1852

Wydarzenia w Polsce

• 17 lipca – do Gdańska wjechał pierwszy pociąg. Miasto zostało połączone linią kolejową z Tczewem.
• 18 lipca – spłonęła Stara Synagoga w Kaliszu.
• 6 sierpnia − Gdańsk uzyskał połączenie kolejowe z Bydgoszczą (otwarto 1-torową 127,6 km linię Bydgoszcz-Tczew).

• Wynalezienie lampy naftowej przez Ignacego Łukasiewicza.
• Epidemia cholery w Królestwie Polskim.
• w budynkach poklasztornych na Świętym Krzyżu umieszczono Instytut Księży Zdrożnych w celu przetrzymywania przedstawicieli kleru skazanych za różne przestępstwa i wykroczenia^[1].

Wydarzenia na świecie

• 3 stycznia – pierwsi chińscy robotnicy-emigranci przybyli na Hawaje.
• 4 stycznia – na Atlantyku, 150 km na południowy zachód od Wysp Scilly w trakcie swego dziewiczego rejsu z Southampton do Indii Zachodnich eksplodował i zatonął brytyjski parowiec RMS „Amazon”; zginęło 104 pasażerów i członków załogi.
• 17 stycznia – podpisano Konwencję rzeki Sand, w której Wielka Brytania uznała niepodległość burskiego Transwalu.
• 3 lutego – wojna urugwajska: koalicja brazylijsko-urugwajska odniosła zwycięstwo nad armią argentyńską w bitwie pod Caseros.
• 17 lutego (5 lutego wg kalendarza juliańskiego) – zbiory Ermitażu zostały udostępnione publiczności.
• 23 lutego – w Wielkiej Brytanii powstał pierwszy rząd lorda Derby.
• 26 lutego – brytyjski okręt wojenny HMS „Birkenhead” rozbił się na skałach u wybrzeży południowej Afryki. Spośród będących na pokładzie 638 osób, uratowało się 193.
• 13 marca – utworzono Księstwo Czarnogóry.
• 17 marca – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (16) Psyche.
• 20 marca – pierwsze książkowe wydanie traktującej o życiu niewolników w USA powieści Chata wuja Toma amerykańskiej pisarki Harriet Beecher Stowe.
• 17 kwietnia – niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (17) Thetis.
• 24 kwietnia – Ludwik II został wielkim księciem Badenii.
• 1 maja:
  • zwodowano francuski okręt liniowy „Napoléon”.
  • biskup Philibert de Bruillard założył Zgromadzenie Księży Misjonarzy Saletynów.
• 24 września – Paryż: inż. Henri Jules Giffard wzniósł się na wysokość 1800 m i pokonał 27. kilometrową trasę na pierwowzorze sterowca własnej konstrukcji o napędzie parowym.
• 11 października – zainaugurował działalność Uniwersytet w Sydney, najstarsza uczelnia wyższa w Australii.
• 2 listopada – na prezydenta USA został wybrany Franklin Pierce.
• 4 listopada – Camillo Benso di Cavour został premierem Piemontu.
• 2 grudnia – proklamowanie II Cesarstwo Francuskie. Ludwik Napoleon przyjął tytuł cesarza Napoleona III.
• 15 grudnia – brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę Thalia.
• 19 grudnia – George Hamilton-Gordon został premierem Wielkiej Brytanii.
• bunt w Kautokeino w Norwegii.

Urodzili się

• 10 stycznia – Wilhelm Kloske, biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej (zm. 1925)
• 12 stycznia – Joseph Joffre, marszałek Francji, naczelny wódz armii francuskiej w czasie I wojny światowej (zm. 1931)
• 22 stycznia – Remigiusz Isoré, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
• 28 stycznia – George Louis Wellington, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1927)
• 29 stycznia – Kazimierz Morawski, polski filolog klasyczny, historyk (zm. 1925)
• 6 lutego – Wasilij Safonow, rosyjski pianista, dyrygent i pedagog (zm. 1918)
• 13 lutego – John Dreyer, duński astronom (zm. 1926)
• 15 lutego – Samuel Goldflam, polski internista i neurolog (zm. 1932)
• 16 lutego – Charles Taze Russell, amerykański kaznodzieja, twórca ruchu Badaczy Pisma Świętego (zm. 1916)
• 28 lutego – Antoni Maria Schwartz, austriacki pijar, błogosławiony katolicki (zm. 1929)
• 16 marca – Gentarō Kodama, japoński generał, gubernator generalny Tajwanu (zm. 1906)
• 11 kwietnia – Leon Wyczółkowski, polski malarz i grafik (zm. 1936)
• 12 kwietnia – Ferdinand Lindemann, niemiecki matematyk (zm. 1939)
• 15 kwietnia – Józef Freinademetz, włoski werbista, misjonarz, święty katolicki (zm. 1908)
• 22 kwietnia – Wilhelm IV, wielki książę Luksemburga (zm. 1912)
• 1 maja – Calamity Jane, amerykańska pionierka Dzikiego Zachodu, rewolwerowiec (zm. 1903)
• 4 maja - Alice Liddell, Angielka, pierwowzór postaci Alicji z Alicji w krainie czarów Lewisa Carrolla (zm. 1934)
• 11 maja – Charles Warren Fairbanks, amerykański polityk, wiceprezydent Stanów Zjednoczonych (zm. 1918)
• 13 maja:
  • Alfred von Conrad, niemiecki polityk (zm. 1914)
  • Leopoldyna Leszczyńska, polska posiadaczka ziemska (zm. 1929)
• 14 maja:
  • Zofia Chlebowska, polska nauczycielka, działaczka oświatowa (zm. 1932)
  • Edmund Jelinek, austriacki chirurg (zm. 1928)
  • Alton B. Parker, amerykański prawnik, sędzia, polityk (zm. 1926)
  • Jan Żarnowski, polski działacz państwowy, prezes NIK (zm. 1926)
• 18 maja:
  • Gertrude Käsebier, amerykańska fotografka, portrecistka (zm. 1934)
  • Icchok Lejb Perec, polsko-żydowski pisarz, adwokat, działacz społeczny (zm. 1915)
• 28 maja – Józefa Hendrina Stenmanns, współzałożycielka werbistek, błogosławiona katolicka (zm. 1903)
• 25 czerwca – Antoni Gaudí, architekt hiszpański, twórca m.in. słynnego kościoła Sagrada Família w Barcelonie (zm. 1926)
• 26 lipca - Anna Lewicka z Lewickich, polska pisarka, dziennikarka (zm. 1932)
• 30 sierpnia – Jacobus Henricus van ’t Hoff, holenderski chemik, laureat pierwszej Nagrody Nobla (zm. 1911)
• 11 września – Aleksander Bantkie-Stężyński, polski inżynier chemik, polityk, prezydent Częstochowy (zm. 1930)
• 30 września – Charles Villiers Stanford, brytyjski kompozytor, dyrygent i pedagog (zm. 1924)
• 2 października:
  • William Ramsay, brytyjski chemik i fizyk, w 1904 laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (zm. 1916)
  • Maria od Jezusa Santocanale, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1923)
• 6 października – Bruno Abdank-Abakanowicz, polski wynalazca (zm. 1900)
• 18 października – Adam Wolański, polski ziemianin, numizmatyk (zm. 1933)
• 7 listopada – Fritz Scheel, niemiecki dyrygent i skrzypek (zm. 1907)
• 15 listopada – Isabel Ferrer Sabria, hiszpańska błogosławiona katolicka (zm. 1936)
• 21 listopada – Francisco Tárrega, hiszpański gitarzysta i kompozytor (zm. 1909)
• 28 listopada – Helena Maria Stollenwerk, niemiecka werbistka, błogosławiona katolicka (zm. 1900)
• 5 grudnia – Jan Pindór, polski pastor, działacz narodowy, tłumacz (zm. 1924)
• 19 grudnia – Albert Abraham Michelson, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1931)

data dzienna nieznana:

• Tadeusz Ajdukiewicz, polski malarz (zm. 1916)
• Bronisław Gustawicz, polski krajoznawca, taternik, przyrodnik, członek Komisji Fizjograficznej i Antropologicznej Akademii Umiejętności (zm. 1916)
• Aleksander Messyng, polski poeta, dziennikarz i literat
• Alfred de Bréanski, brytyjski malarz polskiego pochodzenia, pejzażysta

Zmarli

• 6 stycznia – Louis Braille, francuski pedagog, twórca systemu pisma dotykowego dla niewidomych (ur. 1809)
• 24 stycznia – Ján Kollár, słowacki duchowny luterański, poeta, publicysta, archeolog, językoznawca; ideolog panslawizmu i słowackiego odrodzenia narodowego (ur. 1793)
• 25 lutego – Thomas Moore, irlandzki poeta i pisarz (ur. 1779)
• 27 lutego – Joseph Drechsler, austriacki kompozytor, dyrygent i organista pochodzenia czeskiego (ur. 1782)
• 3 marca – Teresa Eustochio Verzeri, włoska zakonnica, święta katolicka (ur. 1801)
• 4 marca – Nikołaj Gogol, pisarz rosyjski (ur. 1809)
• 24 kwietnia – Leopold, wielki książę Badenii (ur. 1790)
• 1 maja – Jan Bonnard, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1824)
• 6 lipca – Franciszek Pawłowski, biskup płocki (ur. 1774)
• 28 sierpnia – Feliks Jan Bentkowski, polski historyk literatury, bibliograf (ur. 1781)
• 19 września – Emilia de Rodat, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1787)
• 20 września – Józef Czarnota, austriacki inżynier górniczo-hutniczy i mineralog polskiego pochodzenia (ur. 1818)
• 26 października – Vincenzo Gioberti, polityk, filozof i teolog włoski (ur. 1801)
• 18 listopada – Róża Filipina Duchesne, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1769)
• 27 listopada – Ada Lovelace, angielska matematyczka i informatyczka (ur. 1815)
• Data dzienna nieznana:
  • Julian Goslar, polski działacz rewolucyjny (ur. 1820)

Zdarzenia astronomiczne

• W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 19 lutego
• Ostatki: 24 lutego
• Popielec: 25 lutego
• Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
• Wielki Czwartek: 8 kwietnia
• Wielki Piątek: 9 kwietnia
• Wielka Sobota: 10 kwietnia
• Wielkanoc: 11 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
• Boże Ciało: 10 czerwca

Przypisy

Zobacz multimedia związane z tematem: 1852