32 Batalion Ochrony Pogranicza

32 Samodzielny Batalion Ochrony Pogranicza – zlikwidowany samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy polsko-niemieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na podstawie rozkazu MON nr 055/org. z 20 marca 1948, na bazie Poznańskiego Oddziału WOP nr 2 sformowano 10 Brygadę Ochrony Pogranicza, a 7 komendę odcinka Wojsk Ochrony Pogranicza przemianowano 1 września 1948^[1][2] na 32 samodzielny batalion Ochrony Pogranicza w Gubinie JW 1742 (Zarządzenie SzSG Nr 0039/Org. z 11.08.1948)^[3].

Rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 205/Org. z 4 grudnia 1948, z dniem 1 stycznia 1949, Wojska Ochrony Pogranicza podporządkowano Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego^[4]. Zaopatrzenie batalionu przejęła Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej^[5].

1 stycznia 1951 32 samodzielny batalion OP przemianowany został na 92 batalion Wojsk Ochrony Pogranicza^[6].

 Osobny artykuł: bataliony ochrony pogranicza.

Charakterystyka odcinka

Odcinek granicy ochranianej przez 32 batalion ochrony pogranicza posiadał długość 49,3 km. Na południe droga graniczna zaczynała się od zerwanego mostu na wysokości Mielna. Teren początkowo odkryty, dalej na północ przechodził w zakrzaczony. Za zakrętem rzeki teren porośnięty był gęstą trzciną i trawą na przestrzeni ok. 800 m. Na wysokości Strzegowa znajdowała się zaporowa wodna. Powyżej m. Późna, teren pokryty zadrzewieniami. Do rozebranego mostu drewnianego przy drodze z Gubinka i dalej do Gubina teren odkryty. Do mostu kolejowego granica biegnie przez środek miasta. Za mostem rozciągał się las mieszany na przestrzeni 800 m. Za lasem łąka i krzaki do drogi z Gubina do wsi Żytowań. Następnie łąki do wsi Budoradz. Dalej do wsi Kosarzyn teren drogi granicznej mocno porośnięty trawą, trzciną i krzakami. W okolicach gdzie Nysa wpada do Odry trzciny i mokradła.

Struktura organizacyjna

Dyslokacja batalionu przedstawiała się następująco^[7] :

• dowództwo batalionu – Gubin
• 27 strażnica Strzegów (kategoria 2) – 14.900 m
• 28 strażnica Polanowice (kategoria 4) – 9.300 m
• 30 strażnica Sękowice (kategoria 4) – 4.600 m
• 31 strażnica Gubin południowy (kategoria 4) – 3.200 m
• 32 strażnica Gubin północny (kategoria 4) – 6.300 m
• 34 strażnica Żytowań (kategoria 4) – 10.000 m

W grudniu 1948 poszczególne strażnice batalionu ochraniały w/w odcinki granicy.

Dowódcy batalionu

• mjr Stanisław Pachla
• mjr Stanisław Noga (1949)
• kpt. Bolesław Niećko (1.12.1949–31.01.1950)
• mjr Arkadiusz Rozenkier.

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Stefan Pilaczyński (przew.): Kalendarium Gubina 1945-2009. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2010. ISBN 978-83-927655-6-1.
• Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 97-98. ISBN 978-83-88059-54-4.
• Wykaz dyslokacyjny etatowych pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z dnia 20 października 1956 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.