 1820krukowate
  • Infrarząd: Passerides Nitzsch, 1820
    Parvorder: Cnemophilida
    Cnemophilidae Bock, 1963płatkonosy
    Parvorder: Melanocharitida
    Melanocharitidae Coates, 1990jagodziaki
    Parvorder: Callaeida
    Callaeidae Sundevall, 1836koralniki
    Notiomystidae Driskell, Christidis, Gill, Boles, Barker & Longmore, 2007 – miodniki – jedynym przedstawicielem jest Notiomystis cincta (Du Bus, 1839) – miodnik
    Parvorder: Eupetida
    Eupetidae Bonaparte, 1850długobiegi – jedynym przedstawicielem jest Eupetes macrocerus Temminck, 1831 – długobieg
    Picathartidae P.R. Lowe, 1928sępowronki
    Chaetopidae Fjeldså, Ericson, Johansson & Zuccon, 2015skałoskoczki – jedynym przedstawicielem jest Chaetops frenatus (Temminck, 1826) – skałoskoczek
    Parvorder: Petroicida
    Petroicidae Mathews, 1919-20skalinkowate
    Parvorder: Sylviida
    Nadrodzina: Stenostiroidea Fuchs, Pasquet, Couloux, Fjeldså & Bowie, 2009
    Hyliotidae Fjeldså, 2014aksamitniki
    Stenostiridae Fuchs, Pasquet, Couloux, Fjeldså & Bowie, 2009owadówki
    Nadrodzina: Paroidea Vigors, 1825
    Paridae Vigors, 1825 – sikory
    Remizidae Olphe-Galliard, 1891remizy
    Nadrodzina: Alaudoidea Vigors, 1825
    Alaudidae Vigors, 1825skowronki
    Panuridae des Murs, 1860wąsatki – jedynym przedstawicielem jest Panurus biarmicus (Linnaeus, 1758) – wąsatka
    Nicatoridae Cracraft, Beresford & Barker, 2014nikatory
    Macrosphenidae Fregin, Haase, Olsson & Alström, 2012krótkosterki
    Cisticolidae Sundevall, 1872chwastówkowate
    Nadrodzina: Acrocephaloidea Salvin, 1882
    Acrocephalidae Salvin, 1882trzciniaki
    Locustellidae Bonaparte, 1854świerszczaki
    Donacobiidae Aleixo & Pacheco, 2006mimiki – jedynym przedstawicielem jest Donacobius atricapilla (Linnaeus, 1766) – mimik
    Bernieridae Cibois, David, Gregory & Pasquet, 2010madagaskarniczki
    Pnoepygidae Gelang, Cibois, Pasquet, Olsson, Alström & Ericson, 2009skąpoogonki
    Hirundinidae Rafinesque, 1815jaskółkowate
    Nadrodzina: Aegithaloidea Reichenbach, 1849-50
    Phylloscopidae Jerdon, 1863świstunki
    Hyliidae Bannerman, 1923pokrzewczyki
    Aegithalidae Reichenbach, 1849-50raniuszki
    Cettiidae Coues, 1903wierzbówkowate
    Nadrodzina: Sylvioidea Leach, 1820
    Pycnonotidae G.R. Gray, 1840bilbile
    Sylviidae Leach, 1820pokrzewki
    Paradoxornithidae Horsfield & F. Moore, 1854ogoniatki
    Zosteropidae Bonaparte, 1853szlarniki
    Timaliidae Vigors & Horsfield, 1827tymaliowate
    Pellorneidae Delacour, 1946dżunglaki
    Alcippeidae Cai, Cibois, Alström, Moyle, Kennedy, Shao, Zhang, Irestedt, Ericson, Gelang, Qu, Lei & Fjeldså, 2019sikorniki
    Leiothrichidae Swainson, 1831pekińczyki
    Parvorder: Muscicapida
    Regulidae Vigors, 1825mysikróliki
    Nadrodzina: Bombycilloidea Swainson, 1831
    Dulidae P.L. Sclater, 1862palmowce – jedynym przedstawicielem jest Dulus dominicus (Linnaeus, 1766) – palmowiec
    Bombycillidae Swainson, 1831jemiołuszki
    Ptiliogonatidae S.F. Baird, 1858jedwabniczki
    Hylocitreidae Fjeldså, Ericson, Johansson & Zuccon, 2015 – jagodówki – jedynym przedstawicielem jest Hylocitrea bonensis (A.B. Meyer & Wiglesworth, 1894) – jagodówka
    Hypocoliidae Delacour & Amadon, 1949persówki – jedynym przedstawicielem jest Hypocolius ampelinus Bonaparte, 1850 – persówka
    Mohoidae Fleischer, James & Olson, 2008reliktowce
    Nadrodzina: Certhioidea Leach, 1820
    Tichodromidae Swainson, 1827pomurniki – jedynym przedstawicielem jest Tichodroma muraria (Linnaeus, 1766) – pomurnik
    Sittidae Lesson, 1828 – kowaliki
    Salpornithidae Mayr & Amadon, 1951pełźce
    Certhiidae Leach, 1820 – pełzacze
    Polioptilidae S.F. Baird, 1858siwuszki
    Troglodytidae Swainson, 1831strzyżyki
    Nadrodzina: Muscicapoidea J. Fleming, 1822
    Elachuridae Alström, Hooper, Liu, Olsson, Mohan, Gelang, Manh, Zhao, Lei & Price, 2014perłopiórki – jedynym przedstawicielem jest Elachura formosa (Walden, 1874) – perłopiórka
    Cinclidae Sundevall, 1836pluszcze
    Buphagidae Lesson, 1828bąkojady
    Mimidae Bonaparte, 1853przedrzeźniacze
    Sturnidae Rafinesque, 1815szpakowate
    Muscicapidae J. Fleming, 1822muchołówkowate
    Turdidae Rafinesque, 1815drozdowate
    Parvorder: Passerida Nitzsch, 1820
    Promeropidae Vigors, 1825dudkowce
    Modulatricidaev Fjeldså, Ericson, Johansson & Zuccon, 2015górodrozdy
    Dicaeidae Bonaparte, 1853kwiatówki
    Nectariniidae Vigors, 1825nektarniki
    Irenidae Jerdon, 1863turkuśniki
    Chloropseidae Wetmore, 1960zieleniki
    Peucedramidae Wolters, 1980złotogłówki – jedynym przedstawicielem jest Peucedramus taeniatus (Du Bus, 1847) – złotogłówka
    Urocynchramidae Domaniewski, 1918tybetańczyki – jedynym przedstawicielem jest Urocynchramus pylzowi Przevalski, 1876 – tybetańczyk
    Nadrodzina: Ploceoidea Sundevall, 1836
    Ploceidae Sundevall, 1836wikłaczowate
    Estrildidae Bonaparte, 1850astryldowate
    Viduidae Cabanis, 1847wdówki
    Prunellidae Richmond, 1908płochacze
    Passeridae Rafinesque, 1815wróble
    Motacillidae Horsfield, 1821pliszkowate
    Fringillidae Leach, 1819łuszczakowate
    Nadrodzina: Emberizoidea Vigors, 1825
    Rhodinocichlidae Ridgway, 1902tanagrzce – jedynym przedstawicielem jest Rhodinocichla rosea (Lesson, 1832) – tanagrzec
    Calcariidae Ridgway, 1901poświerki
    Emberizidae Vigors, 1825trznadle
    Passerellidae Cabanis & F. Heine. Sr., 1850-51pasówki
    Parulidae Wetmore, Friedmann, Lincoln, A.H. Miller, J.L. Peters, van Rossem, Van Tyne & J.T. Zimmer, 1947 – lasówki
    Icteriidae S.F. Baird, 1858słowikówki – jedynym przedstawicielem jest Icteria virens (Linnaeus, 1758) – słowikówka
    Icteridae Vigors, 1825kacykowate
    Calyptophilidae Ridgway, 1907hispaniole
    Zeledoniidae Ridgway, 1907zeledonki
    Teretistridae S.F. Baird, 1855 – platynki
    Nesospingidae Barker, Burns, Klicka, Lanyon & Lovette, 2013trelniki – jedynym przedstawicielem jest Nesospingus speculiferus (Lawrence, 1875) – trelnik
    Spindalidae Barker, Burns, Klicka, Lanyon & Lovette, 2013 – antyle
    Phaenicophilidae P.L. Sclater, 1886hispaniolczyki
    Cardinalidae Ridgway, 1901kardynały
    Mitrospingidae Barker, Burns, Klicka, Lanyon & Lovette, 2013tanagrzyki
    Thraupidae Cabanis, 1847tanagrowate

oraz wymarłe:

Przypisy

  1. Oscines, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrząd: Passeri Linnaeus, 1758 - śpiewające (wersja: 2021-07-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-22].

Bibliografia

  • LudwikL. Tomiałojć LudwikL., TadeuszT. Stawarczyk TadeuszT., Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany, Wrocław: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „Pro Natura”, 2003, ISBN 83-919626-1-X, OCLC 749453973 .
  • Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. 
  • Andrzej Kruszewicz: Ptaki Polski. 2, Wróblowe - ptaki śpiewające. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-455-3.
  • Mały słownik zoologiczny. Ptaki. Przemysław Busse (red.). T. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0563-0.
  • Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
  • p
  • d
  • e
Rodziny ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes)
barglikowce
(Acanthisitti)
tyrankowce
(Tyranni)
śpiewające
(Oscines)
  • Układ filogenetyczny na podstawie P. Mielczarek & M. Kuziemko: Aktualna lista ptaków świata (wersja: 2024-01-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kontrola autorytatywna (takson):
  • LCCN: sh92001070
  • GND: 4055104-0
  • J9U: 987007548966705171
Encyklopedia internetowa: