Lamparciki

Lamparciki
Pardalotidae
Strickland, 1842[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – lamparcik strojny (P. striatus) z materiałem na gniazdo
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

lamparciki

Typ nomenklatoryczny

Rodzina: Pardalotus Vieillot, 1816
Rodzaj: Pipra punctata Shaw, 1792

Synonimy

Rodziny:

  • Pardalotinæ Strickland, 1842[1]
  • Pardalotinae Bonaparte, 1850[2]

Rodzaju:

  • Spizites Illiger, 1816[3]
  • Pardolotus[a] Boie, 1826[4]
  • Pardalotis[a] Owen, 1853[5]
  • Pardalotinus Mathews, 1912[6]
  • Nesopardalotus Mathews, 1912[6]
  • Dipardalotus Mathews, 1922[7]
Rodzaje i gatunki

Pardalotus Vieillot, 1816[8]
4 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Lamparciki[9] (Pardalotidae) – monotypowa rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes).

Występowanie

Rodzina obejmuje gatunki występujące endemicznie w Australii (wraz z Tasmanią)[10][11].

Morfologia

Długość ciała 8–12 cm; masa ciała 7–15 g[12].

Systematyka

Etymologia

  • Pardalotus (Pardolotus, Pardalotis): nowołac. pardalotus „lamparcik”, od fr. Pardalote „lamparcik”, od gr. παρδαλωτος pardalōtos „cętkowany jak lampart”, od παρδαλος pardalos „lampart”[13].
  • Spizites: gr. σπιζιτης spizitēs gatunek sikory, prawdopodobnie rodzaj sikory, prawdopodobnie bogatka zwyczajna[14]. Gatunek typowy: Pipra punctata Shaw, 1792.
  • Pardalotinus: zdrobnienie nazwy rodzaju Pardalotus Vieillot, 1816[15]. Gatunek typowy: Pipra striata J.F. Gmelin, 1789.
  • Nesopardalotus: gr. νησος nēsos „wyspa” (tj. Tasmania); rodzaj Pardalotus Vieillot, 1816[16]. Gatunek typowy: Pardalotus quadragintus Gould, 1838.
  • Dipardalotus: gr. δι- di- „podwójny”, od δις dis „dwukrotny”, od δυο duo „dwa”; rodzaj Pardalotus Vieillot, 1816[17]. Gatunek typowy: Pardalotus rubricatus yorki[b] Mathews, 1913.

Podział systematyczny

Analiza filogenetyczna przeprowadzona w 2012 roku sugeruje, że takson ten powinien być włączony do Acanthizidae[18]. Do rodziny należą jeden rodzaj i cztery gatunki[9]:

  • Pardalotus rubricatus Gould, 1838 – lamparcik czerwonobrewy
  • Pardalotus striatus (J.F. Gmelin, 1789) – lamparcik strojny
  • Pardalotus punctatus (Shaw, 1792) – lamparcik plamisty
  • Pardalotus quadragintus Gould, 1838 – lamparcik zielonawy

Uwagi

  1. ↑ a b Niepoprawna późniejsza pisownia Pardalotus Vieillot, 1816.
  2. ↑ Podgatunek P. rubricatus.

Przypisy

  1. ↑ a b H.E. Strickland. On some new genera of birds. „The Annals and Magazine of Natural History”. 8 (54), s. 522, 1842. (ang.). 
  2. ↑ Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 334. (łac.).
  3. ↑ J.K.W. Illiger. Tabellarische Ubersicht der Vertheilnung der Vögel über die Erde. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus dem Jahren 1812–1813, s. 230, 1816. (niem.). 
  4. ↑ F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. Jahrgang 1826, s. 975, 1826. (niem.). 
  5. ↑ R. Owen: Descriptive catalogue of the osteological series contained in the museum. Cz. 1: Pisces, Reptilia, Aves, Marsupialia. London: Taylor and Francis, 1853, s. 298. (ang.).
  6. ↑ a b G.M. Mathews. New generic names for Australian birds. „Austral Avian Record”. 1 (5), s. 115, 1912. (ang.). 
  7. ↑ G.M. Mathews. Additions and corrections. „Austral Avian Record”, s. 7, 1922. (ang.). 
  8. ↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 31. (fr.).
  9. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pardalotidae Strickland, 1842 - lamparciki - Pardalotes (wersja: 2017-05-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-30].
  10. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bristlebirds, pardalotes, Australasian warblers. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  11. ↑ Pardalotes (Pardalotidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  12. ↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Pardalotes (Pardalotidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Pardalotes, DOI: 10.2173/bow.pardal2.01 [dostęp 2023-05-30]  (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pardalotus [dostęp 2017-04-21] .
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Spizites [dostęp 2023-05-30] .
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pardalotinus [dostęp 2017-04-21] .
  16. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Nesopardalotus [dostęp 2017-04-21] .
  17. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Dipardalotus [dostęp 2017-04-21] .
  18. ↑ Á.S. Nyári & L. Joseph. Evolution in Australasian Mangrove Forests: Multilocus Phylogenetic Analysis of the Gerygone Warblers (Aves: Acanthizidae). „PLoS ONE”. 7 (2), s. e31840, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0031840. (ang.). 

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Rodziny ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes)
barglikowce
(Acanthisitti)
tyrankowce
(Tyranni)
śpiewające
(Oscines)
  • Układ filogenetyczny na podstawie P. Mielczarek & M. Kuziemko: Aktualna lista ptaków świata (wersja: 2024-01-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Encyklopedia internetowa (takson):
Identyfikatory zewnętrzne:
  • GBIF: 2486619
  • identyfikator iNaturalist: 13528
  • ITIS: 558019
  • NCBI: 108839