Kurt Wüthrich

Państwo działania

Szwajcaria

Data i miejsce urodzenia

4 października 1938
Aarberg

profesor nauk chemicznych

Alma Mater

Uniwersytet w Bernie

Doktorat

1964
Uniwersytet Bazylejski

nauczyciel akademicki

uczelnia

Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley
Politechnika Federalna w Zurychu

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie chemii
Nagroda Kioto

Multimedia w Wikimedia Commons

Kurt Wüthrich (ur. 4 października 1938 w Aarbergu) – szwajcarski chemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (2002).

Życiorys

Skończył studia w Uniwersytecie w Bernie i uzyskał stopień doktora w Uniwersytecie Bazylejskim (1964), po czym pracował w Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i Bell Labs w Murray Hill (New Jersey). Po powrocie do Szwajcarii został profesorem w Szwajcarskim Federalnym Instytucie Technologii w Zurychu (ETH Zurich). Opracował grupę metod jądrowego rezonansu magnetycznego, umożliwiających badanie trójwymiarowej struktury makrocząsteczek w roztworach, głównie białek i kwasów nukleinowych (zob. budowa białek). Za prace te otrzymał Nagrodę Kioto w 1998 roku^[1] oraz Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 2002 roku (½), wspólnie z Japończykiem Koichi Tanaką (¼) i Amerykaninem Johnem Fennem (¼)^[2]. Jest autorem 677 artykułów naukowych, dostępnych w bazie PubMed^[3].

Przypisy

↑ Kurt Wüthrich. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
↑ Kurt Wüthrich – Facts. [w:] Strona internetowa NobelPrize.org. [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2019-02-01]. (ang.).
↑ Search term Wüthrich K, Author. [w:] PubMed, 677 Selected items [on-line]. US Natnal Library of Medicine National Institutes of Health. [dostęp 2019-02-01]. (ang.).

Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii

XX wiek	1901: van ’t Hoff 1902: Fischer 1903: Arrhenius 1904: Ramsay 1905: Baeyer 1906: Moissan 1907: Buchner 1908: Rutherford 1909: Ostwald 1910: Wallach 1911: Skłodowska-Curie 1912: Grignard, Sabatier 1913: Werner 1914: Richards 1915: Willstätter 1918: Haber 1920: Nernst 1921: Soddy 1922: Aston 1923: Pregl 1925: Zsigmondy 1926: Svedberg 1927: Wieland 1928: Windaus 1929: Harden, von Euler-Chelpin 1930: Fischer 1931: Bosch, Bergius 1932: Langmuir 1934: Urey 1935: F. Joliot-Curie, I. Joliot-Curie 1936: Debye 1937: Haworth, Karrer 1938: Kuhn 1939: Butenandt, Ružička 1943: de Hevesy 1944: Hahn 1945: Virtanen 1946: Sumner, Northrop, Stanley 1947: Robinson 1948: Tiselius 1949: Giauque 1950: Diels, Alder 1951: McMillan, Seaborg 1952: Martin, Synge 1953: Staudinger 1954: Pauling 1955: du Vigneaud 1956: Hinshelwood, Siemionow 1957: Todd 1958: Sanger 1959: Heyrovský 1960: Libby 1961: Calvin 1962: Perutz, Kendrew 1963: Ziegler, Natta 1964: Hodgkin 1965: Woodward 1966: Mulliken 1967: Eigen, Norrish, Porter 1968: Onsager 1969: Barton, Hassel 1970: Leloir 1971: Herzberg 1972: Anfinsen, Moore, Stein 1973: Fischer, Wilkinson 1974: Flory 1975: Cornforth, Prelog 1976: Lipscomb 1977: Prigogine 1978: Mitchell 1979: Brown, Wittig 1980: Berg, Gilbert, Sanger 1981: Fukui, Hoffmann 1982: Klug 1983: Taube 1984: Merrifield 1985: Hauptman, Karle 1986: Herschbach, Lee, Polanyi 1987: Cram, Lehn, Pedersen 1988: Deisenhofer, Huber, Michel 1989: Altman, Cech 1990: Corey 1991: Ernst 1992: Marcus 1993: Mullis, Smith 1994: Olah 1995: Crutzen, Molina, Rowland 1996: Curl Jr., Kroto, Smalley 1997: Boyer, Walker, Skou 1998: Kohn, Pople 1999: Zewail 2000: Heeger, MacDiarmid, Shirakawa
XXI wiek	2001: Knowles, Noyori, Sharpless 2002: Wüthrich, Fenn, Tanaka 2003: Agre, MacKinnon 2004: Ciechanower, Herszko, Rose 2005: Chauvin, Grubbs, Schrock 2006: Kornberg 2007: Ertl 2008: Shimomura, Chalfie, Tsien 2009: Ramakrishnan, Steitz, Jonath 2010: Heck, Negishi, Suzuki 2011: Szechtman 2012: Kobilka, Lefkowitz 2013: Karplus, Levitt, Warshel 2014: Betzig, Hell, Moerner 2015: Lindahl, Modrich, Sancar 2016: Feringa, Sauvage, Stoddart 2017: Dubochet, Frank, Henderson 2018: Arnold, Smith, Winter 2019: Goodenough, Whittingham, Yoshino 2020: Charpentier, Doudna 2021: List, MacMillan 2022: Bertozzi, Meldal, Sharpless 2023: Bawendi, Brus, Jekimow

XX wiek

1901: van ’t Hoff
1902: Fischer
1903: Arrhenius
1904: Ramsay
1905: Baeyer
1906: Moissan
1907: Buchner
1908: Rutherford
1909: Ostwald
1910: Wallach
1911: Skłodowska-Curie
1912: Grignard, Sabatier
1913: Werner
1914: Richards
1915: Willstätter
1918: Haber
1920: Nernst
1921: Soddy
1922: Aston
1923: Pregl
1925: Zsigmondy
1926: Svedberg
1927: Wieland
1928: Windaus
1929: Harden, von Euler-Chelpin
1930: Fischer
1931: Bosch, Bergius
1932: Langmuir
1934: Urey
1935: F. Joliot-Curie, I. Joliot-Curie
1936: Debye
1937: Haworth, Karrer
1938: Kuhn
1939: Butenandt, Ružička
1943: de Hevesy
1944: Hahn
1945: Virtanen
1946: Sumner, Northrop, Stanley
1947: Robinson
1948: Tiselius
1949: Giauque
1950: Diels, Alder
1951: McMillan, Seaborg
1952: Martin, Synge
1953: Staudinger
1954: Pauling
1955: du Vigneaud
1956: Hinshelwood, Siemionow
1957: Todd
1958: Sanger
1959: Heyrovský
1960: Libby
1961: Calvin
1962: Perutz, Kendrew
1963: Ziegler, Natta
1964: Hodgkin
1965: Woodward
1966: Mulliken
1967: Eigen, Norrish, Porter
1968: Onsager
1969: Barton, Hassel
1970: Leloir
1971: Herzberg
1972: Anfinsen, Moore, Stein
1973: Fischer, Wilkinson
1974: Flory
1975: Cornforth, Prelog
1976: Lipscomb
1977: Prigogine
1978: Mitchell
1979: Brown, Wittig
1980: Berg, Gilbert, Sanger
1981: Fukui, Hoffmann
1982: Klug
1983: Taube
1984: Merrifield
1985: Hauptman, Karle
1986: Herschbach, Lee, Polanyi
1987: Cram, Lehn, Pedersen
1988: Deisenhofer, Huber, Michel
1989: Altman, Cech
1990: Corey
1991: Ernst
1992: Marcus
1993: Mullis, Smith
1994: Olah
1995: Crutzen, Molina, Rowland
1996: Curl Jr., Kroto, Smalley
1997: Boyer, Walker, Skou
1998: Kohn, Pople
1999: Zewail
2000: Heeger, MacDiarmid, Shirakawa

XXI wiek

Laureaci Nagrody Kioto (zaawansowane technologie)

Elektronika	Rudolf Kalman (1985) Amos E. Joel Jr. (1989) Jack Kilby (1993) Federico Faggin/Stanley Mazor/Marcian Edward Hoff Jr./Masatoshi Shima (1997) Żores Ałfiorow/Izuo Hayashi/Morton B. Panish (2001) George H. Heilmeier (2005) Isamu Akasaki (2009) Robert H. Dennard (2013) Takashi Mimura (2017) Carver Mead (2022)
Biotechnologia i technologia medyczna	Nicole Marthe Le Douarin (1986) Sydney Brenner (1990) Paul Lauterbur (1994) Kurt Wüthrich (1998) Leroy Edward Hood (2002) Leonard Herzenberg (2006) Shin’ya Yamanaka (2010) Robert Langer (2014) Karl Deisseroth (2018) Ryuzo Yanagimachi (2023)
Nauki materiałowe i inżynieria	Morris Cohen (1987) Michael Szwarc (1991) George William Gray (1995) W. David Kingery (1999) George McClelland Whitesides (2003) Hiroo Inokuchi (2007) John Werner Cahn (2011) Toyoki Kunitake (2015) Ching W. Tang (2019)
Nauki informacyjne	John McCarthy (1988) Maurice Wilkes (1992) Donald Knuth (1996) Antony Hoare (2000) Alan Kay (2004) Richard Karp (2008) Ivan Sutherland (2012) Takeo Kanade (2016) Andrew Yao (2021)