Hebron

Ten artykuł dotyczy palestyńskiego miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Hebron
‏חֶבְרוֹן الخليل‎
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Palestyna
 Izrael

Muhafaza

Hebron

Burmistrz

Tayseer Abu Sneineh

Powierzchnia

74,102 km²

Wysokość

930 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności


215 571

Położenie na mapie Palestyny
Mapa konturowa Palestyny, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Hebron”
Ziemia31°32′00″N 35°05′42″E/31,533333 35,095000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Hebron (arab. الخليل, Al-Chalil) – miasto położone na Wyżynie Judzkiej, na Zachodnim Brzegu. Największe miasto Zachodniego Brzegu i drugie po względem wielkości w Autonomii Palestyńskiej (po mieście Gaza), liczące 215 571 palestyńskich mieszkańców (w 2020 r.)[1]. W wydzielonej strefie H2 na granicy Starego Miasta Hebronu mieszka także ok. 500-850 osadników żydowskich[2][3][4].

W grocie Makpela znajdują się groby patriarchów i według tradycji szczątki Abrahama. Jest to miejsce pielgrzymek dla muzułmanów, chrześcijan i żydów. Na terenie Hebronu znajduje się również dąb, zwany Dębem Abrahama, pod którym według tradycji znajdował się namiot Abrahama. Teren ten wykupił w 1866 Rosyjski Kościół Prawosławny i zlokalizował w sąsiedztwie drzewa monaster Trójcy Świętej i Świętych Praojców[5].

Hebron jest otoczony murem, wysokim na niemal dwanaście metrów, wzniesionym przez Heroda Wielkiego. W 2017 roku stare miasto Hebronu zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO i jednocześnie uznane za obiekt zagrożony[6].

Działa tu publiczny Uniwersytet Hebroński kształcący obecnie prawie 9000 studentów[7], z których 2/3 to kobiety.

W dniach 23–24 sierpnia 1929 roku w Hebronie doszło do pogromu ludności żydowskiej, zginęło 67 osób, a wielu pozostałych Żydów mieszkających w mieście zostało ewakuowanych przez Brytyjczyków zarządzających terenem Palestyny do Jerozolimy[8].

25 lutego 1994 izraelski osadnik Baruch Goldstein wtargnął do meczetu Abrahama w muzułmańskiej części kompleksu zwanego grobem patriarchów (Makpela) i otworzył ogień z M-16 do modlących się, zabijając 29 i raniąc setki osób. Goldstein był amerykańskim Żydem wychowanym w Brooklynie, członkiem Żydowskiej Ligi Obrony i zwolennikiem fundamentalistycznej żydowskiej partii Kach, zdelegalizowanej w Izraelu krótko po masakrze.

W 1997 roku na mocy tzw. umowy hebrońskiej miasto zostało podzielone na dwie części: H1 o wielkości 18 km², zamieszkaną przez większą część hebrończyków i kontrolowaną całkowicie przez Palestyńczyków[potrzebny przypis], oraz H2 o powierzchni około 4,5 km² pod kontrolą izraelską. W H2 leżą izraelskie osiedla, nielegalne z punktu widzenia prawa międzynarodowego.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, odzieżowy, skórzany oraz rzemieślniczy[9].

Transport

Przy mieście przebiega droga ekspresowa nr 35 (Aszkelon-Hebron).

Zobacz też

Przypisy

  1. Projected Mid -Year Population for Hebron Governorate by Locality 2017-2021 [online], www.pcbs.gov.ps [dostęp 2020-09-23] .
  2. Israeli Settlements and Settler Violence in Hebron [online], Al-Haq | Defending Human rights in Palestine since 1979 [dostęp 2020-09-23]  (ang.).
  3. Hebron City Center [online], B’Tselem [dostęp 2020-09-23]  (ang.).
  4. Dignity denied: Life in the settlement area of Hebron city. ochaopt.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-20)]., UN OCHA, [dostęp 2020-09-23] (ang.).
  5. P. Paszkiewicz, W służbie Imperium Rosyjskiego 1721-1917. Funkcje i treści ideowe rosyjskiej architektury sakralnej na zachodnich rubieżach Cesarstwa i poza jego granicami, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1999, s. 209, ISBN 83-85938-13-3.
  6. World Heritage Committee inscribes new site and approves extension of existing site on UNESCO’s World Heritage List.
  7. Hebron University: Facts & Figures, Hebron University, [dostęp 2020-09-23] (ang.).
  8. Shira Schoenberg: The Hebron Massacre of 1929. Jewish Virtual Library. [dostęp 2017-10-14]. (ang.).
  9. Hebron, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-09] .
  • p
  • d
  • e
Muhafaza Hebron
Miasta
Miasteczka
Wioski
  • Bajt Amra
  • Bajt Einun
  • Bajt ar-Rusz al-Fauka
  • Bajt ar-Rusz al-Tahta
  • Al-Burdż
  • Dejr al-Asal al-Fauka
  • Dejr al-Asal al-Tahta
  • Dejr Razih
  • Ad-Duwwara
  • Hadab al-Fawwar
  • Al-Heila
  • Hureiz
  • Imreisz
  • Kalqas
  • Al-Kum
  • Karma
  • Al-Karmil
  • Khalet al-Maija
  • Khirbet Safa
  • Khirbat al-Simia
  • Khursa
  • Kila
  • Kuseis
  • Al-Majd
  • Al-Ramadien
  • Ar-Rihija
  • Szujuch al-Arrub
  • As-Sura
  • At-Tabaqa
  • Tarrama
  • Al-Uddeisa
  • Zif
Obozy uchodźców

Gubernatorstwo Hebron
Flaga Autonomii Palestyńskiej

  • p
  • d
  • e
Żydowskie ruchy religijne
Ludy wyznające judaizm
Filozofia żydowska
Teksty religijne
Postacie
Życie i kultura
Święta
Ważne miejsca i stanowiska
Modlitwy i przedmioty kultu
Języki
Historia
Polityka
Antysemityzm

Kontrola autorytatywna (miasto):
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3910590
  • Britannica: place/Hebron-city-West-Bank
  • Treccani: hebron
  • Universalis: hebron
  • SNL: Hebron
  • Catalana: 0032306
  • DSDE: Hebron