Finlandyzacja

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2012-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Urho Kekkonen i Leonid Breżniew w Moskwie, 1960

Finlandyzacja (fiń. suomettuminen) – ograniczenie przez obce mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa w zamian za brak interwencji w politykę wewnętrzną. Termin ten został wymyślony przez niemieckiego dziennikarza jako opis relacji Związku Radzieckiego i Finlandii w czasie zimnej wojny. Ich kształt był konsekwencją wojny zimowej oraz dużej dysproporcji sił obu krajów[1]. Twórcą i realizatorem tej polityki był fiński prezydent Urho Kekkonen.

Wbrew planom ZSRR Finlandia po II wojnie światowej nie stała się ani kolejną republiką radziecką, ani państwem satelickim ZSRR. Niemniej straciła część terytorium na rzecz ZSRR i była w pewnym stopniu zależna od ZSRR, co przejawiało się w ścisłych związkach gospodarczych z nim oraz rosyjskich próbach interwencji w wewnętrzne sprawy Finlandii, dotyczące obsady wysokich stanowisk w tym kraju. Ponadto Finlandia w obawie przed ZSRR nie zaryzykowała przystąpienia do planu Marshalla. Finlandyzacja stanowiła autocenzurę, polegała na niedrażnieniu Moskwy, a czasami wręcz wychodzeniu naprzeciw jej zamiarom.

W Polsce

Zobacz hasło finlandyzacja w Wikisłowniku

W Polsce Jacek Kuroń w swojej niedoszłej pracy doktorskiej wskazywał na finlandyzację jako jeden z etapów odzyskania niezależności Polski od ZSRR. Można o tym przeczytać w jego pracach: Polityczna opozycja w Polsce („Kultura”, 11/1974) i Myśli o programie działania („Aneks”, nr 13–14/1977).

Przypisy

  1. Mały kraj obronił się przed Rosją. Zgotował piekło jej żołnierzom [online], Krowoderska.pl, 4 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-08]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Zimna wojna
Lata 40.
Lata 50.
Lata 60.
Lata 70.
Lata 80.
Lata 90.
Epilog
Organizacje
Wyścig zbrojeń
Ideologie
Propaganda
Polityka
międzynarodowa
Zobacz też
  • Kategoria Zimna wojna
Kontrola autorytatywna (termin polityczny):
  • GND: 4154444-4
  • PLWABN: 9810627694205606
Encyklopedia internetowa:
  • Uppslagsverket Finland ID: finlandisering
  • DSDE: finlandisering