Jim Ryun

Jim Ryun
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

James Ronald Ryun

Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1947
Wichita

Kongresmen Stanów Zjednoczonych z Kansas
Okres

od 27 listopada 1996
do 3 stycznia 2007

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

Sam Brownback

Następca

Nancy Boyda

Multimedia w Wikimedia Commons
Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1947
Wichita

Wzrost

188 cm

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Stany Zjednoczone
Igrzyska olimpijskie
srebro Meksyk 1968 lekkoatletyka
(bieg na 1500 m)

James Ronald „Jim” Ryun (ur. 29 kwietnia 1947 w Wichita[1]) – amerykański lekkoatleta (średniodystansowiec), wicemistrz olimpijski z 1968 i wielokrotny rekordzista świata, następnie polityk, członek Partii Republikańskiej.

Kariera lekkoatletyczna

W wieku 17 lat wziął udział w igrzyskach olimpijskich w 1964 w Tokio, gdzie odpadł w półfinale biegu na 1500 metrów[1]. 10 czerwca 1966 w Terre Haute ustanowił swój pierwszy rekord świata, osiągając czas 1:44,9 w biegu na 880 jardów. 17 lipca tego roku w Berkeley poprawił rekord świata w biegu na 1 milę czasem 3:51,3.

Poprawił swój własny rekord świata w biegu na milę 23 czerwca 1967 w Bakersfield wynikiem 3:51,1, a 8 lipca tego roku w Los Angeles ustanowił rekord świata na 1500 metrów czasem 3:33,1. Oba te rekordy przetrwały, odpowiednio, do 1975 i 1974, kiedy to poprawił je Filbert Bayi.

W 1966 i 1967 Jim Ryun zdobył nagrodę Track & Field Athlete of the Year dla najlepszego lekkoatlety świata w tych latach[2].

Na igrzyskach olimpijskich w 1968 w Meksyku Ryun był głównym faworytem do zwycięstwa w biegu na 1500 metrów. Zdobył w nim jednak srebrny medal, przegrywając z Kipchoge Keino z Kenii. Wystąpił w tej samej konkurencji na igrzyskach olimpijskich w 1972 w Monachium, ale został przewrócony w eliminacjach i nie ukończył biegu[1].

Ryun był mistrzem Stanów Zjednoczonych (AAU) w biegu na milę w latach 1965–1967[3], a także akademickim mistrzem USA (NCAA) w 1967[4]. Był również halowym mistrzem NCAA na tym dystansie w latach 1967–1969 oraz w biegu na 2 mile w 1968[5].

Rekordy życiowe:

Konkurencja Data i miejsce Wynik
bieg na 800 metrów 10 czerwca 1966, Terre Haute 1:44,3
bieg na 1500 metrów 8 lipca 1967, Los Angeles 3:33,1
bieg na milę 23 czerwca 1967, Bakersfield 3:51,1
bieg na 2 mile 13 maja 1966, Los Angeles 8:25,1
bieg na 5000 metrów 20 maja 1972, Bakersfield 13:38,2

Kariera polityczna

Po zakończeniu wyczynowego uprawianie lekkoatletyki prowadził swoją firmę Jim Ryun Sports. następnie zaangażował się w działalność polityczną jako członek Partii Republikańskiej. W 1996 wygrał wybory uzupełniające do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych z drugiego okręgu wyborczego w stanie Kansas o miejsce zwolnione przez Sama Brownbacka. Następnie wygrywał wybory o to stanowiska w latach 1998, 2000, 2002 i 2004. W 2006 pokonała go kandydatka Partii Demokratycznej Nancy Boyda. W 2008 Ryun przegrał prawybory w Partii Republikańskiej z Lynn Jenkins, która ostatecznie uzyskała mandat w Izbie Reprezentantów.

Przypisy

  1. a b c Jim Ryun [online], olympedia.org [dostęp 2020-07-04]  (ang.).
  2. T&FN’s World Men’s Athletes of the Year [online], Track & Field News [dostęp 2020-07-04]  (ang.).
  3. United States Championships (Men 1943-) [online], GBRAthletics [dostęp 2013-10-27]  (ang.).
  4. NCAA Division I Championships (Men) [online], GBRAthletics [dostęp 2013-10-27]  (ang.).
  5. NCAA Division I Indoor Championships (Men) [online], GBRAthletics [dostęp 2013-10-27]  (ang.).

Bibliografia

  • Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
  • Jim Ryun, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2013-10-27]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Mistrzowie Stanów Zjednoczonych w biegu na 1500 metrów
1876–1878
New York Athletic Club
1879–1888
NAAAA
  • 1879[A]: Pellatt Kanada, Duffy[B]
  • 1880[A]: Fredericks
  • 1881[A]: Fredericks
  • 1882[A]: Fredericks
  • 1883[A]: Fredericks
  • 1884[A]: Madeira
  • 1885[A]: Gilbert
  • 1886[A]: Carter
  • 1887[A]: Carter
  • 1888[A]: Conneff[C]
1888–1979
Amateur Athletic Union
1980–1992
The Athletics Congress
od 1993
Mistrzostwa USA

Portal:Lekkoatletyka

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp Oznacza, że bieg odbywał się na dystansie jednej mili (1609 m), a nie 1500 metrów
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Najlepszy Amerykanin w biegu finałowym, w mistrzostwach występowali też zawodnicy z innych krajów
  3. a b W 1888 odbyły się mistrzostwa NAAAA i AAU
  4. a b c d e f g h i j k Oznacza lata, w których mistrzostwa były również eliminacjami do igrzysk olimpijskich, w innych latach były to odrębne imprezy
  5. Zawody przeniesiono na kolejny rok z powodu pandemii COVID-19
  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody – James E. Sullivan Award
  • p
  • d
  • e
Sportowiec Roku Sports Illustrated
  • p
  • d
  • e
Narodowa Galeria Sław Biegów Długodystansowych (USA)

nw – nie wybrano, bd – brak danych

Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Jim-Ryun
  • Universalis: ryun-james-dit-jim
  • NE.se: jim-ryun
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 78987