Alfabet koptyjski

Alfabet koptyjski
Ilustracja
Charakterystyka
Rodzaj

fonetyczny

Typ

pismo głoskowe (alfabet)

Kierunek pisma

od lewej do prawej, od góry do dołu

Języki pisma

język koptyjski

Historia
Systemy macierzyste

alfabet grecki, demotyka

Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Alfabet koptyjski – alfabetyczne pismo powstałe około I wieku naszej ery, służące do zapisu języka koptyjskiego.

Alfabet koptyjski

Alfabet koptyjski składa się z 24 liter alfabetu greckiego oraz 6 dodatkowych symboli z demotyki[1].

Majuskuła Minuskuła Wartość liczbowa Wartość[2] Grecki odpowiednik
1 a Α, α
2 b Β, β
3 g Γ, γ
4 d Δ, δ
5 ě Ε, ε
6 Ϛ, ϛ
(stigma)
7 z Ζ, ζ
8 ē ê Η, η
9 th Θ, θ
10 i/j Ι, ι
20 k Κ, κ
30 l Λ, λ
40 m Μ, μ
50 n Ν, ν
60 ks Ξ, ξ
70 ǒ Ο, ο
80 p Π, π
100 r Ρ, ρ
200 s Σ, σ, ς }
300 t Τ, τ
400 u/v/y Υ, υ
500 ph Φ, φ
600 k(h) Χ, χ
700 ps Ψ, ψ
800 ō ô Ω, ω
š brak
90 f Ϙ, ϙ
(koppa)
h brak
brak
č brak
c/kj Ϙ, ϙ
(koppa)
ti brak
900 brak

Litery z demotyki

Litery z demotyki służyły do oznaczania egipskich fonemów, nieobecnych w języku greckim[1]

Hieroglify   Demotyki   Koptyjskie Wartość
SA
[ š ]
f
[ f ]
F18
Y1
[ h ]
U29
[ č ]
k
[ c/kj ]
D37
t
[ ti ]

Historia alfabetu koptyjskiego

Pierwsze znane testy zapisane alfabetem starokoptyjskim powstały w I wieku naszej ery i służyły do zapisu tekstów magicznych. Dalszy rozwój pisma koptyjskiego był związany z przyjęciem chrześcijaństwa i tłumaczeniem Nowego Testamentu oraz tekstów biblijnych[3]. Używanie języka koptyjskiego zostało administracyjnie zakazane w 706 roku i język ten wymarł pomiędzy XV–XVII wiekiem. Obecnie język i pismo koptyjskie są używane jedynie jako język liturgiczny w kościele koptyjskim[4].

Przypisy

  1. a b Davies 1998 ↓, s. 30.
  2. Majewicz 1989 ↓, s. [115].
  3. Davies 1998 ↓, s. 30-31.
  4. Majewicz 1989 ↓, s. 42.

Bibliografia

  • Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
  • W. V. Davies: Egipskie hieroglify. Warszawa: RTW, 1998. ISBN 83-86822-89-9.
  • p
  • d
  • e
Pisma świata
Alfabetyczne
dwuszeregowe
jednoszeregowe
dwuszeregowe i jednoszeregowe
nielinearne
Spółgłoskowe (abdżady)
Półalfabetyczne
Alfabetyczno-sylabiczne (abugidy)
indyjskie
protopisma i ksenopismo
północne
południowe
inne
Sylabiczne
dalekowschodnie
inne
Logograficzne
bliskowschodnie (mezopotamskie)
bliskowschodnie (egipskie)
dalekowschodnie (sinogramy)
mezoamerykańskie
Nieodczytane (nieznana struktura)
Protopisma
Alfabety fonetyczne
Pseudoalfabety
Zapis liczb
Projekty ideograficzne

Kontrola autorytatywna (alfabet):
  • GND: 7854950-4
  • NKC: ph744978