2 Batalion Strzelców
 | Ten artykuł dotyczy 2 baonu strzelców w latach 1926-1939. Zobacz też: inne bataliony piechoty noszące numer „2”. |
 | |
| Historia | |
| Państwo |
|
|---|---|
| Sformowanie | 1926 |
| Rozformowanie | 1939 |
| Tradycje | |
| Nadanie sztandaru | 19 czerwca 1938 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | ppłk Stefan III Michalski |
| Ostatni | ppłk Stanisław Janik |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Starogard, Tczew |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | piechota |
2 Batalion Strzelców (2 bs) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Historia batalionu
Latem 1926 roku 65 pułk piechoty otrzymał rozkaz przedyslokowania swoich pododdziałów ze Starogardu Gdańskiego do Grudziądza. Rozkaz ten nie dotyczył III batalionu piechoty. Na bazie III/65 pp utworzony został 2 batalion strzelców, mający charakter samodzielnej jednostki wojskowej[1]. W marcu 1930 roku batalion przeniesiono ze Starogardu Gdańskiego do Tczewa[2].
26 czerwca 1938 roku żołnierze batalionu złożyli przysięgę na sztandar[3].
W maju 1939 roku batalion przystąpił do budowy umocnień polowych w rejonie Tczewa[4].
Podczas kampanii wrześniowej batalion, wchodzący w skład Oddziału Wydzielonego „Tczew”, podporządkowanego bezpośrednio Armii „Pomorze”, brał udział 1 września 1939 roku w obronie mostów tczewskich[5]. Po wysadzeniu mostów na Wiśle, walczący w rejonie Tczewa 2 batalion strzelców ppłk. Stanisława Janika został podporządkowany dowódcy 2 pułku szwoleżerów[6].
Kadra batalionu
- Dowódcy batalionu
- mjr / ppłk piech. Stefan III Michalski (1926 – 31 III 1930 → zastępca dowódcy 5 psp[7])
- mjr piech. Franciszek II Studziński (31 III 1930 – 21 VI 1932 → kwatermistrz 1 pspodh)
- mjr dypl. piech. Władysław Bartosik (21 VI 1932 – I 1934 → wykładowca w Szkole Podchorążych Inżynierii[8])
- ppłk dypl. piech. Jan Kruk-Śmigla (X 1933 – 1936 → II oficer sztabu Inspektora Armii gen. dyw. Stefana Dąb-Biernackiego)
- mjr / ppłk piech. Stanisław Janik (25 XI 1936 – 3 IX 1939)
- Oficerowie batalionu
- mjr piech. Antoni Hajzik – kwatermistrz (9 XII 1932 – 7 VI 1934 → dowódca baonu w 29 pp)
- kpt. Emil Niemiec
- kpt. Tadeusz Czeszejko-Sochacki (kwatermistrz 1927 - 1929)
Obsada personalna w 1939 roku
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[9][a]:
- dowódca batalionu – ppłk Stanisław Janik
- I zastępca dowódcy – mjr Józef Rosiek
- adiutant – por Jan Seredyński
- lekarz – por. lek. Jan Baużyk
- II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. adm. (piech.) Ireneusz Sztompka
- oficer mobilizacyjny – kpt. Ireneusz Marian Czernik
- zastępca oficera mobilizacyjnego – vacat
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Władysław Adam Monkosa
- oficer gospodarczy – kpt. int. Rajmund Wincza
- oficer żywnościowy – chor. Stanisław Jankowski
- dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – por. tab. Zygmunt Majer
- dowódca plutonu łączności – por. Kazimierz Dziasek
- dowódca plutonu pionierów – vacat
- dowódca plutonu ppanc. – por. Antoni Lebiedź[11]
- dowódca oddziału zwiadu – por. Bolesław Ossowski
- dowódca 1 kompanii – kpt. Aleksander Kajetanowicz
- dowódca plutonu – por. Zdzisław Sylwiusz Ożarowski
- dowódca 2 kompanii – por. Piotr Paweł Kołodziej
- dowódca plutonu – ppor. Stanisław Lewenec
- dowódca 3 kompanii – por. Marian Spławski
- dowódca plutonu – ppor. Antoni Borowski †1940 Katyń[12]
- dowódca plutonu – ppor. Mikołaj Marian Jacyna
- dowódca kompanii km – kpt. Tadeusz Graczyk
- dowódca plutonu – por. Stanisław Brożek
- dowódca plutonu – ppor. Franciszek Dominik
- na kursie – por. Tadeusz Bohlen
- na kursie – ppor. Leszek Zbyszko Ludwik Bieńkowski
Symbole batalionu
- Sztandar
Wzór sztandaru został zatwierdzony przez Prezydenta RP[13].
19 czerwca 1938 roku w Toruniu Generalny Inspektor Sił Zbrojnych, Marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy batalionu sztandar ufundowany przez społeczeństwo Tczewa i Pelplina oraz powiatu tczewskiego.
Razem ze sztandarem baon otrzymał od fundatorów cztery posrebrzane fanfary, cztery płomienie do fanfar i cztery fartuszki do fanfar, „złotą księgę” oraz szafę do eksponowania sztandaru[14].
- Odznaka pamiątkowa
30 maja 1931 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 2 batalionu strzelców[15].
Odznaka o wymiarach 40x40 mm ma kształt krzyża jerozolimskiego o biało emaliowanych ramionach. Na środku krzyża tarcza z nałożonym złotym gryfem na niebieskim tle, dawnym herbem Tczewa. Na ramionach krzyża umieszczono złotą cyfrę „2", inicjały baonu „B” i „S” oraz rok powstania „1926".
Odznaki oficerskie, dwuczęściowe, tłoczone w srebrze, złocone i emaliowane były wykonane przez Stanisława Reising w Warszawie, ul. Niecała 1. Odznaki żołnierskie tłoczone w tombaku, srebrzone i oksydowane produkował Bronisław Grabski w Łodzi, ul. Zakątna 59/61[16].
- Barwy
Oficerowie liniowi i szeregowcy na kołnierzach kurtek nosili granatowe, sukienne łapki z seledynową żyłką oraz numer porządkowy baonu „2" na naramiennikach[17].
Uwagi
Przypisy
- ↑ Jerzy Krzyś: 65 Starogardzki Pułk Piechoty. s. 14.
- ↑ Józef Milewski: 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. s. 10.
- ↑ Program uroczystości wręczenia sztandaru Batalionowi Strzelców w Tczewie Dziennik Bydgoski, (R. 32), 1938, Nr 141, s.8.
- ↑ Konrad Ciechanowski, Armia "Pomorze" s. 20.
- ↑ Janusz Ledwoch: Polskie pociągi pancerne 1939. Warszawa: Militaria, 2015, s. 9, seria: Tank Power. vol. CXLVIII (407). ISBN 978-83-7219-407-7.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 120.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 660.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ Antoni Lebiedź. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.2342 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-27].
- ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 181.
- ↑ Dodatek Tajny Nr 6 do Dziennika Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 6 z 1938 r., poz. 65.
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 174.
- ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 15 z 30 maja 1931 r., poz. 181.
- ↑ Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945. s. 147., Henryk Wielecki, Rudolf Sieradzki, Wojsko Polskie 1921-1939. Odznaki pamiątkowe piechoty s. 146.
- ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 22 z 4 sierpnia 1927 r., poz. 268.
Bibliografia
- Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных - узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Pantera Books. ISBN 83-204-3299-5.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Jerzy Krzyś: 65 Starogardzki Pułk Piechoty. Pruszkó: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 1994. ISBN 83-85621-42-3.
- Józef Milewski: 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. Warszawa: "Ajaks", 1993. ISBN 83-85621-09-1.
- Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- HenrykH. Wielecki HenrykH., RudolfR. Sieradzki RudolfR., Wojsko Polskie 1921-1939. Odznaki pamiątkowe piechoty, Warszawa: Wydawnictwo CREAR, 1991, ISBN 83-900345-0-6, OCLC 69329326 .
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Linki zewnętrzne
- Kazimierz Ickiewicz, Krzysztof Zielinski, Wojsko Polskie w Tczewie w latach 1930-2005. Szkice historyczne, Tczew 2005. kaszubi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
- p
- d
- e
| Dywizje piechoty | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rezerwowe dywizje piechoty |
| ||||
| Brygady piechoty | |||||
| Pułki piechoty |
| ||||
| Rezerwowe i ochotnicze pułki piechoty |
| ||||
| Bataliony piechoty |
| ||||
| Ośrodki zapasowe |
- p
- d
- e
Wojsko Polskie II Rzeczypospolitej
