Mięsień czworogłowy uda człowieka

Mięśnie czworogłowe uda. Kolor niebieski – mięsień prosty uda, czerwony – mięsień obszerny przyśrodkowy, żółty – mięsień obszerny boczny, zielony – mięsień obszerny pośredni

Mięsień czworogłowy uda (łac. musculus quadriceps femoris) – w anatomii człowieka duży, gruby mięsień należący do grupy przedniej mięśni uda[1].

Cztery działające niezależnie głowy posiadają oddzielne przyczepy początkowe:

  • mięsień prosty uda, inaczej głowa przednia (musculus rectus femoris) przyczepia się do kolca biodrowego przedniego dolnego, do górnego brzegu panewki i torebki stawu biodrowego
  • mięsień obszerny przyśrodkowy, inaczej głowa przyśrodkowa (musculus vastus medialis) – do wargi przyśrodkowej kresy chropawej kości udowej i do końcowych ścięgien przywodziciela długiego i przywodziciela wielkiego
  • mięsień obszerny pośredni, inaczej głowa pośrednia (musculus vastus intermedius) – do przedniej i bocznej powierzchni trzonu kości udowej, obejmując 2/3 górnej przedniej powierzchni trzonu i do kresy międzykrętarzowej. W jego obręb wliczany jest często także mięsień stawowy kolana.
  • mięsień obszerny boczny, inaczej głowa boczna (musculus vastus lateralis) – do wargi bocznej kresy chropawej, do bocznej powierzchni krętarza większego, do kresy międzykrętarzowej i do przegrody międzymięśniowej bocznej[1][2].

Poszczególne głowy częściowo zrastają się ze sobą i kończą się wspólnym ścięgnem końcowym, przyczepiającym się do górnego i bocznych brzegów rzepki, a do przodu od rzepki przechodzącym w więzadło rzepki, kończąc się na guzowatości kości piszczelowej. Dodatkowo części ścięgien głowy bocznej i przyśrodkowej przechodzą po bokach rzepki, stanowiąc troczki rzepki, przyczepiające się na przedniej powierzchni kłykci kości piszczelowej[1][2].

Mięsień czworogłowy uda unaczyniony jest przez tętnicę boczną okalającą udo, a unerwiony przez gałęzie nerwu udowego[1].

Jego główną funkcją jest prostowanie stawu kolanowego, poza tym stabilizowanie kolana w płaszczyźnie strzałkowej i zgięcie w stawie biodrowym[1][2].

Przypisy

  1. a b c d e AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 870–874, ISBN 978-83-200-4323-5 .
  2. a b c Richard L.R.L. Drake Richard L.R.L., A. WayneA.W. Vogl A. WayneA.W., Adam W.M.A.W.M. Mitchell Adam W.M.A.W.M., Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 1, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 109–110, ISBN 978-83-66548-14-5 .
  • p
  • d
  • e
mm. sklepienia czaszki
mm. otoczenia szpary powiek
mm. zewnętrzne gałki ocznej
mm. otoczenia szpary ust
mm. otoczenia nozdrzy
mm. małżowiny usznej
mm. żucia
mięśnie języka
zewnętrzne
m. bródkowo-językowy
m. gnykowo-językowy
m. rylcowo-językowy
wewnętrzne
m. podłużny górny
m. podłużny dolny
m. poprzeczny języka
m. pionowy języka
mięśnie gardła
dźwigacze
m. podniebienno-gardłowy
m. trąbkowo-gardłowy
m. rylcowo-gardłowy
zwieracze
m. zwieracz górny gardła
m. zwieracz środkowy gardła
m. zwieracz dolny gardła
mięśnie podniebienia
m. napinacz podniebienia miękkiego
m. dźwigacz podniebienia miękkiego
m. podniebienno-językowy
m. podniebienno-gardłowy
m. języczka
mięśnie ucha środkowego
m. napinacz błony bębenkowej
m. strzemiączkowy
mm. obręczy
kończyny górnej
mm. ramienia
przednie
tylne
mm. przedramienia
przednie
powierzchowne
m. zginacz promieniowy nadgarstka / łokciowy
m. zginacz powierzchowny palców
m. nawrotny obły
m. dłoniowy długi
głębokie
m. zginacz głęboki palców
m. zginacz długi kciuka
m. nawrotny czworoboczny
boczne
tylne
powierzchowne
m. łokciowy
m. prostownik palców
m. prostownik palca małego
m. prostownik łokciowy nadgarstka
głębokie
m. odwodziciel długi kciuka
m. prostownik krótki kciuka / długi
m. prostownik wskaziciela
krótkie mm. ręki
mm. kłębu kciuka
mm. kłębu palca małego
  • m. dłoniowy krótki
  • m. odwodziciel palca małego
  • m. zginacz krótki palca małego
  • m. przeciwstawiacz palca małego
mm. środkowe dłoni
mm. obręczy
kończyny dolnej
grzbietowe, przednie
grzbietowe, tylne
brzuszne
mm. uda
przednie
przyśrodkowe
tylne
mm. goleni
przednie
boczne
tylne
powierzchowne
m. brzuchaty łydki
m. płaszczkowaty
m. podeszwowy
głębokie
m. piszczelowy tylny
m. zginacz długi palucha
m. zginacz długi palców
m. podkolanowy
mm. stopy
mm. grzbietu stopy
mm. podeszwy
mm. wyniosłości przyśrodkowej
m. odwodziciel palucha
m. zginacz krótki palucha
m. przywodziciel palucha
mm. wyniosłości bocznej
m. odwodziciel palca małego
m. zginacz krótki palca małego
m. przeciwstawiacz palca małego
mm. wyniosłości pośredniej
m. zginacz krótki palców
m. czworoboczny podeszwy
mm. glistowate
mm. międzykostne

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedia internetowa (klasa bytu anatomicznego):