Kazachothrips

Kazachothrips
Shmakov, 2004
Okres istnienia: trias późny
PreꞒ
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Q
237/201.4
237/201.4
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

wciornastki

Podrząd

incertae sedis

Rodzina

Triassothripidae

Rodzaj

Kazachothrips

Typ nomenklatoryczny

Kazachothrips triassicus Shmakov, 2004

Kazachothrips – wymarły rodzaj owadów z rzędu wciornastków i rodziny Triassothripidae, obejmujący tylko jeden opisany gatunek, K. triassicus. Żył w triasie na terenie współczesnej Azji Środkowej.

Taksonomia

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 2004 roku przez Aleksieja Szmakowa w pracy współautorstwa Davida Grimaldiego i Nicholasa C. Frasera opublikowanej na łamach Journal of Paleontology. Opisu dokonano na podstawie skamieniałości znalezionej w Formacji Tołogoj w miejscowości Kenderłyk nad rzeką Akkölka, w paśmie Sajkan, w Rejonie Zajsan obwodu wschodniokazachstańskiego. Datuje się ją na noryk w późnym triasie. Nazwę rodzajową utworzono z połączenia nazwy kraju „Kazachstan” z afiksem -thrips powszechnie używanym wśród wciornastków. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy epoki[1].

Rodzaj ten wraz z pokrewnym Triassothrips klasyfikowany jest w rodzinie Triassothripidae[1]. Są to najstarsze znane właściwe wciornastki. Formy starsze, karbońskie i permskie, należą już do innych grup kladu Thripida[2][3].

Morfologia

Wciornastek o ciele długości około 2,5 mm. Cechował się przednim skrzydłem o szerokości wynoszącej 0,23 długości, a więc szerokim jak na przedstawiciela rzędu. Jego użyłkowanie odznaczało się krótką i umieszczoną nasadowo żyłką radialną, długim sektorem radialnym rozgałęzionym nieco za połową odległości między jego nasadą a szczytem drugiej jego gałęzi oraz długą żyłką medialną o przebiegu równoległym do sektora radialnego, rozgałęzioną nieco przed połową odległości od jej nasady do szczytu drugiej jej gałęzi. Cechami wyróżniającymi był ukośny i łukowaty przebieg pierwszej gałęzi sektora radialnego oraz ukośny i łukowato ku przodowi odgięty przebieg drugiej gałęzi żyłki medialnej. Tylne skrzydło nie miało użyłkowania, a w każdym razie nie zachowało się ono na skamieniałości. Obie pary skrzydeł miały zaokrąglone wierzchołki. Szeroki odwłok budowało dziesięć segmentów o wyraźnie poprzecznie pokreślonych tergitach. Pokładełko wystawało poza czubek odwłoka i miało dobrze zaznaczone rozgraniczenie między elementami tergalnymi i sternalnymi[1].

Paleoekologia

Z tej samej lokalizacji znane są skamieniałości widelnic z rodzajów Siberioperla i Trianguliperla[4], prostoskrzydłych z rodzaju Euhagla[5], świerszczokaraczanów z rodzaju Ideliopsina[6], karaczanów z rodzaju Samaroblattella[7], pluskwiaków z rodzaju Woottonia[8], chrząszczy z rodzajów Colymbotethis[9], Gnathosyne[10], Kenderlyka[11] i Necronectulus[9], wojsiłek z rodzaju Liassochorista[12] oraz muchówek z rodzaju Vladiptera[13].

Przypisy

  1. a b c D. Grimaldi, A. Shmakov, N. Fraser. Mesozoic thrips and early evolution of the order Thysanoptera (Insecta). „Journal of Paleontology”. 78, s. 941-952, 2004. 
  2. Rolf G. Beutel, Frank Friedrich, Xing-Ke Yang, Si-Qin Ge: Insect Morphology and Phylogeny: A Textbook for Students of Entomology. Walter de Gruyter, 2014, s. 313-320. ISBN 978-3-11-026404-3.
  3. Patricia Nel, Dany Azar, Jakub Prokop, Andre Nel. From Carboniferous to Recent: Wing venation enlightens evolution of thysanopteran lineage. „Journal of Systematic Palaeontology”. 10 (2), s. 385–399, 2012. DOI: 10.1080/14772019.2011.5985781. 
  4. N.D. Sinitshenkova. Istopicheskoe razvitie vesiyanok. „Akademiya Nauk SSSR, Trudy Paleontologicheskogo Instituta”. 221, s. 1-142, 1987. 
  5. A.V. Gorochov. Triasovye priyamokrylye nadsemeystva Hagloidea (Orthoptera). „Trudy Zoologicheskogo Instituta AN SSSR”. 143, s. 65-100, 1986. 
  6. D.S. Aristov. New Grylloblattids (Insecta: Grylloblattida) from the Triassic of Eastern Europe, Eastern Kazakhstan and Mongolia. „Paleontological Journal”. 39, s. 173-177, 2005. 
  7. F. Papier, A. Nel.. Les Subioblattidae (Blattodea, Insecta) du Trias d'Asie Centrale. „Palaeontologische Zeitschrift”. 74 (4), s. 533-542, 2001. 
  8. Yu.A. Popov, D.E. Shcherbakov. Mesozoic Peloridioidea and their ancestors (Insecta: Hemiptera, Coleorrhyncha). „Geologica et Palaeontologica”. 25, s. 215-235, 1991. 
  9. a b A.G. Ponomarenko. Two new species of Mesozoic dysticoid beetles from Asia. „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 182-191, 1993. Scripta Technica, Inc.. ISSN 0031-0301. 
  10. A.G. Ponomarenko. Istoricheskoe Razvitie Zhestkokrylykh-Arkhostemat. „Trudy Akademiya Nauk SSSR”. 125, s. 1-240, 1969. 
  11. V.V. Zherikhin, V.G. Gratshev. Obrieniidae, fam. nov., the oldest Mesozoic weevils (Coleoptera, Curculionoidea). „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 50-68, 1993. 
  12. V.G. Novokshonov. Some Mesozoic scorpionflies (Insecta: Panorpida=Mecoptera) of the families Mesopsychidae, Pseudopolycentropodidae, Bittacidae, and Permochoristidae. „Paleontological Journal”. 31 (1), s. 65-71, 1997. 
  13. D.E. Shcherbakov. Taxonomic names, in Triassic Diptera and initial radiation of the order. „International Journal of Dipterological Research”. 6 (2), s. 75-115, 1995. 
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 4800194
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 235314