Cyclopsitta

Cyclopsitta[1]
Reichenbach, 1850[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – figówka czarnolica (C. gulielmitertii)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugi wschodnie

Podrodzina

damy

Plemię

Loriini

Rodzaj

Cyclopsitta

Typ nomenklatoryczny

Psittacula diophthalma Hombron & Jacquinot, 1841

Synonimy
  • Psittaculirostris J.E. Gray & G.R. Gray, 1859[3]
  • Opopsitta P.L. Sclater, 1860[4]
  • Cyclopsittacus Sundevall, 1872[5]
  • Manopsitta Mathews, 1913[6]
  • Cruopsitta Mathews, 1916[7]
  • Nannopsittacus Mathews, 1916[7]
  • Suavipsitta Mathews, 1917[8]
Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Cyclopsitta – rodzaj ptaków z podrodziny dam (Loriinae) w obrębie rodziny papug wschodnich (Psittaculidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Indonezji, Papui-Nowej Gwinei oraz północno-wschodniej i wschodniej Australii[9].

Morfologia

Długość ciała 11–19 cm, rozpiętość skrzydeł 25–28 cm; masa ciała 25–126 g[9].

Systematyka

Etymologia

  • Cyclopsitta (Cyclopsittacus (gr. ψιττακος psittakos „papuga”)): w greckiej mitologii cyklopi (Cyclops) byli rasą gigantów żyjących na Sycylii i mających jedno oko pośrodku czoła, od gr. κυκλωψ kuklōps, κυκλωπος kuklōpos „o okrągłych oczach”, od κυκλος kuklos „koło”; ωψ ōps, ωπος ōpos „oko”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακη psittakē „papuga”[10].
  • Psittaculirostris: rodzaj Psittacula Cuvier, 1800 (aleksandretta); łac. -rostris „-dzioby”, od rostrum „dziób” (tj. długodzioby)[11]. Gatunek typowy: Psittacula desmarestii Lesson, 1830 (= Psittacus desmarestii Desmarest, 1826).
  • Opopsitta: gr. οπος opos „sok z fig”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακη psittake „papuga”[12]. Gatunek typowy: Psittacula diophthalma Hombron & Jacquinot, 1841.
  • Manopsitta: łac. manus „dłoń”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακη psittake „papuga”[13]. Gatunek typowy: Cyclopsitta coxeni Gould, 1867.
  • Cruopsitta: gr. κρυος kruos, κρυεος krueos „mróz”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακη psittakē „papuga”[14]. Gatunek typowy: Cyclopsittacus edwardsii Oustalet, 1885.
  • Nannopsittacus: gr. ναννος nannos „karzeł”; ψιττακος psittakos „papuga”[15]. Gatunek typowy: Cyclopsitta suavissima P.L. Sclater, 1876.
  • Suavipsitta: łac. suavis „przyjemny”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακη psittake „papuga”[16]. Nowa nazwa dla Nannopsittacus Mathews, 1916.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[17]:

Przypisy

  1. Cyclopsitta, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. ryc. lxxxii. (niem.).
  3. J.E. Gray & G.R. Gray: Catalogue of the mammalia and birds of New Guinea, in the collection of the British Museum. London: Printed by order of the trustees, 1859, s. 42. (ang.).
  4. P.L. Sclater. On the species of the genus Prioniturus, and on the geographical distribution of the Psittacidae in the Eastern Archipelago. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 28, s. 227, 1860. (ang.). 
  5. C.J. Sundevall: Methodi naturalis avium disponendarum tentamen: försök till fogelklassens naturenliga uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1873, s. 69. (łac.).
  6. G.M. Mathews. New generic names, with some notes on others. „Austral Avian Record”. 2, s. 62, 1913–15. (ang.). 
  7. a b G.M. Mathews: The birds of Australia. Cz. 6. London: H.F. & G. Witherby, 1916, s. 64, 65. (ang.).
  8. G.M. Mathews: The birds of Australia. Cz. 6. London: H.F. & G. Witherby, 1917, s. xix. (ang.).
  9. a b S.M. Billerman: Old World Parrots (Psittaculidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.psitta4.01. [dostęp 2020-10-25]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  10. The Key to Scientific Names, Cyclopsitta [dostęp 2022-10-08] .
  11. The Key to Scientific Names, Psittaculirostris [dostęp 2022-01-30] .
  12. The Key to Scientific Names, Opopsitta [dostęp 2022-10-08] .
  13. The Key to Scientific Names, Manopsitta [dostęp 2022-10-08] .
  14. The Key to Scientific Names, Cruopsitta [dostęp 2022-01-30] .
  15. The Key to Scientific Names, Nannopsittacus [dostęp 2022-10-08] .
  16. The Key to Scientific Names, Suavipsitta [dostęp 2022-10-08] .
  17. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (Wersja: 2022-09-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-08].
  18. a b E.C. Dickinson (red) & J.V. Remsen Jr.: The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Cz. 1: Non-passerines. Eastbourne: Aves Press, 2013. ISBN 978-0-9568611-0-8. (ang.).

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
  • p
  • d
  • e
kakapo (Strigopidae)
nestory (Nestoridae)
kakaduowate (Cacatuidae)
podrodzina: żałobnice (Calyptorhynchinae)
podrodzina: nimfy (Nymphicinae)
  • Nymphicus
podrodzina: kakadu (Cacatuinae)
plemię: Proboscigerini
plemię: Cacatuini
papugowate (Psittacidae)
podrodzina: papugi afrykańskie (Psittacinae)
podrodzina: papugi neotropikalne (Arinae)
plemię: Bolborhynchini
plemię: Forpini
plemię: Amazonini
plemię: Arini
sępice (Psittrichasidae)
podrodzina: sępice (Psittrichasinae)
podrodzina: papuzice (Coracopseinae)
papugi wschodnie
(Psittaculidae)
podrodzina: papugi wschodnie (Psittaculinae)
plemię: Micropsittini
plemię: Psittaculini
podrodzina: damy (Loriinae)
plemię: Psittacellini
plemię: Platycercini
plemię: Loriini
plemię: Agapornithini
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 2480147
  • identyfikator iNaturalist: 19273
  • ITIS: 553648
  • NCBI: 503984