Pismo mongolskie
Zobacz też: inne hasła dotyczące alfabetu mongolskiego. |
Pismo mongolskie (, Монгол бичиг, Mongol biçig) – tradycyjne pismo używane do zapisu języka mongolskiego, utworzone około 1204 na podstawie alfabetu ujgurskiego.
Historia
Składa się z około 30 liter (samogłosek i spółgłosek), z których większość występuje w 3 wariantach – na początku, w środku i na końcu słowa. Wyrazy zapisywane są z góry na dół i od lewej do prawej.
W 1648 Mongol biçig zaktualizowano do potrzeb ówczesnego języka mongolskiego. Dodano nowe znaki, a istniejące stały się bardziej czytelne. Nowy alfabet nazywany jest Todo biçig (Тодo бичиг). Adaptowano go do zapisu języka kałmuckiego.
Od 1946 pismo mongolskie w Mongolii zastąpione jest zmodyfikowaną cyrylicą.
Obecnie używa się go tylko do zapisu języka mongolskiego i języka ewenkijskiego na obszarach Mongolii Wewnętrznej, a odmiany Tod biçig używają Ojraci.
Zobacz też
- pismo phags-pa
- sojombo
Przypisy
- ↑ Kałużyński 1983 ↓, s. 211.
- ↑ Buell 2003 ↓, s. 293.
Bibliografia
- Paul D. Buell: Historical Dictionary of the Mongol World Empire. Lanham, Maryland, and Oxford: Scarecrow Press Inc., 2003. ISBN 0-8108-4571-7.
- Stanisław Kałużyński: Dawni Mongołowie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
Linki zewnętrzne
- Alfabet mongolski na portalu Omniglot
- p
- d
- e
Alfabetyczne |
| ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Spółgłoskowe (abdżady) | |||||||||||
Półalfabetyczne | |||||||||||
Alfabetyczno-sylabiczne (abugidy) |
| ||||||||||
Sylabiczne |
| ||||||||||
Logograficzne |
| ||||||||||
Nieodczytane (nieznana struktura) | |||||||||||
Protopisma | |||||||||||
Alfabety fonetyczne | |||||||||||
Pseudoalfabety | |||||||||||
Zapis liczb | |||||||||||
Projekty ideograficzne |
|
- Britannica: topic/Mongolian-alphabet
- БРЭ: 2226967