Dziesięciokąt foremny

Dziesięciokąt foremny

Dziesięciokąt foremny (znany też pod grecką nazwą dekagon) – wielokąt, który ma dziesięć boków o jednakowej długości i dziesięć kątów równej miary. Każdy kąt ma miarę 144°, zaś suma miar wszystkich kątów jest równa 1440°.

Wzory i własności

W poniższych zapisach a {\displaystyle a} oznacza długość boku dziesięciokąta foremnego.

  • Pole powierzchni dziesięciokąta foremnego określa wzór
S = 5 2 a 2 ctg π 10 = 5 a 2 2 5 + 2 5 7,694 2 a 2 {\displaystyle S={\frac {5}{2}}a^{2}\operatorname {ctg} {\frac {\pi }{10}}={\frac {5a^{2}}{2}}{\sqrt {5+2{\sqrt {5}}}}\approx 7{,}6942\cdot a^{2}}
  • Długość promienia okręgu opisanego na dziesięciokącie foremnym wyraża się wzorem
R = a 2 ( 1 + 5 ) = a φ {\displaystyle R={\frac {a}{2}}\left(1+{\sqrt {5}}\right)=a\varphi }
r = a 2 5 + 2 5 {\displaystyle r={\frac {a}{2}}{\sqrt {5+2{\sqrt {5}}}}}
  • Bok dziesięciokąta foremnego jest złotą częścią promienia okręgu opisanego na tym wielokącie.
a = R ( 5 1 ) 2 {\displaystyle a={\frac {R\left({\sqrt {5}}-1\right)}{2}}}
  • Dziesięciokąt foremny jest możliwy do skonstruowania przy użyciu cyrkla i linijki (wynika to z tw. Gaussa-Wantzela).
Przykładowa konstrukcja dziesięciokąta foremnego

Zobacz też

  • p
  • d
  • e
Wielokąty
trójkąty
zdefiniowane kątami
zdefiniowane bokami
inne
czworokąty
zdefiniowane równoległością
inne
inne grupy z ustaloną
liczbą boków
wielokąty foremne
wielokąty gwiaździste
  • pentagram (5)
  • heksagram (6)
  • heptagram (7)
  • oktagram (8)
  • enneagram (9)
inne
obiekty nazywane
jak wielokąty
figury geometryczne
inne
uogólnienia