Indie Brytyjskie

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2013-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Cesarstwo Indyjskie (Indie Brytyjskie)
Indian Empire
British India
British Raj
kolonia brytyjska
1858–1947
Ilustracja
Mapa Indii Brytyjskich
Godło Flaga
Godło Flaga
Hymn: God Save The King-Emperor
(Boże chroń Króla/Cesarza)
Państwo

 Wielka Brytania

Siedziba

Kalkuta (1858–1912)
Nowe Delhi (1912–1947)

Data powstania

1858

Data likwidacji

1947

Zarządzający

Louis Mountbatten

Populacja (1911)
• liczba ludności


315,132,537[1]

Języki urzędowe

hindustani, angielski

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Indie Brytyjskie (ang. British Raj) – region w Azji, który w latach 1858–1947 znajdował się pod władzą Brytyjczyków[2]. Składał się z obecnych Indii, Pakistanu, Bangladeszu oraz Mjanmy.

Brytyjski wkład w rozwój cywilizacyjno-gospodarczy

Po przejęciu władzy na Półwyspie Indyjskim bezpośrednio przez parlament brytyjski, rząd brytyjskiego gubernatora-wicekróla zmuszony był do realizacji szerokich reform gospodarczych. Wydano szereg ustaw w zakresie socjalnych warunków pracy, m.in. wprowadzono w zakładach pracy jeden dzień w tygodniu wolny i zakaz zatrudniania dzieci poniżej dziewięciu lat. W odpowiedzi na liczne rozruchy w miastach i bunty chłopskie, wydane zostały ustawy ograniczające lichwę i możliwość usuwania chłopów z ziemi. Zrezygnowano też z zamiarów chrystianizacji miejscowej ludności.

Przeprowadzone zostały znaczące reformy w oświacie i nauce. Rozbudowano szkolnictwo, utworzono sieć gimnazjów z angielskim językiem nauczania, uniwersytety w Kalkucie, Madrasie i Bombaju, zakładano instytucje badawcze (Botanical Survey of India). Równocześnie w Indiach rozpoczęły się przemiany struktur gospodarki feudalnej i manufakturowej na nowocześniejsze struktury gospodarki kapitalistycznej. Przystąpiono do budowy linii kolejowych i rozbudowy sieci drogowej na całym subkontynencie.

Miarą nowej polityki było utworzenie w 1885 roku Indyjskiego Kongresu Narodowego, ogólnokrajowej partii, głoszącej pokojowe przejęcie władzy, natomiast w 1906 roku Ligi Muzułmańskiej, o podobnym programie działania. W tym też okresie wprowadzone zostały reformy konstytucyjne, znacznie rozszerzające udział lokalnych elit hinduskich w rządzeniu krajem. Równocześnie w pierwszych latach XX wieku nastąpiło pełne scalanie wszystkich terytoriów Półwyspu Indyjskiego w jedno Cesarstwo Indyjskie.

Szereg pomniejszych księstw i krajów dobrowolnie oddawało się pod protektorat Brytyjczyków, niektóre z księstw były przez nich przejmowane, gdy lokalny maharadża nie miał naturalnego spadkobiercy, lub w drodze wykupu. W 1911 roku stolicą państwa ustanowiono Nowe Delhi, historyczną stolicę Wielkich Mogołów i przyjęto język angielski jako urzędowy. W roku 1938 Cesarstwo posiadało 1005 miast, których ludność łącznie przekraczała 10 mln mieszkańców (w tym: 3 miasta >0,5 mln osób i 35 miast w przedziale 0,1–0,5 mln osób).

Zobacz też

Przypisy

  1. India in 1914 [online], The National Archives [dostęp 2023-09-22]  (ang.).
  2. Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 53.
  • p
  • d
  • e
Europa
Afryka
Ameryka Północna
Stany Zjednoczone
Trzynaście kolonii
Kanada
Ameryka Łacińska i Karaiby
Antarktyda i Ocean Atlantycki
Azja
Ocean Indyjski
Australia i Oceania
Australia
Oceania
  • p
  • d
  • e
Prehistoria i starożytność
  • Cywilizacja doliny Indusu (3300–1300 p.n.e.)
  • Dynastia Sun (ok. 1700–1500 p.n.e.)
  • Dynastia Puru-Bharata-Kuru-Pandawa (ok. 1700–1026 p.n.e.)
    • Dynastia Bharata (ok. 1700–1400 p.n.e.)
    • Dynastia Puru (ok. 1400–1200 p.n.e.)
    • Dynastia Kuru (ok. 1400–450 p.n.e.)
    • Dynastia Pandawa (ok. 1200–315 p.n.e.)
    • Dynastia Janjua Shahi (VI w. – 1026)
  • Magadha (ok. 1700 p.n.e. – 550 n.e.)
    • Dynastia Brihadratha (ok. 1700–799 p.n.e.)
    • Dynastia Pradjota (799–684 p.n.e.)
    • Dynastia Harijanka (545-346 p.n.e.)
    • Dynastia Śiśunaga (684–424 p.n.e.)
    • Dynastia Szakja (ok. 650–500 p.n.e.)
    • Dynastia Nanda (424–321 p.n.e.)
    • Dynastia Maurjów (324–184 p.n.e.)
    • Dynastia Śunga (185–73 p.n.e.)
    • Dynastia Kanva (73–26 p.n.e.)
    • Dynastia Guptów (ok. 240–550)
  • Dynastia Pandya (od ok. 550 p.n.e.)
  • Państwo Chera (ok. 300 p.n.e. – 1314 n.e.)
  • Hellenistyczni królowie Baktrii (ok. 250–85 p.n.e.)
  • Dynastie Indo-Scytyjskie (ok. 85 p.n.e. – 45 n.e.)
  • Władcy Indo-Partyjscy (ok. 21–100)
  • Państwo Kuszanów (ok. 1–375)
  • Dynastia Chola (ok. 100–1279)
Średniowiecze i nowożytność
Współczesność

Kontrola autorytatywna (kolonia):
Encyklopedia internetowa:
  • NE.se: brittiska-indien