Pałac w Żarskiej Wsi

Pałac w Żarskiej Wsi
Symbol zabytku nr rej. pałac A/5457/1275 z 6.06.1965, park 840/J z 12.08.1984[1]
Ilustracja
Pałac w Żarskiej Wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Żarska Wieś

Typ budynku

pałac

Ukończenie budowy

1740 r.[2]

Ważniejsze przebudowy

XIX w.[2]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Zgorzelec
Mapa konturowa gminy wiejskiej Zgorzelec, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Żarskiej Wsi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Żarskiej Wsi”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Żarskiej Wsi”
Położenie na mapie powiatu zgorzeleckiego
Mapa konturowa powiatu zgorzeleckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac w Żarskiej Wsi”
Ziemia51°11′31,75″N 15°06′03,07″E/51,192153 15,100853
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Żarskiej Wsi – zabytkowy[3] pałac w miejscowości Żarska Wieś, w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Zgorzelec.

Historia

Pałac w Żarskiej Wsi został wzniesiony w 1740 r. przez Hansa Bartholomeusa von Gehler, być może z wykorzystaniem fragmentów istniejącego wcześniej w tym miejscu dworu[2]. W XIX wieku obiekt został przebudowany, dodano wówczas ryzalit i klatkę schodową[2]. W ostatnich miesiącach II wojny światowej w pałacu ukrywano bezcenne zbiory rzeźb i obrazów średniowiecznych[4]. Przechowywano tu także 17 tys. książek z tzw. Biblioteki Milicha z Görlitz[4]. W latach 1945–1989 budynek był użytkowany przez miejscowy PGR i został w tym czasie zdewastowany[2]. Od 1989 r. budowla nie była użytkowana i popadła w ruinę[5]. Obecnie pałac jest własnością prywatną, jego stan jednak nie zmienił się[5].

Architektura

Pałac jest budowlą wzniesioną na planie prostokąta, ma dwie kondygnacje i sześciokondygnacyjną wieżę dostawioną od strony parku[2]. Od strony dziedzińca gospodarczego znajdują się trzy ryzality, boczne są prostokątne, a środkowy jest ośmioboczny[2]. Dachy są czterospadowe, a wieża nakryta jest dachem hełmowym w prześwitem[2]. Prostokątne okna ujęto w opaski, a portale mają wykroje koszowe[2]. Nad środkowym portalem, w przyziemiu wieży widnieje tablica fundacyjna z datą budowy i nazwiskiem właściciela[2]. Elewacje zostały podzielone lizenami i gzymsem międzypiętrowym[2].
Dziedziniec otoczony jest zniszczonymi zabudowaniami gospodarczymi i mieszkalnymi pochodzącymi z XIX wieku[2]. Za pałacem znajduje się rozległy park krajobrazowy pochodzący z XVIII i XIX wieku ze stawem, skałkami i drewnianą kaplicą cmentarną pochodzącą z około 1920 roku[2].

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 266. [dostęp 2015-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  2. a b c d e f g h i j k l m Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 2: M-Ż. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 518, 519. ISBN 83-85773-61-4.
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
  4. a b Żarska Wieś. slaskiezamki.pl. [dostęp 2019-08-03].
  5. a b Żarska Wieś. [w:] www.polskiezabytki.pl [on-line]. [dostęp 2019-08-03].

Bibliografia

  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki