I wojna opiumowa

Ten artykuł od 2016-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

I wojna opiumowa

wojny opiumowe
Żelazna fregata HEIC „Nemesis”, pod dowództwem W. H. Halla, wraz z łodziami z okrętów „Sulphur”, „Calliope”, „Larne” i „Starling” niszczy chińskie dżonki w Zatoce Ansona, 7 stycznia 1841. Było to jedno z pierwszych starć w pierwszej wojnie opiumowej w Chinach.
Czas	18 marca 1839 – 29 sierpnia 1842
Miejsce	Chiny
Wynik	zwycięstwo Brytyjczyków, traktat nankiński
Strony konfliktu
Wielka Brytania Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska Dynastia Qing
Dowódcy
Charles Elliot George Elliot James Bremer Hugh Gough Henry Pottinger William Parker Daoguang Lin Zexu Guan Tianpei †
Siły
19 tys. żołnierzy nieznane
Straty
69 zabitych 451 rannych 18 tys. – 20 tys. zabitych, rannych, zaginionych lub pojmanych
brak współrzędnych

Pierwsza wojna opiumowa znana także jako I wojna chińsko-brytyjska (1839-1842) została rozegrana między Wielką Brytanią a chińską dynastią Qing.

Na początku XIX wieku panujący w Chinach Mandżurowie (dynastia Qing), kierując się nacjonalizacją kapitału, ograniczyli handel z zagranicą do kilku monopolistycznych organizacji kupieckich, znajdujących się pod ich nadzorem. Protestowali przeciwko temu kupcy europejscy, zwłaszcza brytyjscy i francuscy, którzy działali w ramach Kompanii Wschodnioindyjskich. Proponowali oni przede wszystkim otwarcie wielkiego chińskiego rynku zbytu dla swych towarów. Kupując w dużych ilościach herbatę, jedwab, ryż i wytwory rzemiosła, musieli płacić za te towary srebrem, z braku zgody na wwóz do Chin własnych towarów. Dla zrównoważenia bilansu płatniczego kupcy angielscy zaczęli do Chin dostarczać w dużych ilościach opium z upraw w Indiach Brytyjskich. Palenie opium bardzo się w Chinach rozpowszechniło mimo szkodliwego działania na zdrowie palących, a handel nim przybrał formę kontrabandy.

Na polecenie cesarza Daoguanga jego specjalny wysłannik w Kantonie, Lin Zexu, nakazał blokadę faktorii angielskich i zniszczył 20 tys. skrzyń z zarekwirowanym opium. Zmieszał je z wapnem, solą i wodą. W tej postaci wyrzucił je do morza. Niszczenie narkotyku trwało 22 dni. Rząd Wielkiej Brytanii został wezwany przez Anglików do kontrataku i odbicia resztek opium, lecz odmówił, twierdząc, że nie jest w stanie prowadzić wojny z Chinami, co spowodowało rozwiązanie parlamentu i ponowne wybory, to z kolei umożliwiło dojście do władzy zwolenników interwencji w 1839-1842. Eskadra okrętów brytyjskich, wykorzystując duże siły morskie, zaatakowała z zaskoczenia Kanton, a oddziały desantowe piechoty zajęły ten port, później także szereg innych miast przybrzeżnych, łącznie z Szanghajem.

W Hongkongu nastąpiły negocjacje przedstawicieli, którzy zdecydowali się na stworzenie strefy brytyjskiej w tymże miejscu, lecz zostało to odrzucone zarówno przez cesarza Chin, jak i rząd Anglii. Gdy cesarz zaproponował negocjację, doszło do podpisania traktatu nankińskiego, w ramach którego dozwolono na handel Brytyjczyków w kilku portach, ustalono cło i zezwolono Francuzom na działalność misyjną.