Mięsień półścięgnisty

Mięsień półścięgnisty (łac. musculus semitendinosus) – mięsień kończyny miednicznej czworonogów, występujący m.in. u płazów^[1] i ssaków^[2].

Mięsień ten rozpoczyna się u drapieżnych i przeżuwaczy głową kulszową na guzie kulszowym. U konia i świni ma początek dodatkowo na kości krzyżowej oraz wyrostkach kolczystych i poprzecznych początkowych kręgów ogonowych głową kręgową. Niżej, na wysokości stawu kolanowego, mięsień ten zmienia się w słabe ścięgno zakończone na przyśrodkowej części grzebienia kości piszczelowej. Dodatkowo z mięśnia wychodzi pasmo piętowe kończące się na guzie piętowym. Pomiędzy mięśniem półścięgnistym a guzem kulszowym znajdować się może kaletka kulszowa mięśnia półścięgnistego, a pomiędzy jego ścięgnem a proksymalnym końcem kości piszczelowej – kaletka podścięgnowa mięśnia półścięgnistego^[2].

U człowieka jest długim, wysmukłym, wrzecionowatym mięśniem kończyny dolnej należącym do grupy tylnej mięśni uda. Jego przyczepem początkowym jest tylna powierzchnia guza kulszowego. Mniej więcej w połowie uda włókna mięśniowe przechodzą w długie, cienkie ścięgno kończące się na kości piszczelowej przyśrodkowo i poniżej guzowatości piszczeli. W tym miejscu łączy się ze ścięgnami mięśnia krawieckiego i mięśnia smukłego, z którymi wspólnie, łącząc się z powięzią goleni, tworzy płytkę ścięgnistą zwaną gęsią stopą ścięgnistą^[3][4][5].

Mięsień ten w fazie kończyny podporowej odpowiedzialny jest za prostowanie stawu biodrowego, kolanowego i stępu, a gdy kończyna zwisa za zginanie stawu kolanowego^[2]. U człowieka mięsień ten zgina staw kolanowy, skręca podudzie do wewnątrz, a w stawie biodrowym jest prostownikiem^[3][4].

U świni i konia za unerwienie głowy kręgowej odpowiada nerw pośladkowy doogonowy a, u konia, jeszcze gałąź mięśniowa nerwu skórnego doogonowego uda. Głowa kulszowa zaopatrywana jest przez nerw piszczelowy^[2]. U człowieka unaczyniony jest przez tętnice przeszywające (od tętnicy głębokiej uda), a unerwiony przez nerw piszczelowy^[3][4].

Przypisy

Bibliografia

• AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, ISBN 978-83-200-4323-5 .