James W. Black

James Black
James Whyte Black
Ilustracja
Państwo działania

Wielka Brytania

Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1924
Uddingston

Data i miejsce śmierci

22 marca 2010
Londyn

profesor
Specjalność: farmakologia
Alma Mater

University of St Andrews

Uczelnia

University of Glasgow
King’s College London
University of Dundee

Odznaczenia
Order Zasługi (Wielka Brytania)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
Nagroda Wolfa

Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz też: James Black.

James Whyte Black (ur. 14 czerwca 1924 w Uddingston (South Lanarkshire), zm. 22 marca 2010 w Londynie) – szkocki farmakolog. W 1988 otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za badania naukowe, m.in. syntezę cymetydyny i odkrycie propranololu[1]. Zajmował się zarówno karierą akademicką, jak i pracą dla przemysłu farmaceutycznego.

Życiorys

Pochodził z rodziny zdeklarowanych baptystów. Był czwartym z pięciu synów inżyniera górnictwa, pracującego na stanowisku kierowniczym w kopalni[2].

Studiował medycynę na University of St Andrews, studia ukończył w 1946 roku. W tym samym roku poślubił Hilary Vaughan, koleżankę ze studiów poznaną na balu w 1944 roku[2]. Aby spłacić długi zaciągnięte podczas studiów, zdecydował się na wyjazd do Singapuru, gdzie, w latach 1947-1950, wykładał fizjologię na King Edward VII College of Medicine. W 1950 roku wrócił do Europy, początkowo do Londynu, potem podjął pracę na University of Glasgow, gdzie organizował Wydział Fizjologii Weterynaryjnej[2].

W 1958 roku zatrudnił się jako starszy farmakolog w Imperial Chemical Industries, pracował tam do 1964 roku, w którym objął stanowisko kierownika badań biologicznych w firmie Smith, Kline & French (po późniejszych procesach akwizycji przekształconej w GlaxoSmithKline). W 1984 roku został profesorem farmakologii analitycznej na King’s College London, pracował tam do przejścia na emeryturę w roku 1993. W latach 1992–2006 pełnił funkcję kanclerza University of Dundee[3]

Black prowadził badania nad interakcjami między receptorami komórkowymi organizmu, a związkami chemicznymi w krwiobiegu, które się do nich łączą. Poszukiwał tą metodą leku, który łagodziłby dusznicę bolesną, odkryty przez niego propranolol był jednym z pierwszych leków beta-adrenolitycznych. Podobne podejście stosował w poszukiwaniu metody farmakologicznego leczenia choroba wrzodowej żołądka i dwunastnicy, które w dużej mierze spowodowana jest nadmiernym wydzielaniem kwasów przez żołądek. Opracowana przez Blacka cymetydyna, może blokować receptory histaminowe, które stymulują wydzielanie kwasu żołądkowego w żołądku[3].

Wyróżnienie i nagrody

Przypisy

  1. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988. [dostęp 2009-10-25].
  2. a b c Sir James W. Black Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2020-03-07]. (ang.).
  3. a b Sir James Black, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-03-07]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie medycyny
XX wiek
XXI wiek
  • p
  • d
  • e
Laureaci Royal Medal (XXI wiek)
2001–2009
  • 2001: R. Gardner, G. Horn, S. Edwards
  • 2002: R. Peto, S. Cory, R. Freeman
  • 2003: J. Skehel, K. Johnson, N. Shackleton
  • 2004: J. Black, A. Jeffreys, J. Lewis
  • 2005: M. Pepper, A. Pawson, M. Fisher
  • 2006: D. Baulcombe, T. Hunt, J. Pendry
  • 2007: T. Lindahl, C. Hilsum, J. Feast
  • 2008: R. Hedges, R. Cohen, A. Fersht
  • 2009: C.N.R. Rao, R. Laskey, C. Dobson
2010–2019
  • 2010: P. Knight, A. Surani, A. Hill
  • 2011: S. Ley, R. Holliday, G.P. Winter
  • 2012: T.W.B. Kibble, K. Murray, A.B. Holmes
  • 2013: R. Baxter, W. Bodmer, P. Wells
  • 2014: T. Tao, T. Hunter, H. Morris
  • 2015: J. Bell Burnell, E. Blackburn, C.L. Smith
  • 2016: J.M. Thomas, E. Robertson, J. Goodby
  • 2017: P. Corkum, P.R. Grant, B.R. Grant, M. Greaves
  • 2018: S. Sparks, L. Wolpert, S. Balasubramanian, D. Klenerman
  • 2019: C. Robinson, M. Goedert, A. Dowling
lata 20.
  • 2020: H. Huppert, C. Dean, I. Shanks
  • 2021: C. Humphreys, D. Lo, M. Green

Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3878182
  • Britannica: biography/James-Black
  • Universalis: james-black
  • NE.se: james-w-black
  • VLE: james-whyte-black
  • Catalana: 0246276
  • DSDE: James_Black
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 8019
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Scopus: 7402767296