1849

Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wydarzenia w Polsce

• 7 kwietnia – Wiosna Ludów: Jan Gajda w odezwie opublikowanej na łamach wychodzącego w Bytomiu polskojęzycznego Dziennika Górnośląskiego, zaapelował o utworzenie Ligi Śląskiej dla poparcia narodowości śląskiej.
• 19 kwietnia – Ignacy Paprocki został prezydentem Krakowa.

• Wprowadzenie w Galicji i okręgu krakowskim stanu wojennego (w Krakowie trwał do maja 1854).

Wydarzenia na świecie

• Styczeń – zajęcie Budy i Pesztu przez wojska austriackie.
• 29 stycznia – odbyły się pierwsze wybory powszechne w historii Państwa Kościelnego.
• 9 lutego – Wiosna Ludów: proklamowano Republikę Rzymską, krótko istniejące państwo obejmujące terytorium Państwa Kościelnego.
• 14 lutego – w Nowym Jorku zrobiono po raz pierwszy w historii zdjęcie amerykańskiemu prezydentowi Jamesowi Polkowi.
• 21 lutego – armia brytyjska odniosła zwycięstwo w bitwie pod Gujrat, podczas drugiej wojny z Sikhami.
• 26 lutego – rozpoczął obrady dwuizbowy Sejm pruski I kadencji.
• 27 lutego – powstanie węgierskie: klęska wojsk węgierskich w bitwie z Austriakami pod Kápolną.
• 3 marca – utworzono Terytorium Minnesoty.
• 4 marca:
  • Zachary Taylor został 12. prezydentem Stanów Zjednoczonych.
  • cesarz Franciszek Józef I manifestem ołomunieckim włączył Węgry do ziem cesarstwa przekreślając ich niezależność.
• 5 marca – powstanie węgierskie: zwycięstwo wojsk węgiersko-polskich nad austriackimi w bitwie pod Szolnokiem.
• 6 marca – wojska haitańskie zaatakowały Dominikanę.
• 12 marca – król Sardynii Karol Albert zerwał rozejm z Austrią.
• 14 marca – przebywający w Dreźnie książę Parmy i Piacenzy Karol II abdykował na rzecz syna Karola III Dandysa^[1].
• 15 marca – w Paryżu ukazało się pierwsze wydanie Trybuny Ludów; dziennika politycznego wydawanego w języku francuskim przez Adama Mickiewicza.
• 21 marca – wojna austriacko-piemoncka: armia Piemontu dowodzona przez generała Wojciecha Chrzanowskiego została pobita w bitwie pod Mortarą przez Austriaków pod wodzą feldmarszałka Josepha Radetzky’ego.
• 23 marca – zwycięstwem wojsk austriackich nad piemonckimi zakończyła się bitwa pod Novarą.
• 28 marca – Wiosna Ludów: Parlament frankfurcki ogłosił konstytucję zjednoczonych federacyjnych Niemiec.
• 29 marca – Wielka Brytania anektowała Pendżab.
• 1 kwietnia – Wiosna Ludów: Austriacy zdławili powstanie w Brescii.
• 5 kwietnia – I wojna o Szlezwik: zwycięstwo Prusaków nad Duńczykami w bitwie pod Eckernförde.
• 6 kwietnia – powstanie węgierskie: zwycięstwo wojsk węgiersko-polskich nad austriackimi w bitwie pod Isaszeg.
• 10 kwietnia – Amerykanin Walter Hunt opatentował agrafkę.
• 12 kwietnia – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (10) Hygiea.
• 14 kwietnia – rząd i sejm węgierski przeniosły się do Debreczyna i ogłosiły deklarację niepodległości oraz detronizację Habsburgów.
• 22 kwietnia – wojna haitańsko-dominikańska: zwycięstwo wojsk dominikańskich w bitwie pod Las Carreras.
• 23 kwietnia – I wojna o Szlezwik: zwycięstwo wojsk pruskich w bitwie pod Koldingiem.
• 28 kwietnia – król Prus Fryderyk Wilhelm IV odrzucił koronę cesarską ofiarowaną mu przez ogólnoniemiecki parlament frankfurcki.
• 3 maja – Wiosna Ludów: w Dreźnie wybuchło powstanie pod wodzą Michaiła Bakunina.
• 7 maja – Massimo d’Azeglio został premierem Królestwa Sardynii.
• 9 maja – Wiosna Ludów: zakończyło się powstanie drezdeńskie.
• 15 maja – wojska króla Obojga Sycylii Ferdynanda II Burbona brutalnie zdławiły republikańskie powstanie na Sycylii.
• 17 maja – wielki pożar miasta St. Louis w stanie Missouri.
• 21 maja – powstanie węgierskie: oddziały powstańcze zdobyły Budę.
• 31 maja – Wiosna Ludów: Parlament frankfurcki obradujący pod koniec swego istnienia w Stuttgarcie został rozpędzony przez wojska wirtemberskie.
• 4 czerwca – I wojna o Szlezwik: nierozstrzygnięta prusko-duńska bitwa morska pod Helgolandem.
• 5 czerwca – wraz z wejściem w życie nowej konstytucji Dania stała się monarchią konstytucyjną.
• 13 czerwca – Wiosna Ludów: nieudana próba wzniecenia rewolucji w Paryżu.
• 17 czerwca – poświęcono nowy (murowany) budynek kościoła św. Ludwika w Moskwie, jednej z dwóch istniejących dzisiaj świątyń katolickich w mieście.
• 2 lipca – wojska austriackie oblegały zbuntowaną Wenecję. Dokonały, pierwszego w historii, ataku bombowego na włoską w. Murano (rozkaz marsz. Josepha Radetzky’ego).
• 18 lipca – założono Uniwersytet Republiki w stolicy Urugwaju Montevideo.
• 9 sierpnia – powstanie węgierskie: porażka powstańców w bitwie pod Temeszwarem.
• 13 sierpnia – armia węgierska poniosła klęskę pod Vilagos. Upadło powstanie węgierskie.
• 22 sierpnia – drugi atak z powietrza w historii świata. Wojska austriackie za pomocą balonów zbombardowały Wenecję podczas walk mieszkańców o niepodległość.
• 26 sierpnia – prezydent Haiti Faustin Soulouque ogłosił się cesarzem i przyjął imię Faustyn I.
• 3 października – na 4 dni przed śmiercią Edgar Allan Poe został znaleziony na ulicy w Baltimore w stanie delirium.
• 30 października – w Paryżu odbył się pogrzeb Fryderyka Chopina.
• 10 listopada – w Paryżu ukazało się ostatnie wydanie „Trybuny Ludów”, redagowanej i wydawanej przez Adama Mickiewicza.
• 16 listopada – Fiodor Dostojewski został skazany na śmierć.
• 20 listopada – otwarto Most Łańcuchowy w Budapeszcie.
• 2 grudnia – został ustanowiony Order Franciszka Józefa.
• 22 grudnia – stojący przed plutonem egzekucyjnym Fiodor Dostojewski i inni członkowie Koła Pietraszewskiego, zostali w ostatniej chwili ułaskawieni przez cara Mikołaja I.
• 18 grudnia – Amerykanin William Cranch Bond wykonał pierwsze teleskopowe zdjęcie Księżyca.
• 28 grudnia – francuski krawiec M. Jolly-Bellin wykonał pranie „na sucho”, gdy przypadkiem przewrócił lampę terpentynową i zauważył efekt czyszczący tej substancji.
• 30 grudnia – w Opawie utworzono Sejm Ziemi Śląskiej.
• miała miejsce bitwa pod Hajfongiem, pomiędzy flotyllą Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej a piratami.

Urodzili się

• 1 stycznia – Teresa Manganiello, włoska błogosławiona katolicka (zm. 1876)
• 9 stycznia - John Hartley, brytyjski tenisista, dwukrotny zwycięzca Wimbledonu (zm. 1935)
• 12 stycznia - Murphy J. Foster, amerykański polityk, senator ze stanu Luizjana (zm. 1921)
• 16 stycznia - Władysław Kluger, polski inżynier budowlany, podróżnik (zm. 1884)
• 18 stycznia - Aleksander Świętochowski, polski pisarz, aforysta, krytyk literacki, publicysta (zm. 1938)
• 22 stycznia – August Strindberg, szwedzki pisarz, malarz i fotograf (zm. 1912)
• 25 stycznia – Matylda Habsburg, arcyksiężniczka austriacka, księżniczka Śląska Cieszyńskiego (zm. 1867)
• 30 stycznia – Piotr Wawrzyniak, polski duchowny, działacz społeczny i gospodarczy w Wielkopolsce (zm. 1910)
• 19 lutego – Karol Gawalewicz, podporucznik weteran powstania styczniowego (zm. 1939)
• 3 marca - Adolf Suligowski, polski prawnik, adwokat, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy (zm. 1932)
• 18 marca:
  • Edward Grabowski, polski krytyk i historyk literatury, pedagog (zm. 1912)
  • Józef Wajda, polski duchowny katolicki, działacz społeczny i narodowy na Górnym Śląsku, polityk (zm. 1923)
• 3 kwietnia – Walter Guion, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Luizjana (zm. 1927)
• 6 kwietnia – John William Waterhouse, brytyjski malarz (zm. 1917)
• 25 kwietnia – Felix Klein, niemiecki matematyk (zm. 1925)
• 22 lipca – Emma Lazarus, amerykańska poetka pochodzenia żydowskiego (zm. 1887)
• 13 czerwca – Arseniusz z Trigolo, włoski kapucyn, błogosławiony katolicki (zm. 1909)
• 16 czerwca - Anna Abrahams, holenderska malarka (zm. 1930)
• 8 sierpnia – Roman Vetulani, polski nauczyciel gimnazjalny (zm. 1906)
• 11 września – Maria Serafina od Najświętszego Serca (Klotylda Micheli), włoska zakonnica, założycielka Instytutu Sióstr od Aniołów, błogosławiona katolicka (zm. 1911)
• 26 września – Iwan Pawłow, rosyjski fizjolog (zm. 1936)
• 30 września – Michał Bobrzyński, polski historyk i konserwatywny polityk (zm. 1935)
• 1 października – Anne Charlotte Leffler, szwedzka pisarka (zm. 1892)
• 6 października – Basil Zaharoff, grecki handlarz uzbrojeniem i finansista (zm. 1936)
• 9 października - Agnes von Krusenstjerna, szwedzka pisarka (zm. 1940)
• 11 października – Alfred Kowalski-Wierusz, polski malarz (zm. 1915)
• 27 października – Bolesław Kotula, polski zoolog i botanik (zm. 1898)
• 7 listopada – Józef Chełmoński, polski malarz realista (zm. 1914)
• 18 listopada - Edward Kołaczkowski, polski ziemianin, samorządowiec prezydent Lublina (zm. 1933)
• 24 listopada:
  • Edward de Bondy, generał major Armii Imperium Rosyjskiego (zm. 1922)
  • Frances Hodgson Burnett, angielska powieściopisarka (zm. 1924)
• 29 listopada – John Ambrose Fleming, wynalazca lampy próżniowej (zm. 1945)
• 4 grudnia – Szalony Koń, wódz Oglalów (zm. 1877)
• 5 grudnia - Kazimierz Zalewski, polski dramaturg, tłumacz, publicysta (zm. 1919)
• 6 grudnia - Charles S. Thomas, amerykański polityk, senator ze stanu Kolorado (zm. 1934)
• 25 grudnia – Maresuke Nogi, japoński generał, trzeci gubernator generalny Tajwanu (zm. 1912)
• 27 grudnia - Alicja Burbon-Parmeńska, wielka księżna Toskanii (zm. 1935)

data dzienna nieznana:

• Barbara Cui Lian, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
• Maria Du Zhao, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)

Zmarli

• 17 marca – Wilhelm II, król Holandii i wielki książę Luksemburga (ur. 1792)
• 24 marca – Johann Wolfgang Döbereiner, niemiecki chemik (ur. 1780)
• 1 kwietnia – Ludwik Pavoni, włoski ksiądz, święty katolicki (ur. 1784)
• 3 kwietnia – Juliusz Słowacki, polski poeta (ur. 1809)
• 10 maja – Hokusai Katsushika, japoński malarz (ur. 1760)
• 15 czerwca – James Polk, 11. prezydent USA (ur. 1795)
• 22 czerwca – Eugenia Koss, polska tancerka i aktorka (ur. 1806)
• 30 lipca – Jacob Perkins, amerykański fizyk, wynalazca i inżynier (ur. 1766)
• 31 lipca – Sándor Petőfi, węgierski poeta (ur. 1823)
• 27 sierpnia – Dominik od Matki Bożej, włoski pasjonista, błogosławiony katolicki (ur. 1792)
• 25 września – Johann Strauss (ojciec), austriacki kompozytor (ur. 1804)
• 6 października – Maria Róża Durocher, kanadyjska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1811)
• 7 października – Edgar Allan Poe, amerykański pisarz (ur. 1809)
• 17 października – Fryderyk Chopin, polski kompozytor (ur. 1810)
• 20 grudnia – Dionisio Aguado, hiszpański gitarzysta i kompozytor (ur. 1784)

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 15 lutego
• Ostatki: 20 lutego
• Popielec: 21 lutego
• Niedziela Palmowa: 1 kwietnia
• Wielki Czwartek: 5 kwietnia
• Wielki Piątek: 6 kwietnia
• Wielka Sobota: 7 kwietnia
• Wielkanoc: 8 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 9 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 17 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja
• Boże Ciało: 7 czerwca

Zobacz multimedia związane z tematem: 1849

Przypisy

Bibliografia

• Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wyd. 3. popr. i uzup. Wrocław: Ossolineum, 2003. ISBN 83-04-04674-1.