Arthur Ashe

Pełne imię i nazwisko

Arthur Robert Ashe Jr.

Państwo

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1943
Richmond

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1993
Nowy Jork

Wzrost

185 cm

Gra

praworęczny, jednoręczny bekhend

Status profesjonalny

1966

Zakończenie kariery

1980

Gra pojedyncza

Wygrane turnieje

Najwyżej w rankingu

2 (2 maja 1976)

Australian Open

W (1970)

Roland Garros

QF (1970, 1971)

Wimbledon

W (1975)

US Open

W (1968)

Gra podwójna

Wygrane turnieje

Najwyżej w rankingu

15 (30 sierpnia 1977)

Australian Open

W (1977)

Roland Garros

W (1971)

Wimbledon

F (1971)

US Open

F (1968)

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Arthur Robert Ashe Jr. (ur. 10 lipca 1943 w Richmond, zm. 6 lutego 1993 w Nowym Jorku) – amerykański tenisista, zwycięzca turniejów wielkoszlemowych, pierwszy Afroamerykanin w reprezentacji w Pucharze Davisa.

Życie prywatne

W 1977 roku poślubił Jeanne Moutoussamy. Mieli jedną córkę, Camerę.

Ashe chorował na serce; leczenie wymagało transfuzji krwi, co doprowadziło do zakażenia wirusem HIV^[1]^[2]. Tenisista ujawnił chorobę w kwietniu 1992, stając się symbolem walki z AIDS. Zmarł niespełna rok później. Na jego cześć nazwano stadion główny w kompleksie USTA Billie Jean King National Tennis Center we Flushing Meadows–Corona Park w Nowym Jorku, na którym rozgrywane są zawody US Open.

20 czerwca 1993 roku został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Billa Clintona Medalem Wolności^[3].

Kariera tenisowa

Był pierwszym Afroamerykaninem, który wygrał wielkoszlemowe turnieje. W singlu triumfował w 3 imprezach tej rangi, najpierw w 1968 podczas US Open. W finale okazał się lepszym od Toma Okkera. W 1970 został mistrzem Australian Open po finale z Dickiem Crealyem. Ostatni singlowy wielkoszlemowy triumf odniósł w 1975 roku na Wimbledonie pokonując Jimmy’ego Connorsa. Ashe był również uczestnikiem finałów Australian Championships 1966 i 1967, Australian Open 1971 i US Open 1972.

W grze podwójnej zwyciężył w dwóch wielkoszlemowych zawodach, French Open w 1971 i Australian Open 1977. We Francji startował razem z Martym Riessenem, natomiast w Australii z Tonym Roche. Ashe był ponadto finalistą US Open 1968, French Open 1970 i Wimbledonu 1971.

W latach 1963–1978 reprezentował Stany Zjednoczone w Pucharze Davisa, stając się pierwszym Afroamerykaninem w narodowej kadrze^[4]. Wygrał to trofeum 4-krotnie, w latach 1963, 1968–1970. W grze pojedynczej zagrał w 32 meczach, odnosząc 27 zwycięstw, z kolei w grze podwójnej zanotował 1 triumf i 1 porażkę.

W rankingu tworzonym przez Harry’ego Hopmana był klasyfikowany w 1968 roku na pozycji lidera wśród singlistów^[5]. Najwyżej wg klasyfikacji ATP zajmował 2. miejsce 10 października 1976.

Po zakończeniu kariery został w roku 1985 uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy^[6].

Finały w turniejach wielkoszlemowych

Gra pojedyncza (3–4)

Końcowy wynik	Nr	Data	Turniej	Nawierzchnia	Przeciwnik	Wynik finału
Finalista	1.	1966	Australian Championships, Melbourne	Trawiasta	Roy Emerson	4:6, 8:6, 2:6, 3:6
Finalista	2.	1967	Australian Championships, Melbourne	Trawiasta	Roy Emerson	4:6, 1:6, 4:6
Zwycięzca	1.	1968	US Open, Forest Hills	Trawiasta	Tom Okker	14:12, 5:7, 6:3, 3:6, 6:3
Zwycięzca	2.	1970	Australian Open, Melbourne	Trawiasta	Dick Crealy	6:4, 9:7, 6:2
Finalista	3.	1971	Australian Open, Melbourne	Trawiasta	Ken Rosewall	1:6, 5:7, 3:6
Finalista	4.	1972	US Open, Forest Hills	Trawiasta	Ilie Năstase	6:3, 3:6, 7:6^(5–1), 4:6, 3:6
Zwycięzca	3.	1975	Wimbledon, Londyn	Trawiasta	Jimmy Connors	6:1, 6:1, 5:7, 6:4

Gra podwójna (2–3)

Końcowy wynik	Nr	Data	Turniej	Nawierzchnia	Partner	Przeciwnicy	Wynik finału
Finalista	1.	1968	US Open, Forest Hills	Trawiasta	Andrés Gimeno	Bob Lutz Stan Smith	9:11, 1:6, 5:7
Finalista	2.	1970	French Open, Paryż	Ceglana	Charlie Pasarell	Ilie Năstase Ion Țiriac	2:6, 4:6, 3:6
Zwycięzca	1.	1971	French Open, Paryż	Ceglana	Marty Riessen	Tom Gorman Stan Smith	6:8, 4:6, 6:3, 6:4, 11:9
Finalista	3.	1971	Wimbledon, Londyn	Trawiasta	Dennis Ralston	Roy Emerson Rod Laver	6:4, 7:9, 8:6, 4:6, 4:6
Zwycięzca	2.	1977	Australian Open, Melbourne	Trawiasta	Tony Roche	Charlie Pasarell Erik van Dillen	6:4, 6:4

Przypisy

↑ Robin Finn: Arthur Ashe, Tennis Star, Is Dead at 49. nytimes.com, 8 lutego 1993. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
↑ Arthur Ashe, Champion on and Off Court, Dies of AIDS: Sports: Tennis star, 49, was only African-American man to win Wimbledon and the U.S. Open.. rticles.latimes.com, 7 lutego 1993. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
↑ Presidential Medal of Freedom Recipients. senate.gov. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
↑ RhiannonR. Walker RhiannonR., Arthur Ashe becomes first African-American tennis player ranked No. 1 in the US, „The Undefeated”, 14 grudnia 2016 [dostęp 2017-05-09] (ang.).
↑ American Netters Rated 10-1 Favorites. 22 grudnia 1968. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
↑ Barbara Lloyd: Presidential Medal of Freedom Recipients. nytimes.com, 14 lipca 1985. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).

Bibliografia

Profil na stronie ATP [online], Association of Tennis Professionals [dostęp 2013-08-20] (ang.).
Profil na stronie ITF [online], International Tennis Federation [dostęp 2013-08-20] (ang.).
Profil na stronie Pucharu Davisa [online], Davis Cup [dostęp 2013-08-20] (ang.).

Zwycięstwa w turniejach wielkoszlemowych

Triumfatorzy Australian Open w grze pojedynczej (XX wiek)

1905–1910	1905: Rodney Heath 1906: Anthony Wilding 1907: Horace Rice 1908: Fred Alexander 1909: Anthony Wilding 1910: Rodney Heath
1911–1920	1911: Norman Brookes 1912: James Parke 1913: Ernie Parker 1914: Arthur O’Hara Wood 1915: Gordon Lowe 1916–1918: nie rozgrywano 1919: Algernon Kingscote 1920: Pat O’Hara Wood
1921–1930	1921: Rhys Gemmell 1922: James Outram Anderson 1923: Pat O’Hara Wood 1924: James Outram Anderson 1925: James Outram Anderson 1926: John Hawkes 1927: Gerald Patterson 1928: Jean Borotra 1929: Colin Gregory 1930: Edgar Moon
1931–1940	1931: Jack Crawford 1932: Jack Crawford 1933: Jack Crawford 1934: Fred Perry 1935: Jack Crawford 1936: Adrian Quist 1937: Vivian McGrath 1938: Don Budge 1939: John Bromwich 1940: Adrian Quist
1941–1950	1941–1945: nie rozgrywano 1946: John Bromwich 1947: Dinny Pails 1948: Adrian Quist 1949: Frank Sedgman 1950: Frank Sedgman
1951–1960	1951: Dick Savitt 1952: Ken McGregor 1953: Ken Rosewall 1954: Mervyn Rose 1955: Ken Rosewall 1956: Lew Hoad 1957: Ashley Cooper 1958: Ashley Cooper 1959: Alex Olmedo 1960: Rod Laver
1961–1970	1961: Roy Emerson 1962: Rod Laver 1963: Roy Emerson 1964: Roy Emerson 1965: Roy Emerson 1966: Roy Emerson 1967: Roy Emerson 1968: Bill Bowrey 1969: Rod Laver 1970: Arthur Ashe
1971–1980	1971: Ken Rosewall 1972: Ken Rosewall 1973: John Newcombe 1974: Jimmy Connors 1975: John Newcombe 1976: Mark Edmondson 1977 (styczeń): Roscoe Tanner 1977 (grudzień): Vitas Gerulaitis 1978: Guillermo Vilas 1979: Guillermo Vilas 1980: Brian Teacher
1981–1990	1981: Johan Kriek 1982: Johan Kriek 1983: Mats Wilander 1984: Mats Wilander 1985: Stefan Edberg 1986: nie rozgrywano 1987: Stefan Edberg 1988: Mats Wilander 1989: Ivan Lendl 1990: Ivan Lendl
1991–2000	1991: Boris Becker 1992: Jim Courier 1993: Jim Courier 1994: Pete Sampras 1995: Andre Agassi 1996: Boris Becker 1997: Pete Sampras 1998: Petr Korda 1999: Jewgienij Kafielnikow 2000: Andre Agassi

Triumfatorzy US Open w grze pojedynczej (XX wiek)

1901–1910	1901: William Larned 1902: William Larned 1903: Lawrence Doherty 1904: Holcombe Ward 1905: Beals Wright 1906: William Clothier 1907: William Larned 1908: William Larned 1909: William Larned 1910: William Larned
1911–1920	1911: William Larned 1912: Maurice McLoughlin 1913: Maurice McLoughlin 1914: Richard N. Williams 1915: Bill Johnston 1916: Richard N. Williams 1917: Robert Lindley Murray 1918: Robert Lindley Murray 1919: Bill Johnston 1920: William Tilden
1921–1930	1921: William Tilden 1922: William Tilden 1923: William Tilden 1924: William Tilden 1925: William Tilden 1926: René Lacoste 1927: René Lacoste 1928: Henri Cochet 1929: William Tilden 1930: John Doeg
1931–1940	1931: Ellsworth Vines 1932: Ellsworth Vines 1933: Fred Perry 1934: Fred Perry 1935: Wilmer Allison 1936: Fred Perry 1937: Don Budge 1938: Don Budge 1939: Bobby Riggs 1940: Don McNeill
1941–1950	1941: Bobby Riggs 1942: Ted Schroeder 1943: Joe Hunt 1944: Frank Parker 1945: Frank Parker 1946: Jack Kramer 1947: Jack Kramer 1948: Ricardo González 1949: Ricardo González 1950: Arthur Larsen
1951–1960	1951: Frank Sedgman 1952: Frank Sedgman 1953: Tony Trabert 1954: Vic Seixas 1955: Tony Trabert 1956: Ken Rosewall 1957: Malcolm Anderson 1958: Ashley Cooper 1959: Neale Fraser 1960: Neale Fraser
1961–1970	1961: Roy Emerson 1962: Rod Laver 1963: Rafael Osuna 1964: Roy Emerson 1965: Manuel Santana 1966: Fred Stolle 1967: John Newcombe 1968: Arthur Ashe 1969: Rod Laver 1970: Ken Rosewall
1971–1980	1971: Stan Smith 1972: Ilie Năstase 1973: John Newcombe 1974: Jimmy Connors 1975: Manuel Orantes 1976: Jimmy Connors 1977: Guillermo Vilas 1978: Jimmy Connors 1979: John McEnroe 1980: John McEnroe
1981–1990	1981: John McEnroe 1982: Jimmy Connors 1983: Jimmy Connors 1984: John McEnroe 1985: Ivan Lendl 1986: Ivan Lendl 1987: Ivan Lendl 1988: Mats Wilander 1989: Boris Becker 1990: Pete Sampras
1991–2000	1991: Stefan Edberg 1992: Stefan Edberg 1993: Pete Sampras 1994: Andre Agassi 1995: Pete Sampras 1996: Pete Sampras 1997: Patrick Rafter 1998: Patrick Rafter 1999: Andre Agassi 2000: Marat Safin

Triumfatorzy Wimbledonu w grze pojedynczej (XX wiek)

1901–1910	1901: Arthur Gore 1902: Lawrence Doherty 1903: Lawrence Doherty 1904: Lawrence Doherty 1905: Lawrence Doherty 1906: Lawrence Doherty 1907: Norman Brookes 1908: Arthur Gore 1909: Arthur Gore 1910: Anthony Wilding
1911–1920	1911: Anthony Wilding 1912: Anthony Wilding 1913: Anthony Wilding 1914: Norman Brookes 1915–1918: nie rozgrywano 1919: Gerald Patterson 1920: William Tilden
1921–1930	1921: William Tilden 1922: Gerald Patterson 1923: Bill Johnston 1924: Jean Borotra 1925: René Lacoste 1926: Jean Borotra 1927: Henri Cochet 1928: René Lacoste 1929: Henri Cochet 1930: William Tilden
1931–1939	1931: Sidney Wood 1932: Ellsworth Vines 1933: Jack Crawford 1934: Fred Perry 1935: Fred Perry 1936: Fred Perry 1937: Don Budge 1938: Don Budge 1939: Bobby Riggs
1940–1950	1940–1945: nie rozgrywano 1946: Yvon Petra 1947: Jack Kramer 1948: Bob Falkenburg 1949: Ted Schroeder 1950: Budge Patty
1951–1960	1951: Dick Savitt 1952: Frank Sedgman 1953: Vic Seixas 1954: Jaroslav Drobný 1955: Tony Trabert 1956: Lew Hoad 1957: Lew Hoad 1958: Ashley Cooper 1959: Alex Olmedo 1960: Neale Fraser
1961–1970	1961: Rod Laver 1962: Rod Laver 1963: Chuck McKinley 1964: Roy Emerson 1965: Roy Emerson 1966: Manuel Santana 1967: John Newcombe 1968: Rod Laver 1969: Rod Laver 1970: John Newcombe
1971–1980	1971: John Newcombe 1972: Stan Smith 1973: Jan Kodeš 1974: Jimmy Connors 1975: Arthur Ashe 1976: Björn Borg 1977: Björn Borg 1978: Björn Borg 1979: Björn Borg 1980: Björn Borg
1981–1990	1981: John McEnroe 1982: Jimmy Connors 1983: John McEnroe 1984: John McEnroe 1985: Boris Becker 1986: Boris Becker 1987: Pat Cash 1988: Stefan Edberg 1989: Boris Becker 1990: Stefan Edberg
1991–2000	1991: Michael Stich 1992: Andre Agassi 1993: Pete Sampras 1994: Pete Sampras 1995: Pete Sampras 1996: Richard Krajicek 1997: Pete Sampras 1998: Pete Sampras 1999: Pete Sampras 2000: Pete Sampras

Triumfatorzy Australian Open w grze podwójnej (XX wiek)

1905–1910	1905: Lycett / Tachell 1906: Heath / Wilding 1907: Gregg / H. Parker 1908: F. Alexander / Dunlop 1909: Keane / E. Parker 1910: Campbell / Rice
1911–1920	1911: Heath / Lycett 1912: Dixon / Parke 1913: Hedeman / E. Parker 1914: Campbell / Patterson 1915: Rice / Todd 1916–1918: nie rozgrywano 1919: Thomas / O’Hara Wood 1920: Thomas / O’Hara Wood
1921–1930	1921: Eaton / Gemmell 1922: Hawkes / Patterson 1923: O’Hara Wood / John 1924: Outram / Brookes 1925: O’Hara Wood / Patterson 1926: Hawkes / Patterson 1927: Hawkes / Patterson 1928: Borotra / Brugnon 1929: Crawford / Hopman 1930: Crawford / Hopman
1931–1940	1931: Donohoe / Dunlop 1932: Crawford / Moon 1933: Gledhill / Vines 1934: Hughes / Perry 1935: McGrath / Crawford 1936: Quist / Turnbull 1937: Quist / Turnbull 1938: Bromwich / Quist 1939: Bromwich / Quist 1940: Bromwich / Quist
1941–1950	1941–1945: nie rozgrywano 1946: Bromwich / Quist 1947: Bromwich / Quist 1948: Bromwich / Quist 1949: Bromwich / Quist 1950: Bromwich / Quist
1951–1960	1951: McGregor / Sedgman 1952: McGregor / Sedgman 1953: Rosewall / Hoad 1954: Hartwig / Rose 1955: Seixas / T. Talbert 1956: Rosewall / Hoad 1957: Fraser / Hoad 1958: Cooper / Fraser 1959: Laver / Mark 1960: Laver / Mark
1961–1970	1961: Laver / Mark 1962: Emerson / Fraser 1963: B. Hewitt / Stolle 1964: B. Hewitt / Stolle 1965: Newcombe / Roche 1966: Emerson / Stolle 1967: Newcombe / Roche 1968: Crealy / Stone 1969: Emerson / Laver 1970: Lutz / Smith
1971–1980	1971: Newcombe / Roche 1972: Davidson / Rosewall 1973: M. Anderson / Newcombe 1974: Masters / Case 1975: J. Alexander / Dent 1976: Newcombe / Roche 1977 (styczeń): Ashe / Roche 1977 (grudzień): Ruffels / Stone 1978: Fibak / Warwick 1979: McNamara / McNamee 1980: Edmondson / Warwick
1981–1990	1981: Edmondson / Warwick 1982: J. Alexander / Fitzgerald 1983: Edmondson / McNamee 1984: Edmondson / Stewart 1985: Annacone / Van Rensburg 1986: nie rozgrywano 1987: Edberg / Järryd 1988: Leach / Pugh 1989: Leach / Pugh 1990: Aldrich / Visser
1991–2000	1991: Davis / Pate 1992: Woodbridge / Woodforde 1993: Visser / Warder 1994: Eltingh / Haarhuis 1995: Palmer / Reneberg 1996: Edberg / Korda 1997: Woodbridge / Woodforde 1998: Björkman / Eltingh 1999: Björkman / Rafter 2000: Ferreira / Leach

Triumfatorzy French Open w grze podwójnej (XX wiek)

1901–1910	1901: A. Vacherot / M. Vacherot 1902: Décugis / Worth 1903: Décugis / Worth 1904: Décugis / Germot 1905: Décugis / Worth 1906: Décugis / Germot 1907: Décugis / Germot 1908: Décugis / Germot 1909: Décugis / Germot 1910: Dupont / Germot
1911–1920	1911: Décugis / Germot 1912: Décugis / Germot 1913: Décugis / Germot 1914: Décugis / Germot 1915–1919: nie rozgrywano 1920: Décugis / Germot
1921–1930	1921: Gobert / Laurentz 1922: Brugnon / Dupont 1923: Blanchy / Samazeuilh 1924: Borotra / Lacoste 1925: Borotra / Lacoste 1926: Kinsey / Richards 1927: Cochet / Brugnon 1928: Borotra / Brugnon 1929: Borotra / Lacoste 1930: Cochet / Brugnon
1931–1939	1931: Lott / Van Ryn 1932: Cochet / Brugnon 1933: Hughes / F. Perry 1934: Borotra / Brugnon 1935: Quist / Crawford 1936: Borotra / Bernard 1937: von Cramm / Henkel 1938: Destremau / Petra 1939: McNeill / Harris
1940–1950	1940–1945: nie rozgrywano 1946: Bernard / Petra 1947: Fannin / Sturgess 1948: Bergelin / Drobný 1949: González / Parker 1950: B. Talbert / T. Trabert
1951–1960	1951: McGregor / Sedgman 1952: McGregor / Sedgman 1953: Rosewall / Hoad 1954: Seixas / T. Trabert 1955: Seixas / T. Trabert 1956: Candy / R. Perry 1957: Cooper / Anderson 1958: Cooper / Fraser 1959: Pietrangeli / Sirola 1960: Fraser / Emerson
1961–1970	1961: Emerson / Laver 1962: Fraser / Emerson 1963: Emerson / Santana 1964: Emerson / Fletcher 1965: Emerson / Stolle 1966: Graebner / Ralston 1967: Newcombe / Roche 1968: Rosewall / Stolle 1969: Newcombe / Roche 1970: Năstase / Țiriac
1971–1980	1971: Ashe / Riessen 1972: B. Hewitt / McMillan 1973: Okker / Newcombe 1974: Crealy / Parun 1975: Gottfried / Ramírez 1976: McNair / Stewart 1977: Gottfried / Ramírez 1978: G. Mayer / Pfister 1979: G. Mayer / S. Mayer 1980: Amaya / Pfister
1981–1990	1981: Günthardt / Taróczy 1982: Stewart / Taygan 1983: Järryd / Simonsson 1984: Leconte / Noah 1985: Edmondson / Warwick 1986: Fitzgerald / Šmíd 1987: Seguso / Järryd 1988: Gómez / Sánchez 1989: Grabb / McEnroe 1990: Casal / Sánchez
1991–2000	1991: Fitzgerald / Järryd 1992: Hlasek / Rosset 1993: L. Jensen / M. Jensen 1994: Black / Stark 1995: Eltingh / Haarhuis 1996: Kafielnikow / Vacek 1997: Kafielnikow / Vacek 1998: Eltingh / Haarhuis 1999: Bhupathi / Paes 2000: Woodbridge / Woodforde