Leksykografia : Polscy leksykografowie, Leksykografowie zagraniczni, Zobacz też, Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Leksykografia

Leksykografia (gr. leksikón „słownik” + gráphõ „piszę”), także: słownikarstwo^[1]^[2] – dział językoznawstwa zajmujący się teorią i praktyką tworzenia różnego rodzaju słowników. Jest ściśle związany z leksykologią^[3]. Zakres badawczy leksykografii obejmuje metodologię gromadzenia i opracowania materiałów słownikowych, typologię słowników oraz teorię słownika jako materiału językoznawczego i wytworu kulturalnego^[4].

Tradycje słownikarskie rozwinęły się u różnych narodów wraz z rozwojem piśmiennictwa, gdy istniała potrzeba definiowania znaczeń obcojęzycznych słów. Najstarszym sposobem wyjaśnienia sensu nieznanych wyrażeń były tzw. glosy w tekście lub pomiędzy segmentami ksiąg rękopiśmiennych. Później zaczęto tworzyć większe lub mniejsze zbiory słów (np. nazwy roślin leczniczych), tzw. glosariusze^[3]. Leksykografia wyodrębniła się jako samodzielna dyscyplina badawcza i teoretyczna w połowie XX wieku^[4].

Tradycje leksykograficzne były obecne już u starożytnych Greków i Rzymian, ale do dzisiejszych czasów przetrwało niewiele ich dorobku. Osiągnięcia w leksykografii miały również orientalne ośrodki naukowe: chińskie i indyjskie, dokonania te nie miały jednak wpływu na rozwój słownikarstwa europejskiego^[4]. Nowoczesna leksykografia formująca się w epoce odrodzenia umotywowana była przede wszystkim wynalazkiem druku, koniecznością przekazania elicie europejskiej słownictwa języków klasycznych oraz ambicjami kształtujących się nowożytnych narodów^[4]. Słownikarstwo nowożytne zaczęło się od słowników dwu- i wielojęzycznych: już w 1477 został wydany w Wenecji pierwszy dwujęzyczny słownik języków nowożytnych: Vocabolista italiano-tedesco. W XVII w. pojawiły się słowniki jednojęzyczne definicyjne, pierwsze inicjatywy w tym zakresie należały do Włochów, którzy sporządzili opis normatywny języka włoskiego^[5]. Wielki rozwój leksykografii nastąpił w XIX i XX wiekach, pojawiły się wówczas słowniki etymologiczne, historyczne i frekwencyjne; upowszechniły się również słowniki rzeczowe (tematyczne)^[6].

Polscy leksykografowie

Z tym tematem związana jest kategoria: Polscy leksykografowie.

Leksykografowie zagraniczni

Zobacz też

frazeografia

Przypisy

Zobacz multimedia związane z tematem: Leksykografia

Zobacz hasła leksykografia i słownikarstwo w Wikisłowniku

↑ WładysławW. Miodunka WładysławW., Tadeusz Piotrowski Z zagadnień leksykografii (recenzja), „Poradnik Językowy”, z. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1995, s. 71 [dostęp 2024-01-16] .
↑ MáriaM. Pisárčiková MáriaM., AlenaA. Anettová AlenaA., Synonymický slovník slovenčiny, wyd. 2, Bratislava: Veda, 2000, s. 237, ISBN 978-80-224-0585-0, OCLC 611660785 [dostęp 2020-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-08] (słow.).
↑ ^a ^b Mistrík 1993 ↓, s. 263.
↑ ^a ^b ^c ^d Polański 1999 ↓, s. 331.
↑ Polański 1999 ↓, s. 332.
↑ Polański 1999 ↓, s. 332–334.

Bibliografia

JozefJ. Mistrík JozefJ., Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
KazimierzK. Polański KazimierzK. (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Wrocław: Ossolineum, 1999, ISBN 83-04-04445-5, OCLC 835934897 .